Wasaaradda  Amniga Xukumada Soomaaliya  ayaa  Faahfaahin  ka  bixisay Gaari  lasoo  buuxshay Waxyaabaha  Qarxa ay  Ciidamada Nabad sugida  iyo Sirdoonka  Qaranka Soomaaliyeed  ay ku qabteen Duleedka Magaalada Muqdishu kasoo ay  doonaayeen  inay Malayshiyaadka Argagixisada Al shabaab ku waxyeeleeyaan  Shacabka Soomaliyeed.

Afhayeenka Wasaadda Amniga Soomaaliya Ahmed Carab oo la hadlay Radio Muqdishu Codka Jahmuuriyada  ayaa sheegay inay Ciidamada Amaanka Soomaaliyeed ku  guulaysteen in  Gacanta  ku  dhigo Gaarigaan oo  aan  wali  Qarxin Xili ay Malayshiyadu ay Qarsheynaayeen inay  dhibaateeyaan  Shacabka soomaliyed balse ay  ka  hortageen Ciidamada Amaanka  Soomaaliya.

Afhayeenka  ayaa  tilmaamay inay  Ciidamadu ku daba jiraan  sidi  Gacantaloogu soo dhigi lahaa dhagar qabihii  waday gaarigaan la doonayay in lagu qal-qal galiyo Amaanka Caasimada Soomaaliya ee  muqdishu.

Guddoomiye  ku xigeenka  labaad  ee  Golaha  Shacabka Soomaaliya  Mahad  Cabdalle Cawad  ayaa  ku  baaqay  in  la  joojiyo  Dagaalka Deegaanka Xeraalee  ee  Gobolka Galguduud, waxaanua   tilmaamay  inaan  loo  dulqaadan  karin  Dagaalka uu  ku  daadanaayo Dhiiga Dadka walaalaha ah.

Mahad  Cabdalle Cawad Guddoomiye ku  xigeenka  labaad  ee  Golaha Shacabka  ayaa sheegay in colaada ka soo cusboonaatay Xeraale ay aad uga xuntahay dowladda Soomaaliya.

Wuxuu sidoo kale Guddoomiye ku xigeenku uu baaq u diray dhinacyad halkaasi ku dagaalamaya isagoo ugu baaqay in si deg deg ah ay ku joojiyaan dirirta.

Dagaalka ka dhacay deegaanka Xeraale ee Gobolka Galgaduud ayaa wuxuu sababay khasaaro isugu jirta dhimasho iyo dhaawac, waxaana la sheegayaa inay geeriyoodeen ilaa iyo 10-qof sidoo kalana ay dhaawacmeen tiro intaasi ka badan.

Dowlad Goboleedka Galmudug waxay aad iyo aad uga xuntahay dagaalada maantay kasoo
cusboonaaday magaalada Xeraale ee Gobolka Galgaduud. Waqtigaan oo shacabka ku nool
deegaanada Galmudug ay la liitaan abaaro ba’an oo dad iyo duunyaba halakeeyey in loogu daro
dagaal sokeeye ma ahan mid loo baahan yahay, waana wax ummadda Soomaaliyeed ka gudubtay
loomana baahna in waqtigaan lasoo nooleeyo.

Waxaan ugu baaqeynaa dhammaan dhinacyada isku haya Magaalada Xeraale inay joojiyaan
xabadda si shuruud la’aan ah, wixii dhexdoodaana ay ku xaliyaan wada hadal iyo is afgarad, waa
laga baxay waqtigii qori wax lagu xalin jiray, sidoo kale waxaan ugu baaqeynaa dadka kale ee
kabaxsan deegaanka Xeraale oo hurinaya colaadda kana qeyb qaadanaya dagaalka in ay faraha
kala baxaan una daayaan xalinta khilaafka dadka u dhashay deegaanka. Xabbadi Xal Noqon
Weydey.

Waxaan ugu baaqeynaa dhammaan Dowladda Federaalka iyo Beesha Caalamkaba inay nagala
qeyb qaataan sidii loo joojin lahaa dagaalka ka bilowday Xeraale, deegaanada Galmudug uma
baahna in dhiig Soomaaliyeed lagu daadsho si fudud oo ujeedo la’aan ah.

Dhammaad

Dagaalkan oo u dhexeeya maleeshiyo beeleed ayaa dib uga soo cusboonaday degmada Ceel-Afweyne ee gobolka Sanaag kaasi oo geystay khasaare isugu jira dhimasho iyo dhaawac.

Inta la xaqiijiyay Lix qof ayaa ku geeriyootay  18-kalena waa ay ku dhaawacmeen dagaalkaasi oo shalay ilaa fiidnimadii xalay ka socoday halkaasi”sida uu sheegey guddoomiyaha maamulka gobolka Sanaag Axmed Cabdi Falaay.

Wararka ayaa intaasi ku daraya in dagaalkaasi uu salka ku hayo muran ka dhashey dhul daaqsimeed, waxaana uu daba socda dagaal sanadkii la soo dhaafay gudihiisa uu halkaasi ku dhexmaray labadan beelood ee wada dega degmadaasi Ceel-Afweyne.

Waxaa soconaya dadaalo lagu joojinayo dagaaladaasi,waxaana ka qeybqadanaya maamulka gobolka kan degmada, culimaa’udiin iyo qeybaha bulshada.

Dagaalkaasi ayaa saameeyey isu socodka iyo nolosha bulshada, waxaana jira barakac farabadan oo ay sameynayaan dadka deegaanka.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa ku baaqay in si deg deg ah loo joojiyo dagaalka kataagan agagaarka deegaanka Xeeraale ee Gobolka Gal-guduud.

Madaxwaynuhu waxa uu sheegay in colaaddaan ay tahay arrin foolxun, nasiib darro ah oo aan loo dulqaadan karin in ay sii socoto.

Madaxwaynaha ayaa sheegay in Dowladda Federaalka Soomaaliya ay qaadayso tallaabo kasta oo lagu joojinayo colaadan,waxa uuna intaas raaciyey in deeganadaas loo dirayo guddi soo baara sababaha keenay dagaalkaas iyo dhibaatada ka dhalatay.

Madaxwaynaha oo ka hadlayey tallaabooyinka deg-dega ah ee ay dowladdu qaadayso ayaa yiri “ Dowladda indhaha kama fiirsaneeyso, umana dulqaadan doonto in ay colaadda sii socoto, dadkeenna aan waxba galabsanna lagu sii dhibaateeyo. Deegaanka colaaddu ka dhacday waxaan u dirayaa guddi xaqiiqo raadin ah kuwaas oo soo baara sababaha dhabta ah ee kiciyay colaadda.”

Madaxwayne Farmaajo ayaa tacsi u diray dhammaan eheladii iyo qarabaadii ay ka geeriyoodeen dadkii lagu laayey dagalaaka ka dhacay deeganaadaas.

Ku dhawaad  16,000 (lix iyo toban kun) oo ardey oo ka mid ah ardayda sanadkan u fadhiisatay Imtixaanka shahaadiga ee Wasaaradda Waxbarashada ay ka qaaday ardayda dugsiyada sare ee dalka ayaa la sheegay inay ku baaseen  Imtaxaanka.

Wasiiru dowlaha Wasaaradda Waxbarashada ee Xukuumada Soomaaliya Mudane Cabdiraxmaan Maxamuud Cabdulle ayaa sheegay in sanadkan ay imtixaanka ku baastay ku dhawaad 16,000 oo arday,

“Tirida imitixaanka ku baastay sanadkan waa 15, 356 arday, 5,094 ay gabdho yihiin halka 10,262 ay wiilal yihiin” ayuu yiri Wasiiru dowlaha Wasaaradda Waxbarashada.

Wasiir ku-xigeenka  Wasaaradda Waxbarashada  Feysal Cumar Guuleed ayaa sheegay in uu qorshaha imtixaanka ee sanadka uu ahaa inay u  fariistaan  ilaa iyo 23,000 (saddex iyo labaatan kun) oo ardey  laakiin waxaa  imtaxaanka ka qeybgalay  oo u suurta gashay , 18,239 (sideed iyo toban kun, labo boqol, sodon iyo sagaal) ardey,

“23,000 waxa ay ahayd intii is diiwaangelisay, balse waxaa sanadkan imtixaanka u fadhiistay 18,239 arday, inta kale waa ay u suurta geli weysay inay imtixaanka galaan” ayuu yiri Wasiir ku-xigeenka Waxbarashada Soomaaliya.

Tabanka ardey  ee  kaalimaha hore ka galay Imtaaxnka shahaadiga ee sanadkan ayaa waxaa Dowladda Soamaaliya siisay deeqo waxbarasho oo dalka dibadiis ah  sida uu sheegay Ra’iisulwasaare ku-xigeenka Dalka Mudane Mahdi Maxamed Guuled (Khader)

“Tobanka arday ee ugu sareysay waxa ay dowladda siineysaa deeqo waxbarasho oo dibadda ah, oo weliba u cuntama, tikidkiisa iyo noloshiisa dowladda ayaa qabta Insha Allah” ayuu yiri Ra’iisul Wasaare ku-xigeenka Soomaaliya.

Liiska tobanka hore

Wararka ka imaanaya gobolka Bokool ayaa sheegaya in maleeshiyaad katirsan argigixisada Alshabaab ay gubeen badeeco u rarneyd ganacsato Soomaaliyeed taasi oo loo waday degmada Waajid ee gobolka Bokool.

Badeecadan ganacsi oo ay debka qabad siiyeen koxda Shabaab ayaa laga keeney magaalada Baydhabo ee xarunta gobolka Bay waxaana loo wadey deegaanada gobolka Bokool.

Wariyaha warbaahinta qaranka ee gobolka Bokool Max’ed Xasan C/raxmaan ayaa ku soo waramaya in falkaasi uu ka dhacay deegaanka Doon-Fuul oo qayaas ahaantii 25 ilaa 30 KM dhanka Galbeed kaga beegan magaalada Waajid ee gobolka Bokool.

Argigixisada Shabaab ayaa jir dil u geystay mid kamid ah dadkii la socoday badeecadaasi agancsi oo saarneyd kareetooyin kaasi oo weli gacanta ugu jira maleeshiaydaasi Shabaab, waxaana halkaasi ka baxsaday ganacsatadii kale oo la socotay.

Wakaaladda wararka Soomaaliyeed ee SONNA ayaa xiriir kala sameysay maamulka gobolka iyo saraakiisha balse, weli wax war ah kama helin.