Guddoomiyaha gobolka Banaadir ahna duqa magaalada Muqdisho mudane Cumar Maxamud Maxamed (Cumar Filish) ayaa xalay kulan casha sharaf sagootin ah u sameeyay Isimada Soomaaliyeed ee ka socday dowlad goboleedka Puntland iyo dowlad deegaanka Soomaalida kuwaas oo maalmihii la soo dhaafay ku sugnaa magaalada Muqdisho.

Kulanka waxaa goobjoog ka ahaa wasiirro iyo Xildhibaano katirsan dowladda Federaalka Soomaaliya, guddoomiye ku-xigeennada maamulka gobolka Banaadir, odoyaal dhaqameed, fannaaniin iyo qeybaha bulshada rayidka.

Duqa magaalada Muqdisho mudane Cumar Maxamud Maxamed (Cumar Filish) oo kulanka ka hadlay ayaa xusay in Muqdisho ay tahay Caasimadda ummadda Soomaaliyeed

Magaalada Muqdisho  waa magaalada madaxada ummadda Soomaaliyeed,waxaana waajib ka saranyahay qofkasta oo muwaadin Soomaaliyeed ah in uu door ka qaato xoojinta xasiloonideeda iyo xal u hilda nabad galyada magaaladda”.

Wasiirka Wasaaradda Shaqada iyo Arrimaha Bulshada Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Sadiiq Xirsi Warfaa oo gaaray magaalada Kampala ee xarunta dalka Uganda ayaa booqday Safaaradda Soomaaliya ee dalkaas,iyadoo halkaa oo uu ku soo dhaweeyay Ku-simaha safiirka Safaaradda Soomaaliya ee dalka Uganda ,Mudane Cali Maxamed Cagabaruur.

Wasiirka ayaa magaalada Kampala kaga qeybgalaya shirka heer wasiir ee Golaha 47-aad ee Xarunta Maamulka Shaqaalaha Gobolka Afrika (ARLAC) kaasoo loogu talagalay wasiirada mas’uulka ka ah shaqada ee waddamada Afrika.

Wasiir Sadiiq Warfaa ayaa shirka Golaha 47-aad ee ARLAC ka jeedin doona khudbad dhinacyo badan taabaneysa oo ku saabsan arrimaha shaqaalaha iyo horumarada ay Wasaaradiisu ka gaartay.

Baarlamaanka boqortooyada Morocco ayaa xaqiijiyay in dhismaha dowlad madaxbanaan oo caasimadeedu tahay Qudus ay xaq u leeyihiin dadka reer Falastiin maadaama aysan mugdi jirin in israa’iil ay haysato dhul aysan lahayn oo ay xoog ku qabsatay.

Baarlamaanka Moroco ayaa soo saaray bayaan ay arrintaas kaga hadleen kaas oo ay ku sheegeen “Dhisitaanka dawlad madax banaan oo caasimadeeduna tahay Qudus waa xuquuq u gaar ah oo aan cid kale lasiin karin Falastiiniyiinta” ayaa lagu cadeeyey bayaanka.

Qorshaha Qarniga ee nabada bariga dhexe oo ahaa mid uusoo bandhigay Madaxweynaha maraykanka ayay baarlamaanka Moroco ku tilmaameen inuu yahay qorshe colaad abuuraya oo aan arrimaha nabadda bariga dhexe u wanaagsanayn.

Gudoomiyaha Baarlamaanka Moroco Xabiib Al-maalik ayaa tilmaamay in baarlamaanka Moroco ay si adag u diidan yihiin in la fara geliyo ama la qaato dhulka falastiin.

Qaramada Midoobay ayaa ku dhawaaqday in la kordhiyo baahiyaha arrimaha Beni’aadannimada sanadka 2020-ka iyadoo loo eegaayo dagaallada waqtiga dheer iyo roobabka xilligan oo aanan da’in cimilada darteed.

Sanadkan, Norway ayaa bixinaysa lacag dhan 420 milyan oo ah Shilinka Norway taasi oo ay ugu deeqayso Santuuqa Dhexe ee Ka jawaaba xaaladaha deg-degga ah ee QM kaasi oo loo soo gaabiyo (CERF) iyo Sidoo kale 90 milyan oo ay siinayso xafiiska Isku xirka Arrimaha Beni’aadannimada QM ee UN (OCHA).

Wasiirka Arrimaha Dibadda Norway Ine Eriksen Søreide oo ka hadashay arrintani ayaa sheegtay ‘In Kharashkani ay bixinayso Norway lagu xaqiijinayo si ay uga caawiso

In hay’adaha ay ka jawaabaan meelaha ugu saameynta badan oo ay ka jiraan arrimaha beni’aadantinimada, iyadoo ay barbar socoto istaraatijiyadda dhanka beni’aadantinimada’, ayay tiri Ine Marie Eriksen Søreide.

QM ayaa sheegtay in lagu qiyaasay, 167.6 milyan oo qof ay u baahnaan doonaan gargaarka beni’aadantinimada iyo hooy sanadkan 2020.

Iyadoo Jamciyadda Quruumaha ka dhaxeysa codsigii ay u jeedisay dunida ay ku codsatay sanadkan 2020-ka is la siiyo lacag dhan 28.8 bilyan oo doolarka Mareykanka ah.

Norway ayaa ka mid ah dalalka deeqaha ugu badan siiya Sanduuqa Dhexe ee Ka Jawaabista Xaaladaha Deg-degga ah ee QM ee Loo soo gaabiyo (CERF).

CERF waxay xaqiijinaysaa in kaalmada si dhaqsiyo badan loo gaarsiiyay dadka ay saameeyeen mashkiladaha dhinaca beni’aadantinnimada. Waxaana ay sidoo kale bixinaysaa lacagaha sida aadka ah loogu baahan yahay ee loogu talo galay in lagu kharash gareeyo xaaladaha deg degga ah.

Sanad walba, 20 milyan oo qof ayaa hela kaalmada caafimaadka degdegga loogu baahan yahay iyadoo loo soo marsiiyo hay’adda CERF, halka 10 milyan oo qof ay helaan gargaar cunno. Sanadkii 2019-kii, CERF waxay kharash gareysay 47 dal si loo yareyo mashkiladaha ka taagan dhinaca beni’aadannimada kuwaasoo ay ka mid ahaayeen dalalka Soomaaliya, Jibuuti, Yemen iyo Dalka Venezuela.

Sanadkani, CERF waxay gacan ka geysatay sidii looga hortagi lahaa xalna loogu heli lahaa Anyaxa Saxareedka oo dhibaato badan ku haya wadamada Bariga Afrika, iyadoo sidoo kale gacan ka geysatay sidii hooy iyo hu loo gaarsiin lahaa meelaha dadka ay sida aadka ah baahi ugu qabaan sida goobaha dagaalku haleelay ee Dalka Niger. QM ayaa waxay door ka qaadata xaqiijinta isku xirka, Qorsheynta iyo hirgelinta jawaabaha Beni’aadannimada.

‘Sida wanaagsan ee QM waxa ay muhiim u tahay xaqiijinta in tallaabo beni’aadannimo ay ka shaqeysiin karto si wax looga qabto dadka ay wajaheen mashaakilaadyada ugu badan. Xiriiriyeyaasha Jamciyadda Quruumaha ka dhaxeysa iyo Xafiiska QM ee Isku xirka Arrimaha Gargaarka ee (OCHA) ayaa iyaguna ka qaata doorkoodu muhiimka’, sidaasi waxaa sheegtay wasiirka Arrimaha dibadda Norway Ms Eriksen Søreide.

Sanadka 2020-ka, Norway waxay bixinaysaa 90 milyan oo doolar oo lagu kharash gareynayo dadaalada  hay’adda OCHA si korloogu qaado tallaabada isku xiran ee beni’aadannimada. Sidoo kale, waxay Norway, waxay taageero ku bixin doontaa xafiisyada ay ha’adda OCHA kuleedahay wadamada iyo dhaqaale kale oo loogu talo galay wadamada aadka unugul ama saboolnimada ay ka jirto.

Mid kamid ah shaqada beni’aadannimada ayaa ah in la xaqiijiyo badbaadada islamarkaana la saacido dadka gudaha ku barakacay. Hay’adda Qaxootiga ugu qaabilsan ee (UNHCR), in ka badan 41 milyan oo qof oo dunida dacaladeeda ku kala nool ayaa lagu barakiciyay gudaha wadamada dhammaadkii sanadkii 2018-kii. Tiradani ayaa ah mid sii kordhaysa, waxaana jirta baahi loo qabo si loo kordhiyo jawaabta laga bixinayo arrintani.

3-dii bishii Diceember sanadkii la soo dhaafay, Xoghayaha Guud ee QM ayaa aas aasay guddi heer sare ah oo ka shaqeya arrimaha barakacinta, waxaan loo xilsaaray in tallooyin ka keenaan sidii dalalka ay kunool yihiin dadka barakacay ay u siin lahaayen badbaadada ay u baahan yihiin, iyo sidii xulal waara looga gaari lahaa mashkiladaha ku gidaaman dadka soo barakacay.

Norway waxay si fir fircoon u taageertay hindisahan waxayna ku bixin doontaa 6.55 milyan oo lagu maalgelinayo miisaaniyadda sanadkani ee Beni’aadannimada taasi oo uu Xoghayaha Guud u dhisay sidii loo taageeri lahaa in Guddigani uu Shaqeeyo.

Waxaa Tarjumay Maxamednur Max’ed ‘Johannesburg’

https://www.cnbcafrica.com/apo/2020/02/11/norwegian-support-for-un-humanitarian-aid-efforts/

Ardayda wax ka barata Iskuulada ku yaalla degmada Guriceel ee gobolka Galgaduud ayaa saaka ka qeyb galay Ololaha Isxilqaan oo shacabku ku dhisanayaan waddada dheer ee isku xirta Deegaanka Guriceel iyo Degmada Dhuusamareeb.

Wadadaan oo qiyaas ahaan ku dhow 70-KM ayaa waxaa si Isxilqaannimo ah ku dhisaya shacabka Deegaanka Guriceel oo kaashanaya Maamul Gobolleedka Galmudug, waxaana haatan lagu guuleystay dhismaha dhowr Kiilo mitir oo horay u burbursanaa.

Gaadiidleyda isticmaasha wadadaan iyo shacabka dib u dhiskeeda ku howlan ayaa dalbanaya in lagu taageero agabka ay u baahan yihiin si loo fududeeyo dhismaha waddooyinka.

Kulanka Madaxweynaha JFS Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo uu la qaatay Mr. Charles Michel oo ah Madaxweynaha Golaha Midowga Yurub ayaa kulan koodu waxa uu ka dhacay magaalada Addis Ababa ee dalka Itoobiya.

Labada Mas’uul ayaa ayaa iska xog wareystay horumarka ay Dowladda Soomaaliya ka sameysay dib u habeynta hay’adaha amniga, horumarinta dhaqaalaha, xaaladihii ugu dambeeyay ee Geeska Afrika iyo taageerada Midowga Yurub ee dowlad-dhisidda Soomaaliya. 

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa Madaxweynaha Golaha Midowga Yurub uga mahadceliyay taageerada ay siiyaan dowladda Soomaaliya taas oo muhiim u ah dib u dhiska dowladnimada Soomaaliya.

Madaxweynaha Golaha Midowga Yurub Mudane Charles Michel ayaa dowladda Soomaaliya ku ammaanay horumarka ay ka sameysay Xagga dhaqaalaha iyo Dib u habeynta Hay’addaha Dowliga ah.

Ciidamada ammaanka Soomaaliya ayaa ku guuleystay inay gacanta ku soo dhigaan Laba Eedeysane oo loo haysto dil Xalay loo geeystay laba nin oo kamid ah dadka deegaanka kaas oo ka dhacay deegaanka Habar-cirir oo dhanka Koonfur ka xiga deegaanka Guriceel ee gobolka Galgaduud.

Taliyaha Booliiska degmada Matabaan Dhamme C/fitaax Maxamed Jaamac (Fooneeye) oo la hadlay warbaahinta Qaranka ayaa inoo Xaqiijiyey in labada Eedeysane ee Hadda la hayo laga qabtay duleedka degmada Matabaan, isagoo sheegay in ay ku raad joogaan laba  kale oo qeyb ka ahaa dilka.

Talisyada Ciidamada gaar ahaan Booliiska Degmada Matabaan ayaa Bulshada ku wargaliyey in Labada Eedeysane ee hada la raadino Cidii aragtaa ay ku soo wargaliyaan Saldhiga Booliska.

Wasiirka baad-roolka iyo Mac-danta DFS eng Abdirishiid Mahmed Axmed oo boqasho laba cish ah ku joogay casimada dalka Suudazn ee Khartoum ayaa booqday xarumaha Kala duwan ee lagu soo bandhigo wax soo saarka dahab-ka ee dalka suudaan waxana wasiirku uu kulamo la qaatay madaxda shirkadaha mac-danata.

Waxaana Eng Abdirishiid Mohamed Axmed uu madaxda shirkada uu uga warbixyey sidii Somaliya diyaar ugu tahay in ay ka faaidaysato khayrad-keda dabiiciga ah gaar ahaan wax-soo saarka mac-danta iyo baadroolka.

Dhan-ka kale Wasiirka baadroolka iyo Mac-danta jfs somaliya Eng Abdirshiid Maxmed Axmed ayaa heshiis is kaashi la saxiixday wasiirka dhigisa ah ee dalka Suudaan Caadil Ali Ibraahim Waxaana heshiiska goob-joog ka ahaa safiirka Soomaaliya amb-Maxamed SHeikh Isxaaq qunsulka safarada Osman Axmed Mohamed madaxa Ganacsiga safarada Yuusuf Jeego.

kulan looga hadlayo Hanaanka Cadaaladda Federaalka iyo masuuliyadaha Amniga ee la xiriira dib u-eegista dastuurka ayaa ka furmay muqdisho waxaana ka soo qayb galay kulanka wasaaradaha Cadaaladda, Amniga iyo khuburro caalami ah.

kulanka oo ay si wada jir ah usoo qabanqaabiyeen Wasaaradaha Dastuurka iyo Arrmaha guddaha ayaa muddo laba cisho ka socon doona magaalada muqdisho.

Iyadoo lagu soo bandhigi doonaa hannaanka cadaaladda ee federaalka ah iyo masuuliyadaha amniga iyo nuuca booliska federaalka iyo sida ay u wada shaqaynayaan booliska federaalka iyo kan dowlad goboleedka iyo awoodaha ay kala leeyihiin.

Wasiirka Dastuurka Saalax Ahmed Jamac iyo Wasiirka Arrimaha Gudaha Cabdi Maxamed Sabriye ayaa si wadajir ah u furay kulanka.

Wasiirka Arrimaha Gudaha Cabdi Maxamed Sabriye oo kulanka ka hadlay ayaa sheegay in dowladda federaalka ay ku howlan tahay sidii loogu kala saari lahaa awoodaha ay kala leeyihiin labada heer dowladeed ee heer federaal iyo heer dowlad goboleed.

“Waxaa muhiim ah in la kala garto awoodaha jira iyo sida loo  kala qaybiyo labada heer , kadibna heshiis laga gaaro si dastuurka dalka loogu qoro ” ayuu yiri wasiir Sabriye.

Waxaa goor dhawayd Magaalada Boosaaso dil qisaas ah lagu fuliyay laba xukunsane oo horay lagu helay dilkii allaha u naxariiste   Caa’isha Ilyaas  Aadan oo ahayda gabar 12sanno jir ahada.

Cabdifitaax Cabdiraxmaan Warsame iyo Cabdishakuur Maxamed Dige ayaa lagu fuliyay dilkaani toogasho halka Cabdisalaan Cabdiraxmaan Warsame  oo ahaa Xukmanaha saddexaad mudda 10 cisha ah dib loo dhigay kiiskiisa kadib markii uu sidaasi codsaday Ilyaas Aaden oo ah aabbaha dhalay Caa’isha .

Maxkamada Darajada Koowaad ee gobalka Nugaal ee racfaanka iyo Maxkamada sare ee Puntland ayaa dhaammaantood si iska mid ah iskugu raaceen xukun dil ah ee ragga lagu helay in ay gaysteen kufsiga Caisha Ilyaas oo ahayd gabar yar  oo 12 jir ah taas oo ay kufsadeen raggan saakay toogashada lagu fuliyay.