Dab xoogan ayaa maanta qabsaday guri ku yaalla dhabarka dambe ee dhismaha aqalka Hooyooyinka ee degmada Xamarweyne, ka dib markii ay ku timid cillad dhinaca korontada ah.

Dadka degaanka ayaa   waxaa ay sheegeen in uu dabka ka bilaawday Korono, isla markaana uu baabi’iyay guriga uu ka bilaawday sidoo kalena uu ku faafay guryo kale.

Dabkaasi ayaa geystay burbur hanta, balse ma jiraan wax khasaaro nafeed ah oo ka dhashay.

Xaafada uu dabku ka kacay ayaa aheydmid isku raran ah, waxaana jirtay in saacado badan uu qaatay in uu dabka ku faafo Guryo kale maadaama gaadiidka dam-demiska uu geli waayay.

Ugu dambeyntii Kooxda gurmad deg dega ah ee dowlada hoose Xamar ayaa ku guuleystay daminta Dabkaasi.

Howlgalkaan oo ahaa mid qorshaysan oo ciidamadu ku qaadeen goob ay isku soo abaabuljireen maleeshiyadka Al-Shabaab ayaa waxa u ka dhacay deegaanka Leego oo qiyaastii 44km dhanka woqooyi kaga beegan dagmada Wanlaweyn ee gobolka Shabeelada Hoose.

Weerarkaan waxa si wada jira u fuliyey ururka 4aad ee guutada 16 aad ee kumandooska Danab iyo Ururka 64aad ee Guutada 7aad Qaybta 60aad ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed, waxaana lagu burburiyay fariisimo dhowr ah oo ay maleeshiyada lacago baad ah kaga qaadan jireen dadka shacabka ah ee ku nool deegaankaasi iyo gaadiidka dadweynaha ee isticmaala waddada.

Intii uu Howlgalka ciidanka socday waxa ay gacanta ku dhigeen mootooyin ay Nabadiidka Al-Shabaab u isticmaali jireen miinoyinka sida uu kusoo waramayo Wariyaha Idaacadda codka Ciidamada Qalabka sida Maxamed Cabdulaahi Shilaawe oo howlgalka qeyb ka ah.

Ciidamada ayaa markii ay burburiyeen fariisimahaasi waxa ay bilaabeen baaritaanno joogto ah oo lagu xasilinayo ammaanka Degmooyinka iyo Deegaanada ka tirsan Gobolka Shabeellada Hoose, isla markaana ay baadi goob ku hayaan xubno ka tirsan Kooxda Al-Shabaab.

Ciidamada Xoogga dalka Soomaaliya ayaa wada howlgallo kala duwan oo lagu cirib tirayo kooxda nabadiidka Al-Shabaab oo deegaanno iyo degmooyin faro ku tiris ah kaga dhuumaaleysanaya gobolka Shabeellaha Hoose.

Munaasabad ka qabsoontay Madaxtooyada Galmudug ayaa mudane Maxamed Axmed Kaariye Madaxweynaha Galmudug waxa uu ku saxiixay shuruuc muhiim ah oo kala ah:-

Shariga Maarreynta Deegaanka,

Sharciga Hay’adaha,

Sharciga Dhismaha Booliiska

Iyo Sharciga Dowalaha Hoose.

Shuruucdan waxaa soo diyaariyey Wasaaradaha kala ah; Deegaanka, Qorsheynta, Amniga iyo Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Dowladaha Hoose.

Munaasabadda waxaa ka qeybgalay Madaxweyne Kuxigeenka Dowlad Goboleedka Galmudug, Guddoomiyaha Barlamaanka, Guddiyada joogtada ah ee Barlamaanka, Xubno ka tirsan labadda Gole, Garsoorka, La- taliyeyaal iyo Hawlwadeenno ka tirsan Madadaxtooyada.

Madaxweynaha Galmudug wuxuu Golaha Barlamaanka iyo Wasiirada Galmudug uga mahadceliyey ansixinta shuruucdan. isagoo xusay in shuruucdu ay gundhig u noqon doonto in sifo sharci ah Xukuumaddu u fuliso hawlaha hortebinta leh ee loo igmaday.

Inta badan Dhul beereedka gobolka bakool ayaa waxaa ka da’ay roobabka deyrta wallow meelaha qaar ay roob la’aan tahay islamarkaana uu Ayax faro badan ku habsaday.

Haseyeshee Ayaxa oo deegaano ka tirsan gobolka bakool lagu arkay ayaa walwal badan ay ka qabaaan beeraleyda iyo xoola dhaqatada maadaama deegaanada uu ku dago dhibaato badan u geysta haday noqon laheyd baabi’inta dalaga beeraha iyo dhulka daaqa ah.

Isuduwaha Wasaarada beeraha dowlad goboleedka konfurgalbeed soomaaliya ee gobolka bakool Maxamed Axmed Macalin ayaa sheegay in deegaanada qaar uu ka da’ay roobka deyrta kaasi oo lagu diirsaday wallow uu cadeeyay in cabsi laga qabo ayaxa faro badan oo qeyb ka mid ah dhul beereedka iyo dhulka daaqsinka ah uu ku habsaday.

Dhamaadkii sanadii tagay ee 2019 ayey aheyd markii ayaxa lagu arkay gobolada dalka soomaaliya oo uu gobolka bakool ka mid yahay waxuuna gebi’ahaamba baabi,iyey dalagyadii xilgaas,

Si kastaba beeraleyda gobolka bakool ayaa hada ka niyad jabsan beeraha maadaama lafilan karo in ayaxa oo wax la isaga celiya jirin marlabaad dalagyada aafeeya.

MUQDISHU- Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble oo kormeeray Wasaaradda Maaliyadda, Bangiga Dhexe ee dalka iyo Dekedda magaalada Muqdisho ayaa tilmaamay in Xukuumaddu ay sii dardar gelinayso qorsheyaasha ka dhanka ah musuqmaasuqa iyo ku tagri-falka hantida iyo awoodda dowladnimo.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa kulammo kula yeeshay Madaxda iyo masuuliyiin hay’adahan goobahooda shaqada, isagoona ka dhageystay warbixinno ku saabsan hannaanka hufnaanta maaliyadeed ee adeegyada ay u hayaan shacabka Soomaaliyeed.

Sidoo kale, Ra’iisul Wasaare Rooble oo dul istaagay tallaabooyinkii horey loo qaaday ee ka dhan ahaa musuqmaasuqa ee ay ka mid ahayd in sharciga la horkeenay masuuliyiin dowladeed oo ku eedaysanaa Xatooyo xoolo dadweyne ayaa sheegay in la sii xoojin doono tallaabooyinkaas, iyadoo Xukuumadda ay ka go’an tahay dhowridda ammaanada ay u heyso shacabka Soomaaliyeed.

Ra’iisul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble ayaa kula dardaarmay Madaxda iyo howlwadeennada ilaha dakhliga ee uu booqday in ay sii dardar geliyaan shaqadooda, si kor loogu qaado dakhliga dalka oo saameyn xooggan uu ku yeeshay codurka COVID-19 ee kala xiray dunida.

Ku-simaha guddoomiyaha gobolka Banaadir ahna guddoomiye ku xigeenka maamulka iyo maaliyadda mudane, Axmed Xasan Iimaan ayaa dhagax dhiggay waddada isku xirta Ex hotel Shabeelle siina marta afaafka hore ee beerta nabadda illaa isbitaalka Martiini.

Waddadan oo aan dayactir helin 30kii sano ee la soo dhaafay ayaa waxaa ay muhiim u tahay isu socodka dadka iyo gaadiidka.

Dhagax dhigidda waxaa goobjoog ka ahaa guddoomiye ku xigeenka howlaha guud mudane Cumar Cali Cabdi iyo arrimaha bulshada Marwo, Basma Caamir Axmed (Jakeetti),

Maamulka gobolka Banaadir ayaa dardar gelinaya dib u dhiska waddooyinka caasimadda si dib loogu soo celiyo bilicdii ay lahaan jirtay caasimadda dalka.

Halkan ka Daawo Muuqaalka Warkan:-

Xildhibaannada Baarlamaanka labaad ee dowlad goboleedka Hirshabeelle ayaa maanta la dhaariyay, Dhaarinta ka dibna waxaa ay xildhibaanada, Maxamuud Siyaad Barqadle u doortay inuu noqdo guddoomiyaha KMG ah ee shir guddoomin doona inta laga soo dooranayo guddoomiyaha cusub ee baarlamaanka Hirshabeelle.

Xildhibaannada ayaa cod gacan taag ah ku doortay Maxamuud Siyaad Barqadle si hore loogu sii wado Arrimaha doorashada madaxda Hirshabeelle oo muddo xiloodkoodi uu dhamaaday.

Dhanka kale Guddoomiyaha ku-meel gaarka ah (KMG) ee baarlamaanka maamulka Hirshabeelle Xildhibaan, Maxamuud Siyaad Barqadle ayaa isna magacaabay guddiga doorashooyinka guddoonka baarlamaanka Hirshabelle.

Gudigan oo ka kooban ilaa 9 xubnood ayaa Gudoomiye looga dhigay Xildhibaan Yuusuf Sheekh Xasan Macalin Jeelle waxayna shaqadoodu tahay ka shaqaynta sidii loo qaban lahaa doorashada guddoonka cusub ee baarlamaanka Hirshabeelle.

Hoos ka aqriso Magacyada Gudiga.

Madaxwaynaha jamhuuriyada federaalka Soomaaliya, Mudane Maxamed Cabdullahi Maxamed (Farmaajo) oo war qoraal ah soo dhigay bartiisa Twitter-ka ayaa ka hadlay dhul-gariirkii ku dhuftay magaalada Izmir ee dalka Turkiga.

Madaxweyne Farmaajo ayaa sheegay in dowladda federaalka ay aad uga xun-tahay musiibadaasi, wuxuuna sheegay in dowladda Soomaaliyeed ay dhibaatada la qeybsaneyso shacabka iyo dowladda Turkiga oo dhul-gariirkaasi uu ka soo gaaray khasaare isugu jira dhimasho, dhaawac  iyo burbur aad u xoog badan.

Sidoo kale wuxuu madaxweynaha ku baaqay in la gacansiiyo shacabka iyo dowladda Turkiga oo haatan wajahaya xaalad adag ee ka dhalatay Dhul-gariirka.

Ugu dambey madaxweyne Maxamed Cabdullahi Maxamed (Farmaajo) uu rajeeyey dowladda Turkiga inay Alle ku guuleeyo dadaalka gurmadka ee ay haatan wado.

Wararka ka imaanaya dalka Koonfur Afrika ayaa sheegaya in xalay muwaadiniin Soomaali ah dil & dhaawac loogu gaystay dalkaasi.

Kooxo hubeysan oo burcad ah ayaa lagu soo warramayaa inay weerar ku qaadeen goobo ganacsi oo ay leeyihiin Muwaadiniin Soomaali ah oo ku yaalo deegaanka Cosmos oo ka tirsan Johannesburg.

Labada Marxuum ayaa waxaa magacyadooda lagu soo koobay Cabdisalaan Axmed iyo Qeys, iyada oo ka wada shaqeynayey dukaanka uu falka weerarka ah ka dhacay.

Kooxaha weerarka geeysatay ayaa falka kadib goobta isga baxsaday.

Sidoo kale burcadda ayaa isla deegaankan dhaawac halis ah ugu gaystay ganacsade kale oo Soomaaliyeed, kaas oo loo cararay isbitaalka.