Deeganka Hilme ee gobolka Mudug ayaa lagu soo waramaa in Hooyo iyo labo carruur ah oo ay dhashay ugu geeriyoodeen gaajo iyo haraad, kaddib markii ay saameysay abaarta halkaasi ka jirta.

Cali Aadan Dheere Guddoomiyaha deegaanka Hilme ayaa sheegay in biyo la’aan ay ka jirto deegaanka iyo deegaannada ku xeeran, waxaana uu intaa raaciyay in fuustidii biyaha ay ka joogto 180kun, taasi oo maalmihii dhawaa la waayay.

“Saddex qof ayaa dhintay, waana hooyo iyo labadeena carruur ah, gaajo iyo haraad ayay u dhinteen, baraakadihii ay biyaha ka cabi jireen waa ay jabeen, mana jiraan meel ay dadka xoolo dhaqato aadaan, maadaama ay xoolihii ka dhamaadeen” ayuu yiri Cali Aadan.

Inta la xaqiijiyay labadii todobaad ee la soo dhaafay dadka u dhintay abaarta ka jirta gobolka Mudug awgeed waxa ay gaarayaan 16 qof.

Xubnaha baarlamaanka ee Aqalka sare ayaa maanta kulan la yeeshay guddiga madaxa banaan ee Xuduudaha iyo Federaalka, kaas oo ku saabsanaa soo gudbinta warbixin sanadeedka guddiga.

Mudaniyaasha baarlamaanka Aqalka sare oo kulanka joogay ayaa su’aalo ku aadan shaqada guddiga iyo warbixinta ay soo gudbiyeen weydiiyeen guddiga madaxa banaan ee Xuduudaha iyo Federaalka.

Guddoomiyaha guddiga madaxa banaan ee Xuduudaha iyo Federaalka mudane Khaliif C/kariim Maxamed, ayaa ugu jawaabay su’aalaha ay weydiiyeen mudaniyaasha Aqalka sare.

Ugu dambeyntii mudane Cabdi Xaashi C/laahi, oo ah guddoomiyaha Aqalka sare ee baarlamaanka jamhuuriyadda Soomaaliya oo kulanka shir guddoominayay ayaa u mahadceliyay xubnaha guddiga madaxa banaan sida ay ula wadaageen warbixinada ku aadan arimaha xuduudaha iyo hanaanka federaalka.

Munaasabad kooban oo lagu xusayay maalinta dhir beerista qaranka oo maanta lagu qabtay Xarunta Wasaaradda Xanaanada  Xoolaha, Dhirta iyo Daaqa ayaa waxaa ka qeyb galay wasiir ku xigeenka wasaaradda xanaanada xoolaha dhirta iyo daaqa agaasimaha guud ee wasaarada iyo agaasime waaxeedyada.

Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Xanaanada Xoolaha dhirta iyo daaqa, Dr. Maxamed Cumar Nuur, ayaa ka hadlay muhiimada dhirta ay noolaha u leedahay.

Wasiir ku xigeenka wasaaradda Xanaanada Xoolaha iyo beeraha ee dowlad goboleedka Galmudug ayaa sheegay in dhibaatooyin badan ay ka imaan karto jerista dhirta.

Wasiir ku xigeenka Wasaaradda Xanaanada Xoolaha Dhirta iyo daaqa ee dowladda Soomaaliya, C/kariim Khaliif Dalac, ayaa ugu baaqay umadda Soomaaliyeed in ay ka qeyb qaataan ololaha dhir beerista soomaaliyeed ,wuxuuna sheegay in qof walba looga baahanyahay in gurigiisa uu dhir ku beero.

Sanad walba laga bilaabo 10,ka bisha afaraad waxaa guud ahaan dalka laga xusaa todobaadka dhir beerista qaranka ,iyadoo marka la gaaro 17,ka April,na la qabto munaasabad lagu xusayo maalmahaas dhir beerista qaranka.

War Saxaafadeed ka soo baxay Dowladda Federaalka ah ee soomaaliya ayaa loogu hambalyeeyay dowladda iyo shacbiga Turkiga guushii wax ku oolka ajeyd ee ay ka  soo hooyeen aftidii dhinaca dastuurka ee maalinimadii shalay ka dhacday dalkaasi.

Waxaan u hambalyeynayaa Madaxweynaha Dalka Turkiga Recep Tayyip Erdoğan guushii uu ka gaaray Aftidaasi ,taas oo u horseedeysa in uu ku hogaamiyo dalkaasi karti iyo horumar,waxaana ku kalsoonahay in tallaabadii ay qaadeen dadka Turkiga ay horseedeyso hoggaamin wanaagsan”ayaa lagu yiri war ka soo baxay dowladda Federaalka Soomaaliya.

Dhinaca kale qoraalkaan ayaa lagu sheega Dowladda Turkiga in ay tahay saaxiib ,qiimo leh oo kamid ah taageerayaasha caawiya Soomaaliya,taas oo aaan u aragno in ay xoojineyso xiriirka laba geesoodka ah.ee u dhaxeeya labada dowladood.

Ugu dambeyn xukuumadda iyo shacabka dalka Soomaaliya waxa ay u ajeeyeen  shacabka Turkiga oo doortay wadada cusub ee dowladnimada ,horumar iyo barwaaqo

Kulanka Wadatashiga Madaxda Qaran iyo Madaxda Dowlad Goboleedyada

Abriil 15 -16, 2017 Muqdisho

  Madaxda Dawladda Federaalka iyo kuwa Dowlad Goboleedyada ayaa kulan wadatashi ah ku yeeshay magaalada Muqdisho intii u dhaxeysay Abriil 15-16, 2017. Waxaa kulanka shir guddoominayey Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo,  waxaana ka soo qayb galay Guddoomiyaha Golaha Shacabka Mudane Maxamed Sheekh Cismaan Jawaari, Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Mudane Xasan Cali Khayre, Madaxweynaha Puntland Mudane Cabdiwali Maxamed Cali Gaas, Madaxweynaha Jubaland Mudane Axmed Maxamed Islaam, Madaxweynaha Koonfur Galbeed Mudane Shariif Xasan Sheekh Aadan, Madaxweynaha Hirshabeelle Mudane Cali Cabdullaahi Cosoble iyo Madaxweyne Ku Xigeenka Galmudug, ahna Kusimaha Madaxweynaha Mudane Maxamed Xashi Cabdi.

Kulankan ayaa waxaa diiradda lagu saaray abaaraha ka taagan dalka, dib u habaynta hannaanka guud ee heerarka kala duwan ee hay’adaha amniga Qaranka, la dagaallanka kooxaha nabad-diidka ah iyo dhammaan ururrada aragagixisada caalamiga ah. Waxaa kale oo looga hadlay xaaladda siyaasadeed ee dalka, kobcinta dhaqaalaha, horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo xoojinta xiriirka ka dhaxeeya Dowladda Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada.

1. Madaxda ayaa walaac ka muujisay xaaladda abaaraha ee kasii daraysa, taasoo galaafatay nolosha dad iyo duunyo fara badan, keentayna barakac baahsan.

2. Madaxdu waxa ay bogaadiyeen dadaallada iyo gurmadka ay hormuudka ka yihiin shacabka Soomaaliyeed, gudo iyo dibadba iyo beesha caalamkuba.

3. Madaxdu waxa ay garwaaqsatay baahida degdegga ah ee loo qabo in la xoojiyo dadaallada lagu badbaadinayo nolosha dadka tabaalaysan, waxaana la isla gartay in loo baahan yahay qorshe cad oo looga hortagayo abaaraha soo noqnoqday.

4. Madaxdu waxa ay rajo wanaagsan ka muujiyeen geeddi-socodka siyaasadeed ee dalka iyo wada shaqaynta wanaagsan ee ka dhaxaysa madaxda Dowlada Federalka ah iyo madaxda Dowlad Goboleedyada.

5. Madaxdu, iyaga oo tixgalinaya xasilloonida dalka iyo mabda’a dib-u-heshiisiinta, waxa ay dhiirrigelinayaan wadahadalka Dawlad-goboleedka Galmudug iyo Ahlu-sunna-Waljamaaca.

6. Madaxdu waxa ay isku raaceen siyaasadda amniga qaranka iyo hannaanka loo marayo hirgelintiisa, taasoo ay garwadeen ka noqonayaan Golaha Amniga Qaranka.

7. Madaxdu waxa ay ansixiyeen qaab-dhismeedka cusub ee Golaha Amniga Qaranka oo uu guddoomiye u yahay Madaxweynaha Jamahuuriyada Federaalka Soomaaliya.

8. Madaxdu waxa ay sidoo kale go’aamiyeen dhismaha goleyaasha amni ee heer Dawlad-goboleed, oo ay guddoomiyeyaal u yihiin madaxwaynayaasha Dowlad-goboleedyadu (mid kasta).

9. Madaxdu waxa ay isla garteen in si degdeg ah loo sameeyo qorshe hawgal ciidan oo midaysan, kaasoo lagu furayo waddooyinka halbowlaha u ah isku socodka dalka iyo xaqiijinta gaarsiinta gaargaarka dadka abaaraha la tabaalaysan.

10. Madaxdu waxa ay isla garteen in si dhakhso ah loo bilaabo, loona dardargeliyo qorshaha hannaanka geeddi-socodka doorashada 2020ka.

11. Madaxdu waxa ay isku raaceen in kor loo qaado koboca dhaqaalaha, dakhliga, Shaqa abuurka, dhiirri-gelinta maalgashiga iyo ganacsiga iyo weliba horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha.

12. Madaxdu waxaa kale oo ay isku raaceen in muhiimad gaar ah la siiyo la dagaallanka musuq-maasuqa iyada oo loo adeegsanayo habab casri ah oo lagu cirib tirayo.

13. Madaxdu waxa ay soo dhaweeyeen qorshaha horumarinta qaran (NDP) iyo mudnaantiisa, waxayse isku raaceen in la sameeyo tiro koobka dhabta ah. Waxaa kale oo la isla gartay heshiisyada iskaashiga cusub (New Partnership Agreement).

14. Madaxdu waxa ay rajaynaysaa in beesha caalamku taageeraan go’aamada iyo qorsheyaasha ay dawladda Soomaaliya mudnaanta gaarka ah siinayso.

15. Ugu dambayn, waxa ay madaxdu uga mahadcelinaysaa beesha caalamka taageerada joogtada ah ee ay la garab taagan tahay umadda Soomaaliyeed.

Wasiirka Wasaaradda  Warfaafinta ee XFS, Eng. C/raxmaan Cumar Cusmaan Yariisow iyo Wasiir ku xigeenka Wasaaradda ayaa maanta kulan la xiriiray habsami u socodsiinta  howlaha warfaafinta la  qaatay shaqaalaha iyo madaxda waaxyaha ee Wasaaradda.

Wasiirka Wasaaradda  Warfaafinta ee XFS, Eng. C/raxmaan Cumar Cusmaan Yariisow ayaa  sheegay inuu ku faraxsan yahay in maanta Madaxdii Wasaaradda iyo shaqaalaha ay yeeshaan kulan wadatashi ah si loo dar-dargaliyo shaqada Wasaaradda ay u heyso Umadda Soomaalieed.

Uganbeyn Wasiirka Wasaaradda Warfaafinta Xukuumadda Federaalka Soomaaliya  ayaa shaqaalaha Wasaaradda  ugu baaqay  in shaqadooda  ay dar-dargaliyaan ,isagoona balanqaaday in xuquuqdooda ay joogteen doonaan.

C/raxmaan Yuusuf Sheekh Al-cadaala oo ah  Agaasimaha Guud ee kmg Wasaaradda Warfaafinta aya ku ammaanay shaqaalaha wasaaadda howlkarnimada iyo daacadda ay u yihiin shaqadooda,isagoo xusay in saacado badan ku jiraan howlaha ay u hayaan umaada,wuxuuna ugu baaqay n ay halkaasi ka sii wqadaan adeegyada lama huraanka ah ee ay ka sugayaan dadka iyo dalka.