Warbixin uu qoray Waregeyska The Guardian ayaa  sheegeysa in mar kale ay soo laabatay xiisada u dhaxeysa Turkiga iyo Isra’iil, kadib markii Madaxweynaha Turkiga Racep Dayip Erdogan uu ku eedeeyay Israa’iil in Falastiiniyiinta ay kula dhaqmeyso “cunsuriyad iyo midibtakoor”

Is’raaiil ayaa dhankeeda ku eedeysay Turkiga inay ku xadgudubtay xuquuqda aadanaha, iyada oo sidoo kale u yeertay Safiirkeeda  u fadhiya Dalkaasi.

Erdogan  isaga oo ka hadlayay Magaalada Istanbul waxa uu yiri “go’doominta magaalada Gaza wax xiriir ah lama laha bini’aadanimada

Madaxweynaha ayaa ku booriyay Muslimiinta in ay booqdaan Masjidul Aqsaa ee Magaalada Qudus, iyaga oo muujinaya taageerada ay u hayaan Falastiiniyiinta, waxa uuna ku baaqay dhismaha Dowlad ay leedahay Falastiin oo Caasimadeedu ay tahay Qudus.

Wareyska ayaa sheegay in Madaxweynaha Turkiga uu cambaareeyay mashruuca horyaalla Barlamanka Israa’iil ee Aadaanka looga mamnuucayo Israa’iil iyo Magaalada Qudus.

“haddii aad rumeysan tihiin Diintiina, maxaad oga baqeysaan aadaanka? Ma aqbaleyno in aadaanka laga mamnuuco Qudus” ayuu yiri.

Madaxweynaha Israa’’iil Reuven Rivlin oo ka jawaabay hadalka Turkiga ayaa yiri “waxaan maqalnay codad Weerar ku ah dhismaha nolosha Israa’iil ee Qudus, waxaan leeyahay Dadkaasi tan iyo sanadkii 1850 ayey Yahuuda ahayd shacuubta ee Qudus xitaa xiligii boqortooyada Turkiga ee Cusmaaniyiinta”

Xiisada diblumaasiyadeed ee cusub ayaa imaaneysa xilli labada quwadood ay mudadii dambe isku dhaafsanayeen Shirar golaha ammaanka Golaha ammaanka eedo la xiriira xudubyada ka dhanka ah bini’aadanka.

Labada Dowladood ee Israa’iil iyo Turkiga ayaa horay oga heshiiyay khilaaf ka dhashay Weerar Ciidamada Israa’iil ay ku dileen 9 Turki ah oo la socday Markab gargaar u siday Magaalada Gaza.

Madaxda Qaranka ayaa ka tacsiyeeyay geerida Allaha u naxariistee  Ugaas Cabdulqaadir Sheikh Xuseen  oo ka mid ahaa odayaasha dhaqanka Soomaaliyeed oo maanta lagu dilay  Muqdisho.

Madaxda Qaranku waxa ay tacsi u dirayaan eheladii marxuumka iyo shacabka Soomaaliyeed ee uu ka baxay Ugaas Cabdulqaadir oo ka mid ahaa nabad doonnada sama ka taliska ah.

Niman hubeysan ayaa Allaha u Naxariistee Ugaas Cabdulqaadir Sheikh Xuseen ku dilay degmada Waaberi.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka ee Soomaaliya Mudane Xasan Cali Kheyrre ayaa maanta shir guddoomiyey shirka Amniga, kaasoo ay ka qeyb galeen madaxda laamaha amniga dalka,waxaana lagu falanqeynayey sidii loo xasilin lahaa ammaanka guud ee dalka, gaar ahaan caasimadda Muqdisho.

Ra’iisul Wasaaraha oo shirka hadal ka jeediyay ayaa u soo jeediyey madaxda laamaha amniga in-ay dardar-geliyaan hawlaha sugidda amniga iyo xasilinta dalka. Dhankooda madaxda laamaha amniga qaranka oo iyaguna shirkaasi ka hadley ayaa ka warbixiyey waxqabadka iyo qorshe hawleedkooda, iyagoo dhanka kalena ka dalbadey shacabka inay taageeraan barnaamijyada dalka lagu xasilinayo.

Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Kheyre ayaa sheegay in amniga uu yahay muhiimadda koowaad ee dawladda ay ku dhisan tahay xukuumadiisuna ay ka shaqynayso sidii lagu heli lahaa amni lagu kalsoon yahay, loona baahan yahay in guulaha laga gaarey la xajiyo, lana wajaho qaabkii dalka oo dhan amni buuxa looga dhalin lahaa.

Dhanka kale, Ra’iisul Wasaaraha ayaa kormeerkiisa joogtada ahaa ku tagey Wasaaradda Howlaha Guud iyo Dib-u-dhiska, wuxuuna shaqaalaha Wasaaradda kala qeyb qaatay barnaamij loogu baroor diiqeyey Wasiirkii Howlaha Guud Marxuum Cabaas Siraaji. Isagoo ku tilmaamay shaqsi tusaale u ahaa jiilka soo koraya, isla markaana ahaa nin dhalinyaro oo wadani ah.

Wafdi uu hogaaminayo Wasiiru Dowlaha Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo dib u heshiisiinta ee Xukuumadda Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Faarax Wehliye, oo ay ka mid yihiin Agaasimaha guud ee Wasaaradda Arrimaha gudaha Mudane Cabdullaahi Maxamuud iyo xubno kale ayaa maanta kormeer howleed waxa ay ku tegeen deegaanno ay ka midyihiin Jameeco Misri, Kulmis yareey, Maqdis iyo Xawaadleey oo 7km u jirta magaalada Jowhar ee xarunta Gobolka Shabeelaha Dhexe.

Wafdiga ayaa markii ay halkaasi gaareen waxaa ku soo dhaweeyay Guddoomiyaha Gobolka Shabeelaha Dhexe Axmed Meyre Makaraan iyo mas’uuliyiinn kale, waxaana ay wafdiga u kuurgalayeen xaaladaha ay ku suganyihiin shacabka ku nool tuulooyinka ay socdaalka ku tegeen, iyagoo halkaasi gaarsiiyey deeq raashin ah oo Guddiga Qaran ee gurmadka abaaraha ugu talagalay bulshada deegaannadasi ku nool.

Qoysaska ku nool deegaannada ay maanta kormeerka ku tegeen Wafdiga ka socday Wasaaradda Arrimaha gudaha ee uu hogaaminayay Wasiiru dowlaha Wasaaradda ayaa ahaa kuwa ay saameyeen abaarta ka jirta Gobollada Dalka iyo dagaal beeleedyo, waxaana shacabka deegaannadaasi ay ka mahadceliyeen kaalmada la soo gaarsiiyay.

Guddoomiyaha Gobolka Shabeelaha Dhexe Axmed Meyre Makaraan ayaa sheegay inay aad ugu faraxsanyihiin kaalmada la soo gaarsiiyay qoysaska ku dhibaateysan tuulooyinka ay maanta wafdiga kormeerka ku tegeen, isagoo xusay in kan maamul ahaan ay ku guuleysteen xalinta beelaha ku dagaalamay deegaannada gobolka Shabeelaha Dhexe.

Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib u heshiisiinta ee Xukuumadda Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Maxamuud ayaa sheegay in ujeeddada socdaalka ay tahay u kuurgelidda xaaladaha qoysaska ku nool deegaanada hoostaga Gobolka Shabeelaha Dhexe.

Wasiiru Dowlaha Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo dib u heshiisiinta ee Xukuumadda Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Faarax Wehliye ayaa tilmaamay in door muuqda ay Wasaaraddu ka qaadan doonto sidii dib u heshiisiin loo dhex dhigi lahaa walaaha halkaasi ku dagaalamay, isla markaana aysan markale dib u soo laaban colaad.

Wasiiru dowlaha Wasaaradda Arrimaha gudaha ayaa sheegay in ay joogteyn doonaan sidii gurmad loogu fidin lahaa qoysaska ay abaartu saameysay, ayna ka go’antahay inay ka warqabaabn shacabka dhibaateysan.

“Raashinkan aan idin keenay waxaa ii soo wakiishay Guddiga Qaran ee Gurmadka Abaaraha, waxaana loogu talagalay in la gaarsiiyo dadka ay abaartu saameysay, marka waxaa naga go’an inaan sii joogteyno, waxaana idinka rabnaa in aad ka faa’iideysataan Raxmadda Alle nasiiyay” ayuu yiri Mudane Cabdullaahi Faarax Wehliye.

Wasiiru dowlaha ayaa sheegay in gobollada dalka uu ku soo mari doono socdaal uu ku ogaanayo xaaladaha ay ku noolyihiin bulshada Soomaaliyeed.

Dawladda Federaalka ah ee Soomaaliya ayaa qaaday tallaabooyin lagu soo afjarayo Isbaarooyinka sida sharci darrada ah u yaalla wadooyinka muhiimka u ah isku socodka dadka iyo gaadiidka, gaar ahaan gobolka Shabellaha Hoose oo laga qaaday dhowr Isbaaro oo u taaley dad adeegsanaya magacyada Ciidanka, kadib, amarkii Madaxweynaha Jamhuuriyadda Mudane Maxamed C/laahi Farmaajo ee ku aadanaa la dagaalanka Isbaarooyinka Sharci darrada ah.

Abaanduulaha Ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed Gen. C/laahi Cali Caanood, ayaa sheegay in la qaaday isbaarooyinkii yaaley wadada dheer ee isku xirta Magaalooyinka Afgooye, Bariire, No 50 iyo deegaano dhowr ah oo ku xeeran, isla markaana la xiray askartii isbaaradu u taaley, xilkiina laga qaaday Saaraakiishii xukuntay askarta isbaarada dhigatay.

“kadib, amarkii uu bixiyey Madaxweynaha J.F.S Mudane M. C/laahi Farmaajo ee ahaa in la qaado isbaarooyinka, waxaan xirnay 11 askeri oo la qabtay iyagoo isbaaro u taalo. Waxaan cadaynayaa askariga Isbaarada dhigta iyo sarkaalka xukuma in isku mid ay yihiin”. Ayuu yiri Gen. Caanood.

“Waxaa qaadeynaa howlgallo ballaaran oo lagu furayo wadooyinka, gaar ahaan kuwa yaala deegaanada isku xira Shabellaha Hoose iyo gobolka Bay, sidoo kale waxaa howlgal isna wadooyinka lagu furayo laga sameynayaa deegaanada Jubbooyinka.” Ayuu raaciyey.

Ugu danbeyn, Abaanduulaha Ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed Gen C/laahi Cali Caanood ayaa tilmaamay in ay xoojinayaan weerarada lagu bartilmaameed-sanayo maleyshiyaadka sharci darada ah ee dhiganaya Isbaarada, gaar ahaan kuwa yaalla meelaha ka fog magaalooyinka.

–DHAMMAAD–

Wasiir kuxigeenka Wasaaradda kalluumeysiga iyo kheyraadka badda  Cabdullaahi Cumar Abshirow oo ay wehlinayeen Agaasimaha Guud ee  iyo qaar ka mid ah  Agaasime Waaxeedyada Wasaaradadda Kalluumeysiga ayaa kormeeray Xaafadda  kalluunka  ee degmada waabari oo ka mid ah dhulka wasaaradda  ay lahayd oo muddooyin kii dambe ay daganaayeen dad shacab ah.

Wasiir kuxigenka ayaa xaafadda kalluunka kula kulmay Guddi Odayaal ah oo  ka socday dadka Xaafadda Daggan, iyagoo ka wada hadlay sidii dhulkaas loo banayn lahaa.

Cali Axmed Cabdulle oo ka mid ah Odayaasha Xaafadda kalluunka ayaa sheegay in ay diyaar u yihiin inay Baneeyaan dhulka wasaradda Kalluumeysiga.

Wasiir kuxigeenka wasaaradda kalluumaysiga Cabdullaahi Cumar Abshirow oo lahadlay Warbaahinta Qaranka ayaa Akhriyay wareegto ka soo baxday wasaaradda Kalluumeysiga oo la xiriirta in wasaaraddu u baahan tahay deegaankan.

Dhanka kale Wasiir kuxigeenka ayaa booqday Xaru Cusub oo ay ku shaqayn doonto wasaradda Kalluumeysiga taas oo ku taalla Degmada Cabdicasiis ee Gobolka Banaadir.

Wasiir Fowsiya  Abuukar Nuur  oo ay wehliyaan qaar ka mid ah howlwadeennada wasaaradda ayaa booqday  Cusbitaalka Digfeer oo la dhigay 15 ruux oo ka mid ah dadkii ku dhaawac may qaraxii ka dhacay agagaarka Wadada Shaqaalaha iyadoo mid mid u gacan qaaday lana wadaagta xanuunka Soo gaaray.

Qaar ka mid ah Dhaqaatiirta Cusbitaalka ayaa warbixin kooban ka siiyay sida ay tahay xaladda dadka hadda yaalla cusbitaalka oo gaaraya todobo ruux oo dhaawacyo daran qaba.

Wasiirka Caafimaadka Dowladda federaalka Soomaaliya  Dr Fowsiyo Abuukar  ayaa sheegtay in dhaqaatiirtu u sheeegeen in cusbitaalka la keenay 15 oo mid ka mid ah intii  loo fidinayay  Daryeel caafimaad uu geeriyooday halka todobo kale oo helay adeeg caafimaad dib ay ugu laabteen guryahoodii  todobo kale oo xaaladdoodu daran tahayna lala tacaalayo.

“Dhaqaatiirta Cusbitaalka aad ayay u mahadsan yihiin sida ay ugu dadaalayaan Daweynta Dhaawacyada daran  Allaha unaxariisto intii dhimatay inta dhaawacanna Allaha  Caafimaad Siiyo” Sidaasi waxaa yiri  wasiirka Caafimaadka Dowladda Soomaaliya Dr Fowsiya Abuukar.

Wasiir wasaaradda warfaafinta iyo hanuunita dadweynaha  Cabdiraxmaan Cumar Cusmaan Yariisow ayaa sheegay in shirka London maalmaha soo aadan ka dhici doona looga hadlayo Arrimo ay ka mid tahay in dowladda Ingiriiska ay u soo jeesato  tageerada Soomaaliya.

Wasiir Yariisoow ayaa Tilmaamay in shirkaas uu yahay kii sedexaad oo loo qabanayo Dowladda  Soomaaliya isla markaana looga hadlayo Arrimo ay ka mid yihiin Amniga iyoXoojinta tayaynta Ciidamada Qaranka si ciidamada Dowladaha kale ka socda looga maarmo, kordhin Dhaqaalaha Dowladda si ay ugu filnaato gudashada Howlaha  Qaran ee Horyaalla iyo Arrimo kale.

Madaxweynaha jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Maxamed cabdullaahi farmaajo  ayaa ka qayb gali doona Waxaana Shirkaas shir Guddoomin doona Ra’iisul Wasaaraha Ingiriiska iyo Xoghayaha Arrimaha Dibadda dalkaas.

“Shirkaan oo ah mid caalami ah waxa uu umuuqdaa mid siweyn ay isugu diyaariyeen xubnaha dowladda ee ka qayb galaya taas oo muujinaysa rajada umadda Soomaaliyeed ay ka qabaan Dib u hagaajinta hay’adaha dowladda” Ayuu Yiri Wasiir Yariisoow.