Ugu yaraan 50 qof oo muhaajiriin ah ayaa laga cabsi qabaa in ay ku Dhinteen  badda Mediterraneanka ee isku xirta Afrika iyo Yurub  ka dib markii doontii ay saarnaayeen uu ka go’ay shidaalkii,iyadoo maraysa xeebaha dalka Liibiya.

Doonta oo ay saarnaayeen ilaa 100 qof oo Tahriibayaal ah ayaa Jimcihii hore ka shiraacatay magaalada Sabratha ee ku taala dhinaca Galbeed ee Dalkaasi, sida ay saraakiil deegaankaas ah u sheegeen BBC-da.

Doonta ayaa badda dul sabaynaysay maalmo ka hor inta aysan dagin, Doonidaasi ayaa markii dambana ku soo caarisay agagaarka magaalada Zuwara ee Dalkaasi Liibiya  saacadihii hore ee Arbacadii.

35 qof oo doontaasi ka badbaaday iyo siddeed mayd ah ayaa la helay”sida ay saraakiishu sheegeen.

Ilaa iyo haatan laba kala cadeyn karo wadamada ay ka soo jeedaan dadkaasi tahriibayaasha ahaa ee badda ku dhintay dhamaan,balse waxaa la aaminsanyahay in ay ka soo jeedaan wadamada Afrika ee Saharaha ka hooseeya.

Afhayeen u hadlay ciidammada badda ee Liibiya ayaa sheegay in dhammaan dadka soo badbaaday ay ka soo jeedaan dalalka Afrika ee Saxaraha  ka hooseeya.

Kumanaan qof o muhaajiriin Afrikaan ah ayaa sanadkanta ku biimeeya naftooda badaha,iyagoo isku dayaya in ay gaaraan wadamada Yurub, si ay u helaan nolol ka duwan midda ka jirta wadamada ay ka soo carareen oo qulqulatooyin iyo colaado sokeeye ragaadiyay.

Dalalka Midowga Yurub iyo QM ayaa isku dayay in ay ka hortagaan khatarahaasi la gudboon muhaajiriinta,waxaana badada ku dhintay kumanaan qof,o isugu jir acaruur iyo haween,xili ay isku dayayaan in ay ka gudbaan badda si ay u gaaraan wadamada Yurub

Guddiga Doorashooyinka madaxtinimo ee dalka Kenya ayaa ku dhawaaqey in dib loo dhigay doorashada  26-ka bisha soo socota ee Octobar,Waxayna gudiga doorashooyinka Kenya doonayaan in wax laga badalo howlaha doorashada,iyaoo hore qorshuhu uu ahaa in Doorashada ay dhacdo 17-ka Octobar.

Dhanka kale war uu soo saaray Madaxweyne Uhuru Kenyata ayaa maxkamada saree e dalka ku eedeeyey inay inqilaabeen dadka reer Kenya,kadib markii Maxkamada sare ee Kenya oo  waxba kama jirraan ka soo qaaday oo laallay natiijooyinkii doorashadii horray u dhacday.

Dadka odoroosa arrimaha Siyaasadda Kennya iyo kormeerayaasha caalamiga ah ayaa muujinaya cabsi laga qabo xiisadaha siyaasadeed ee haatan jirra,maadaama weli ay sii kordhayaan walaaca iyo muranada siyaasadeed.

Madaxweyne Uhuru Kenyatta ayaa heley codad gaaraya 54. Halka Raila Odingana la sheegay inuu hellay boqolkiiba 44, natiijada doorashadii hore ee dhacday balse maxakamaddu ay laashey.

Sanadii 2007-dii ayaa rabshadihii dhacay doorashada ka dib waxaa ku dhintay  1200 oo qof kadib markii xiisado siyaasadeed ay ka dhasheen doorashooyinka.

Muqdisho(SONNA) Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre ayaa maanta la filayaa in uu khudbad dhinacyo badan taabanaysa uu ka jeediyo shirka Golaha Guud ee Qaramada Midoobey kaasi oo haatan ka soconaya magaalada Newyorka ee Mareykanka.

Mudane Xasan Cali Khayre Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa lagu wadaa in uu khudbadiisa uu ku soo bandhigo xaaladda Soomaaliya, dhinacyada Ammaanka,siyaasadda Dhaqaalaha iyo arrimaha bani,aadanimada,isagoo taageero weydiisan donna beesha Caalamka oo shirkaasi ku sugan.

Dhanka kale Kulan saxaafadda loo diiday ayuu Ra’iisul Wasaare Hassan Ali Kheyre iyo wafdigiisa la qaateen madax ka socota wadamada ay ciidamadu ka joogaan Soomaaliya kuwaas oo sida xubnaha dowladu noo xaqiijiyeen ka wada hadlay arrimo la xariira Xoojinta xariirka wadamadaas ay la leeyihiin Soomaaliya, Horumarinta howlgalada ka dhanka ah Nabad diidka iyo sidii loo heli lahaa ciidamo Soomaaliyeed oo la wareega amniga dalkooda.

Madaxdii ay la kulmeen wafuudda dowladda Soomaaliya waxa ay qireen in Soomaaliya ay ka soo kabanayso xaaladihii adkaa ee ay soo martay isla markaana uu muuqanayo isbedal dhaxal gal ah, iyaga oo balan qaaday in ay is garab taagi doonaan dowladda Soomaaliya.

Ra’iisul Wasaare oo ka hadlay shir ay hoggaaminayeen dowladaha Soomaaliya,UK, Talyaaniga, iyo Xog-hayaha Guud ee Qaramada Midoobay ayaa sheegay dowladdiisu ay muhiim u tahay kaalinta ay beesha caalamku kaga jirto soo celinta ammaanka iyo xasilooni dhab ah oo Soomaaliya ka dhacda, hase ahaatee ay xukuumaddiisu xoogga saarayso sidii ay u kobcin lahayd dhaqaalaha, shaqo abuurka iyo in ay u furantahay Soomaaliya Maalgashi caalami ah.

Shirarkii uu Ra’iisul Wasaare Khayre ka qeybgalay waxaa ka mid ahaa shir looga hadlayay Abaaraha iyo ka hortaga misiibooyinka dabiiciga ah, waxa uuna ka sheegay in Hay’adaha samafalka qaarkood ay sheegaan in aysan ka howlgalikarin ama tagi karin Soomaaliya  khataro dhinaca ammaanka ah oo jira awgood, Taas oo uu ku tilmaamay mid ka hor imaanaysa in la samafalo malaayiin dad ah oo u bahan taageero dhab ah.

Waxa uu xusay in xaaladda Soomaaliya ay dhinacyo badan ka soo kabanayso  gaar ahaana amniga, loona baahanyahay in aan isha laga fiirsan.

Muqdisho(SONNA) Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre ayaa  magaalada New York kulan kula yeeshay Wasiirka Arrimaha Dibadda Shiinaha Wang Yi, waxana ay ka wada hadleen iskaashiga labada dhinac iyo mashaariic ay dawladda Shiinuhu ka fulineyso Soomaaliya.

Kulankan ayaa la iskula soo qaadey xoojinta xiriirka labada dawladood, xaaladda amniga ee gobolka Geeska Afrika, arrimaha siyaasadda iyo taageerada dib-u-dhiska iyo dib-u-soo kabashada Soomaaliya.

Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya ayaa Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Shiinaha Wang Yi uga mahad celiyay kaalintooda wanaagsan ee ay ka qaadanayaan taageerada Soomaaliya, wuxuuna cadeeyey sida loogu baahan yahay in la sii xoojiyo cilaaqaadka labada waddan.

Dhanka kale, Ra’iisul Wasaare Khayre ayaa khudbad ka jeediyey shirka caalamiga ee arrimaha Soomaaliya iyo Shir kale oo isna looga hadlayey Abaaraha. Iyadoo ay shirarkani ka soo qeyb galeen in ka badan 98 waddan.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa maanta oo jimco ah khudbad ka jeedin doona shirka Golaha loo dhan yahay ee Qaramada Midoobey.

Kulankan ay wada yeesheen Guddoonka Golaha Aqalka sare ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya iyo Danjiraha Jarmalka ee Soomaaliya oo uu wehliyo ku xigeenka Safiirka ayaa ku saabsanaa howlaha Aqalka sare ka socda iyo sidii Dowladda Jarmalku ay gacan uga siin lahayd horumarinta howlaha horyaala Golahan oo ah hay’ada Dalka ku cusub.

Kulanka markuu soo geba geboobey waxaab Warbaahinta Qaranka la hadashay Safiirka Jarmalka u fadhisa Soomaaliya Ms.Jutta Frasch waxayna sheegtay in Soomaliya iyo Jarmalka uu ka dhaxeeyo xiriir soo jirayn ah.

“Aaad baad ugu faraxsanahay in aad soo booqdo xarunta cusub ee Goalah aqalka sare,waxaan ka imid dalka jermalka ooo ah wadan federal ah,muddo sanado ah, waxay leedahay dhaqan soo jireen ah,sidaasi darteeda waxaan ka wada hadalnay guddoonka sidii xiriir uu u dhexmari lahaa labada dhinac,waxaana aan u sheegay in ahmiyadd la siyo sidii labada dhinac ay isaga kaashan lahaayeen dhinacyada siyaasadda arrimaha dibadda,waxaan u rajaynayaa golaha baarlamaanka in ay u horseedaan shacabka soomaaliyeed sidii ay isugu keeni lahaayeen shacabka Soomaaliyeed, si loo heli dowlad xooggan”,

Safiiradda oo sii hadlaysay ayaa tiri “Dowladda Jarmalka waxay diyaar u tahay sidii ay u caawin lahaa Dowladda Soomaaliya, waxaan qorsheynaynaa in aan maalgashi ku sameysano,waxaana aamainsanahay in dalka Soomaaliya uu yahay wadan aad u muhiimsan marka laga hadlayo gobolka Geeska Africa’, ayay tiri Danjiraha Jarmalka ee Soomaaliya

Ilyees Cali Xasan guddoomiyaha guddiga Qeyraadka Qaranka,kaabayaasha Dhaqaalaha iyo Gaadiidka Golaha Aqalka Sare ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya ayaa sheegay in muhiim ay tahay iskaashiga iyo wadashaqeynta baarlamaanada labada Dal,maadaama Jarmalka uu ka mid yahay wadamada ku dhaqma nidaamka Federaalka ah.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre ayaa  magaalada New York kulan kula yeeshay Wasiirka Arrimaha Dibadda Shiinaha Wang Yi, waxana ay ka wada hadleen iskaashiga labada dhinac iyo mashaariic ay dawladda Shiinuhu ka fulineyso Soomaaliya.

Kulankan ayaa la iskula soo qaadey xoojinta xiriirka labada dawladood, xaaladda amniga ee gobolka Geeska Afrika, arrimaha siyaasadda iyo taageerada dib-u-dhiska iyo dib-u-soo kabashada Soomaaliya.

Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya ayaa Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Shiinaha Wang Yi uga mahad celiyay kaalintooda wanaagsan ee ay ka qaadanayaan taageerada Soomaaliya, wuxuuna cadeeyey sida loogu baahan yahay in la sii xoojiyo cilaaqaadka labada waddan.

Dhanka kale, Ra’iisul Wasaare Khayre ayaa khudbad ka jeediyey shirka caalamiga ee arrimaha Soomaaliya iyo Shir kale oo isna looga hadlayey Abaaraha. Iyadoo ay shirarkani ka soo qeyb galeen in ka badan 98 waddan.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa maanta oo jimco ah khudbad ka jeedin doona shirka Golaha loo dhan yahay ee Qaramada Midoobey.

Muqdisho(SONNA) Kulankan ay wada yeesheen Guddoonka Golaha Aqalka sare ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya iyo Danjiraha Jarmalka ee Soomaaliya oo uu wehliyo ku xigeenka Safiirka ayaa ku saabsanaa howlaha Aqalka sare ka socda iyo sidii Dowladda Jarmalku ay gacan uga siin lahayd horumarinta howlaha horyaala Golahan oo ah hay’ada Dalka ku cusub.

Kulanka markuu soo geba geboobey waxaab Warbaahinta Qaranka la hadashay Safiirka Jarmalka u fadhisa Soomaaliya Ms.Jutta Frasch waxayna sheegtay in Soomaliya iyo Jarmalka uu ka dhaxeeyo xiriir soo jirayn ah.

“Aaad baad ugu faraxsanahay in aad soo booqdo xarunta cusub ee Goalah aqalka sare,waxaan ka imid dalka jermalka ooo ah wadan federal ah,muddo sanado ah, waxay leedahay dhaqan soo jireen ah,sidaasi darteeda waxaan ka wada hadalnay guddoonka sidii xiriir uu u dhexmari lahaa labada dhinac,waxaana aan u sheegay in ahmiyadd la siyo sidii labada dhinac ay isaga kaashan lahaayeen dhinacyada siyaasadda arrimaha dibadda,waxaan u rajaynayaa golaha baarlamaanka in ay u horseedaan shacabka soomaaliyeed sidii ay isugu keeni lahaayeen shacabka Soomaaliyeed, si loo heli dowlad xooggan”,

Safiiradda oo sii hadlaysay ayaa tiri “Dowladda Jarmalka waxay diyaar u tahay sidii ay u caawin lahaa Dowladda Soomaaliya, waxaan qorsheynaynaa in aan maalgashi ku sameysano,waxaana aamainsanahay in dalka Soomaaliya uu yahay wadan aad u muhiimsan marka laga hadlayo gobolka Geeska Africa’, ayay tiri Danjiraha Jarmalka ee Soomaaliya

Ilyees Cali Xasan guddoomiyaha guddiga Qeyraadka Qaranka,kaabayaasha Dhaqaalaha iyo Gaadiidka Golaha Aqalka Sare ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya ayaa sheegay in muhiim ay tahay iskaashiga iyo wadashaqeynta baarlamaanada labada Dal,maadaama Jarmalka uu ka mid yahay wadamada ku dhaqma nidaamka Federaalka ah.

Muqdisho(SONNA):–Waxaa maanta magaalada Muqdisho ka furmay shirka Madasha Wasaaradaha Arrimaha Dastuurka ee Dawladda dhexe iyo Dawlad Goboleedyada oo seddexdii bilba mar la qabto, shirkan oo ay soo qabanqabisay Wasaaradda Arrimaha Dastuurka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa waxaa ka soo qaybgalay dhamaan Wasaaradaha Arrimaha Dastuurka ee D/Goboleedyada.

Shirkan oo socon doona labo maalin ayaa ujeedadiisu tahay sidii Wasiirada uga arinsan la haayeen Shir-weynaha Qaran ee Arrimaha Dastuurka ee bisha Oktoobar Muqdisho ka furmi doono.

Wasiir Cabdiraxmaan Xoosh Jibriil oo shirka furay ayaa uga mahadcelyay D/Goboleedyada sida ay uga soo qaybgaleen kulanka.

“Masuuliyad wayn ayaa na saran, waxaan ku faraxsanahay oo aan rajeynayaa in anaga oo aysan dad ajnabi ah nagu dhex jirin sida shirkeenan maanta oo kale aan hawlaheena qabsano oo wadashaqeynteenna xoojinno; waan idinkaga mahacelinayaa ka soo qaybgalkiina waxana kawada hadli doonaa sidii aan isaga kaashan lahayn hawlaha soo socda oo uu ugu horeeyo Shir-weynaha Qaran” ayuu yiri Wasiir Xoosh.

Sidoo kale Wasiirka isaga oo ka hadlayay faa’idada Madashan seddexdii bilba mar la qaban doono ayuu yiri “Waxaad ogtihii in shirkii sedex bil ka hor ee Wasiirada D/Goboleedyada aan la yeelannay qodobadii ka soo baxay ay kamid ahayd in Madashan la aas-aaso oo boqolkii maalinba mar ay qabsoonto, Ujeedada ka dambaysay waa in Shacabka Soomaaliyeed iyo Beesha Caalamka aan tusno in loo mideysanyahay dib-u-eegista Dastuurka”.

Dhanka kale, Wasiirada D/Goboleedyada oo shirka ka hadlay ayaa warbixin ka bixiyay waxyaabihii u qabsoomay boqolkii maalin ee la soo dhaafay, sidoo kale waxa ay Wasaaradda uga mahadceliyeen qaban-qaabada shirka madasha.

Gabagabadii, shirkan ayaa beri soo xirmi doono waxaana ka soo bixi doona War-murtiyeed.

—–DHAMAAD—–