Ciidamada amaanka ee Gobolka Bari ayaa habeenimadii xalay gacanta kusoo dhigay gaari lagasoo buuxiyey walxaha qarxa waxaana gaariga lasocdey 5ragga oo loogu tala galay iney fuliyaan qorshaha lagu qarxinayo hubkan.

Walxahan qarxaha oo ahaa ilaa iyo 3waaxood ayaa lagu wadey in lagu qarxiyo  goobo kala duwan oo ku yaala Boosaaso  waxaana gaarigan laga qabtay wadada jidka 30ka ee Bosaaso gaar ahaan inta udhexeysa madaxtooyada iyo cusbitaalka 3 xidigood bosaaso.

Taliyaha qaybta gobolka bari C/xakiim Xuseen Yuusuf oo Warbaahinta kula hadlay Boosaaso ayaa faahfaahiyey hawlgalkan ciidamadu kusoo qabteen Kooxdaan katirsan Malayshiyaadka Al-shabaab waxaana uu xusay in ay la socdeen dhaqdhaqaaqa kooxdan.

Taliyaha ayaa shacabka usheegay iney dagaal ku jiraan loona baahanyahay iney la shaqeeyaan shacabka si looga guulaysto kooxaha kasoo horjeedka amaanka Gobolka.

Hawlgalkan lagusoo qabtay gaarigan laga soo buuxiyey Waxlaha qarxa ayaa noqonaya kii ugu horeeyey oo noociisa oo ciidamada amaanka sameeyaan sanadkan 2017 waxaana uu qeyb kayahay qorshaha lagu horumarinayo amaanka deegaanada Puntland.

Xildhibaan Maxamed Cumar dalxa oo Baarlamaanka Soomaaliya  u qaabilsanaha  Baarlamaanka  Jaamacadda Carabta ayaa Warbaahinta Qaranka u sheegay in shirkii baarlamaanka Jaamacadda Carabta looga hadlay Arrintii ka dhacday Yemen iyagoo Cambaareeyeen falkii lagu dilay 45 qof oo Soomaali ah kuwaa oo marayay xeebaha dalka Yemen.

Xildhibaan Maxamed Cumar Dalxa ayaa sheegay in Baarlamaannada Jaamacadda Carabta ay ku baaqeen in tallaabo laga qaado ciddii mas’uuliyadda falkaas ka dambeysay gantaalkii lagu dhuftay dadka Soomaaliyeed.

Dhanka kale Xildhibaan Dalxa ayaa sheegay in xildhibaanada baarlamaanka Jaamacadda carabta ay balan qaadeen in ay gurmad deg deg ah ay soo gaarsiin doonaan dadka Soomaaliyeed ee ay abaartu saameysay.

Shirweyne si weyn loo soo agaasimay oo lagu soo bandhigay natiijada cilmi-baaris muddo saddex sano ah qaadatay ayaa lagu qabtay aqalka looga taliyo gobolka Ohio. Shirweynahan oo ka koobnaa khudbado, aqoon is weydaarsi iyo casho sharaf ayaa waxaa soo agaasintay hay’adda SomaliCAN oo dhaqdhaqaaqda danaha dadka Soomaaliyeed.

Waxaa shirweynaha ka soo qaybgalay madax ka kala socotay magaalada Columbus, gobolka Ohio, iyo Madax heer Qaran a, aqoonyahanno Soomaaliyeed oo ay ka mid ahaayeen Wasiirkii hore ee Waxbarashada Soomaaliya Dr. Cabdinuur Sheekh Maxamed, Guddoomiyihii hore ee Bangiga Dhexe Yusur Abraar, Dr. Bashiir Nuur Bidaar oo ah Madaxweyne-ku-xigeenka bangiga Chase, culumaa’u diin, ganacsato, Ardayda jaamacadda iyo qaybaha kale ee bulshada.

Professor Jibriil Maxamed oo ah madaxa SomaliCAN isla markaasna Macallin sare ka ah jaamacadda Ohio State ayaa khudbaddii furitaanka ku sheegay in ujeeddadu tahay in la isu keeno indheer-garadka Soomaalida iyo madaxda la doortay ee heer magaalo gobol iyo heer qaran intaba si loo helo warbixin ku salaysan cilmi baaris iyo aqoon si wada jir xal loogu helo caqabadaha ay wajahaan dadka Soomaaliyeed ee reer Ohio. Jibril ayaa ku dhawaaqay in hay’adda SomaliCAN ay tababbari doonto toban dhallinyaro Soomaaliyeed ah si loo kobciyo ka qaybgalka Soomaalida ee arrimaha Dowladda.

Cabdi khayr Soofe oo ah madaxa arrimaha soo galootiga ee magaalada Columbus ayaa ka warramay xaaladda dadka ku cusub Maraykanka isaga oo sheegay in ay horumar baahsan ka samaynayaan dhinacyada aqoonta, ganacsiga iyo shaqooyinka.

Khadra Maxamed Shire oo madax ka ah ururka haweenka Ohio ayaa ka warbixisay kaalinta haweenka Soomaaliyeed ee Ohio iyo sida ay hormuud uga yihiin dhan walba.

Cabdirisaaq Faarax oo ka tirsan wasaaradda amniga gudaha Maraykanka, Mushtaaq Ducaale oo u hadashay dhallinyarada, Cabdirisaaq Cali Ciise oo u hadlay ganacsatada iyo Axmed Cali oo ka hadlay arrimaha siyaasadda ayaa dhammaantood muujiyay horumadka Soomaalida iyo sida ay uga qaybqaataan arrimaha gobolka Ohio.

Ugu dambayntii, Stefanie Chambers oo ah qoraaga buugga “Somalis in the Twin Cities and Columbus,” oo ah bare jaamacadeed ayaa soo bandhigtay natiijada cilmi baaristeeda. Dr. Chambers waxay sheegtay in Soomaalida Ohio ay haystaan caqabado.

Maxkamadda ciidamada qalabka sida qeybta 60-aad ayaa saaka dil toogasho ah ku fulisay askari ka tirsanaa booliiska oo magaalada Buurhakaba ku dilay marxuum lagu magacaabi jiray Qaasim Cabdiyoow Keerow isla markaana dhawacay labo wiil oo marxuumka uu dhalay.

Xeer ilaaliye ku xigeenka maxkamadda ciidamada qalabka sida qeybta 60-aadDhamme Muumin Xuseen Cabdulaahi, ayaa ka sheegay goobtii toogashada ay ka dhacday in dambiilaha uu galay falkii lagu soo eedeeyay maxkamadana la hor keenay caddeeymo iyo marqaatiyo ku filan, isagoo intaa raaciyay in cid kasta oo dambi gåshö la marsiin doono sharciga.

Shaley ayaa maxkamadda ciidamada ciidamada qalabka sida qeybta 60-aad ay Baydhabo ku toogatay afar dhagarqabe oo ka danbeeyay qaraxyo ay dad ku dhibteen oo ka dhacay Baydhabo..

Giddoomiye ku xigeennada cusub ee Gobalka Banaadir ayaa maanta si rasmi ah xilalka ula wareegay sidoo kale waxaa xilka la wareegay xoghayaha guud ee loo magacaabay maamulka gobola Banaadir..

Guddoomiyaha Gobolka Banaadir ahna Duqa Magaalada Muqdisho Taabid Cabdi Max’ed ayaa Xil wareejinta kaddib kulan laqaatay Gudduumiya ku-xigeennadii hore iyo kuwa cusub waxuuna uga mahadceliyay sida sharafta badan oo ay xilalka ugu kala wareegeen.

Digreeto  ka soo baxday shalay Xafiiska Madaxweynaha Soomaaliya ayaa lagu magacaabay guddoomiye Ku xigeennada Gobolka Banaadir iyo Xoghayaha Guud ee Maamulka Gobalka Banaadir .

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Soomaaliya Mudane Maxamed C/laahi “Farmaajo” iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa goor dhow u duulay Waddanka Turkiga.

Wafdiga Madaxweynaha waxaa ka mid ah mas’uuliyiin ka tirsan golaha Wasiirrada iyo Xildhibaanno, waxaana halkaasi ay kula kulmi doonaan madax kala duwan oo ka tirsan dowladda Turkiga.

Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya Yuusuf Garaad Cumar oo warbaahinta kula hadlay Garoonka diyaaradaha ee Magaalada Muqdisho, ayaa sheegay in Madaxda labada dowladooda ay ka wada hadli doonaan xiriirka labada dal iyo iskaashiga.

Dowladaha Soomaaliya iyo Turkiga ayaa ah labo dowladood oo saaxiib ah waxaana Turkigu uu ka caawiyaa Soomaaliya dhinacyo badan.

Xigasho SONNA

Isbitaalka Hadiya ee Degmada Caabudwaaq waxaa jiifa bukaano qaba xanuunka Shuban Biyoodka  Waxaa  inta badan dadkaan uu kusoo ritay xanuunka baadiyaha  xili ay joogeen deegaanada miyigi ah waxaana wehliya tiro dad ah oo yar oo xanuunku uu  ku helay gudaha Magaalada Caabudwaaq sida ay ii sheegeeen dhaqaatiirta daweynaysa bukaanadan oo aan kula kulmay Xili ay ku jireen daweeynta dadka xanuunsan.

Faarax Axmed Cabudllaahi waa Maamulaha Isbitaalka Hadiya waxaa uu sheegay in ku dhow 10 Qof u dhinteen Cudurka.

Shiikh Burhaan Cabdullaahi jaamac oo kamdi ah culumaa”udiinka Ahlusunna ee  Degmada Caabudwaaq ayaa dadka bukaanada ee jiifa isbitaalkan iyo gooba kale waxaa ay gaarsiiyeen deeq ka kooban raashin  oo ay soo dirtay Dawladda dhexe.

C/kariiin Axmed Bulxan

Warka la xiriira in hoos u dhac uu ku yimid Cudurka Malaariyada Sanadihii ugu danbeeyey ayaa waxa ay ku beegantahay  xili ay maanta tahay maalinta Malaariyada taas oo Wasaaradda Caafimaadka ee Xukuumadda  ay u  qabatay Munasanada la xirirta Maalintaas.

Dr Yaasin Nuur Axmed ayaa ka hadlay habka ka horgtaga  cudurka duumada iyo la dagaalka in uu bulshadda uu ku sii fido,qaasatan Magaalooyinka iyo dhulka Webiyadda.

Agaaasimaha guud ee Wasaaradda Caafimaadka Dr Cabdullaahi Xaashi Cabdullaahi ayaa ka hadlay dhibaatoyinka Cudurka Malaariyada, daka u nugul sababaha iyo  isbadelka cimilada .

Wasiir xigeenka Wasaarada Caafimaadka ee Soomaaliya Xuseen Cismaan Xuseen ayaa sheegay in Cudurkaa Maleeriyada iyo Cudurada kalaba looga gudbikaro iskaashi iyo  wacyigelinta Bulshada .

Maanta oo ay ku beegantahay maalinta Maleeriyada Adduunka ayaa laga xusay guud ahaan caalamka  in Cudurka heerka qaadista uu  marayo 20% halka dhimashada ay tahay 30%.

Wasiirka Wasaaradda Dhallinyarada iyo Cayaaraha iyo Sidoo kale Wasiir ku xigeenka Wasaaradda Dhallinyarada waxaa ay Maanta kulan la-qaateen Shaqaalaha kala duwan ee Wasaaradda Dhallinyaradda iyo Ciyaaraha.

Waxaa ay Shaqaalaha Wasaaradda iyo Sidoo kale Masuuliyiinta ka wada hadleen Arrimo ay ka mid yihiin Xoojinta Shaqada Wasaaradda iyo qaabka loo hagaajin karo wax yaabaha qaldan.

Wasiirka Wasaaradda Dhallinyaradda iyo Cayaaraha Marwo Khadiija Maxamed Diiriye ayaa waxaa ay sheegtay inay dib eegis ku sameyn doonaan waaxyaha kala duwan ee Wasaaaradda Dhallinyaradda iyo Cayaaraha.

“Waxaan sameyn doonaa dib u eegis dhanka Wasaaradda dhallinyaradda iyo Cayaaraha ah si-shaqada loo ogaado qaabka ay u socoto, taasna waxaan uga gol leenahay in aan helno maamul wanaagsan iyo shaqaale wanaaagsan waxaan markasta xil iska saari doonaa in aan helno shaqaalo dhankasta ka dhameystirin” ayay tiri Marwo Khadiija.

Sidoo kale Wasiirka Wasaaradda Dhallinyaradda ayaa sheegtay in dib loo howlgalin doono Kooxda Fanaaninta ee Danan kuwaas oo Wasaaradda ka tirsanaa si-ay uga qeyb qataan Wacyi galinta ay sameyneyso Wasaaradda.

Masuuliyiinta Wasaaradda Dhallinyaradda iyo Shaqaalaha Wasaaradda ayaa sidoo kale ka wahadlay qaabka loogu diyaar garoobayo Munaasabado kala duwan oo heer qaran ah oo ay kamid tahay Maalinta Dhalinyaradda Soomaaliyeed 15 May.

W/Q  Wariye Ali Ahmed Sh

Qoysas abaarta ku xoola beelay ayaa la gaarsiiyay deeq uu ku taakuleyay Guddoomiye ku xigeenka Labaad ee Barlamaanka Soomaaliya Mahad Cabdalla Cawad

Deeqdaan oo uu soo dhiibay Guddoomiye ku xigeenka labaad ee golaha shacabka Dowladda Federaalka Soomaaliya Mudane Mahad Cabdalla Cawad ayaa waxa hay’adda maxaligaa ee Towfiiq Aid Foundition gaarsiisay ilaa iyo 450 qoys oo ka mida qoysaska abaaraha ku xoola beelay kuwaasi ku kala sugnaa deegaanka Towfiiq ee Gobalka Mudug iyo qoysas naftooda lasoo magan saday gudaha magaalada Gaalkacyo ee xarunta Gobalka Mudug.

Guddoomiyaha Guddiga Gurmadka Abaaraha ee deegaanka Towfiiq Maxamuud Yuusuf Xirsi Bur le’eg) ayaa Warbaahinta Qaranka uga warbixiyay tirada deeqda ay soo gaarsiiyeen Mas’uuliyiintii ka socatay hay’adda Towfiiq Aid Foundition isagoo uga mahad celiyay Guddoomiy ku xigeenka labaad ee golaha shacabka Federaalka Soomaaliya Mudane Mahad Cabdalla Cawad.

“Halkaan waxaan kula wareegnay raashin loogu tala galay 350 qoys oo qoyskiiba leeyahay haaf bariis ah, haaf sokor ah iyo caagad saliida waxaana uga mahad celinaynaa guddoomiye Cawad deeqdaan uu ku soo caawiyay dadka abaarta ku xoola beelay ee naftooda ula soo cararay deegaanka kaddib markii ay abaarta uga dhamaadeen xoolihii ay nolashooda ku tiirsaneyd” ayuu yiri Maxamuud Yuusuf.

Qaar ka mida dadkii deeqda la siiyay ayaa dhankooda ka mahad celiyay iyagoo ka dhawaajiyay ineey baahi weyn u qabeen, dhanka kalana ka dhawaajiyay in inta badan aysan soo gaarin gurmadyada lagu taakuleeynayo dadka ku xoola beelay abaaraha

Ugu Danbeyna Guddoomiyaha Deegaanka Towfiiq Maxamed Cabdiqaadir Axmed ayaa sheegay in maalinba maalinta ka danbeysa ay sii kordheyso tirada qoysaska abaaraha ku ceyrtoobay ee soo gaaraya deegaanka Towfiiq.

Abaaro iyo biyo la’aan baahsan oo isa sii taraya ayaa wali ka jira guud ahaan deegaanada Gobalka Mudug inkastoo haatan abaaraha xoogoodu ay yihiin kuwa laga dareemayo deegaanada Godad, Gacnefale, Ceel Bardaale, Balibusle, Jariiban iyo Towfiiq kuwaasi oo dhamaantood ka tirsan deegaanada dowlad Gobaleedka Soomaaliyeed ee Puntland.