R/wasaare ku xigeenka dalka Turkiga Vaysi Kaynak oo maanta booqasho ku yimid magaalada Muqdisho ayaa deeq raashin oo lagu talagalay dadka ku tabaaloobay abaaraha ku wareejiyay guddiga Qaran ee gurmadka abaaraha.

Deeqdan  oo saarneyd 6 gaari oo nooca xamuulka ah waxaa dowladda Turkiga ugu tala gashay 12-kun oo qoys inay ku noolaadaan muddo bil ah.

Sheekh Nuur Baaruud Gurxan oo ka mid ah guddiga qaranka ee gurmadka abaaraha ayaa u mahad celiyay Turkiga waxa uuna sheegay in dowladda Turkiga ay wax badan oo dhinaca bini’aadamada u qabteen ummadda Soomaaliyeed.

“Markuu uu yimid madaxweynaha Turkiga Erdugan iyo qoyskiisa wax badan ayay Soomaaliya u qabteen doorashooyinka Turkiga ee soo socdana waan u ducaynaynaaa” ayuu yiri Sheekh Nuur.

Ra,iisal wasaare ku xigeenka dowlada Turkiga   oo isaguna ka hadlay  goobta deeqda uu ku wareejinayay ayaa sheegay in mar walba ay garabtaaganyihiin shacabka Soomaaliyeed.

“Baaqii ra,iisal wasaaraha Turkiga ee ahaa in Soomaaliya dhinaca gar gaarka garab laga siiyo ayaan fulinaynaa walaalaheena Soomaaliyed waan garab taaganahay mar walba” sidaasi waxaa yiri R/wasaare ku xigeenka Turkiga.

Ra,iisal wasaare ku xigeenka  Soomaaliya Eng, Mahdi Axmed  Guuled  oo halkaasi ka hadlay ayaa  sheegay in dowladda Soomaaliya iyo shacabkeedaba  aysan  iloobi doonin waxa ay u qabatay dowladda Turkiga iyo shacabkeeda.

Wafdigii uu hoggaaminayay Ra,iisal wasaare ku xigeenka dowladda Turkiga  ayaa ka duulay garoonka Aadan Cadde ee magaalada Muqdisho.

Taliyaha ciidanka booliiska Soomaaliyeed S/Gaas Maxamed Sheekh Xasan Xaamud ayaa dalka Imaaraadka Carabta kula kulmay  Taliska Ciidanka Boliiska Abu Dhabi.

Jeneraal Xaamud ayaa muddadii uu joogay Magaalada Abu Dhabi oo ahayn 28-31 Maarso waxaa isaga iyo wafdigiisa si diiran loogu soo dhoweeyey halkaasi.

Taliska Ciidanka Boliiska Abu Dhabi S/Gaas. Maktoum Al Shariifi, Abbaanduulaha Ciidanka Boliiska, oo kulan la qaatay taliyaha ciidanka booliiska Soomaaliyeed ayaa waxa ay ka wada hadleen sii xoojinta xiriirka laba dal, gaar ahaan labada Ciidan, waxaana shirarkaasi goob joog ka ahaa Danjiraha Soomaaliya u fadhiya dalka Imaaraadka Danjire Cabdulqaadir Shiikhey Al Xaatimi iyo wafdigii Taliyaha la socday.

Taliska ciidanka boliiska ayaa maanta la wareegay amniga iyo xaaladda caafimaad ee wariye Hanad Cali Guuleed.

Hanad Cali Guuleed oo ka mid ah wariyaasha ka howlgalo mid ka mid ah warbaahinta magaalada Muqdisho ayaa  1-da bisha Abriil  kooxo hubeysan kala baxeen gurigiisa oo kuyaala deegaanka Garasbaaleey ee duleedka magaalada Muqdisho.

Kadib markii ay arrintaasi soo gaartay laamaha amniga ciidanka boliiska dalka waxaa la sameeyay baadi goob ku aaddan sidii loo heli lahaa wariyaha iyo kooxdii afduubatay.

Gudoomiye ku xigeenka dhanka arrimaha bulshada dagmada Afgooye ayaa sheegay in wariyaha uu ka fakaday kooxdii afduubatay isla markaana baadi doon ay sameeyeen ciidanka boliiska dagmada Afgooye  ka soo heleen meel dagmada Afgoye u jirta Shan kiilo mitir.

Ciidanka ayaa gacanta kusoo dhigay Hanad Cali Guuleed oo aad loo jirdilay  isla markaana waxaa wariyaha loo soo dhaadhiciyay xarunta Kummanda boluusiyo halkaasoo ay ku sugnaayrrn taliyaha howlaha boliiska iyo saraakiil kale.

Guddoomiyaha gobolka Shabelaha hoose iyo saraakiil boliis ah ayaa ku wareejiyay wariyaha Sareeyo guuto  Axmed Xasan Maalin oo ah taliayaha howlaha ciidanka Booliiska Soomaaliyeed.

Maalin ayaa saxaafadda kula hadlay xarunta Kummaanda boluusiya isagoo sheegay in xaaladiisa caafimaad iyo amnigiisaba uu la wareegay ciidanka booliiska Soomaaliyeed , isagoona taliyaha durba u qaaday cisbitaal, maaddaama wariyaha jirdil xooggan ka muuqatay uusana aheen qof hadlaya, Maalin ayaa intaa ku duray in marka la baxnaaniyo xaaladda  wariyaha ay baarayaan sababahii ka danbeysay falkaan,

Wariyayaasha ku sugnaa goobta ciidanka boliiska wariyahan kula wareegayeen ayaa ugu mahadceliyay boliiska dalka howsha wanaagsan oo ay qabteen.

Taliyaha ciidanka booliiska Soomaaliyeed Jeneraal Maxamed Sheekh Xasan Xaamud ayaa shalay dib ugu soo laabtay Dalka kaddib markii uu dalka Imaaraadka uga qaybgalay Shirka Boliiska Adduunka (Interpol) ee loogu magac daray (Unity for Security).

Shirkaasi waxaa  soo qabanqaabisay Dawladda Imaaraadka Carabta waxaana diirradda na lagu saaray Sidii mas’uuliyad la isaga saari lahaa xasillinta iyo nabadeynta adduunka.

Wuxuu Taliyaha la kulmay muddadii uu halkaasi joogey Xoghayaha Guud ee Ururka Boliiska (Interpol).

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya mudane Maxamed Cabdulaahi “Farmaajo” gudoomiyaha Baarlamanka iyo ms’uuliyiin kale oo ka tirsan dowladda ayaa ka qeybgalay salaadda Janaasada oo lagu tukaday Allaha u naxariistee Wasiirkii hore ee dekedaha,  gaadiidka cirka iyo dhulka marxuum Nuur Faarax oo saakay ku geeriyooday isbitaalka Digfeer ee magaalada Muqdisho.

Madaxda ka qeybgashay tukashada salaadda  janaasada ee marxuum Nuur Faarax waxaa ka mid ahaa  wasiirro iyo wafdigii Turkiga ka socday ee saaka soo gaaray Muqdisho, waxaana salaadda lagula dukaday masjidka madaxtooyada.

Allaha u naxariistee wasiir Nuur Faarax ayaa ahaa wadani dhab ah, ayaa maanta aas qaran loogu sameeyay magaalada Muqdisho.

Wasiirka Cusub ee Wasaaradda Gaashaandhigga Mudane C/rashid C/laahi Maxamed oo weheliyo Wasiirkii hore ee Wasaradda Mudane C/qaadir Sheekh Cali Diini iyo Taliyaha Ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed S/G Maxamed Aaden Axmed ayaa maanta kormer ku sameeyey xarunta Wasaaradda Gaashaandhigga.

Kormeerka ayaa qeyb ka ahaa wajiga koowaad ee Xil wareejinta, waxana uu Wasiirkii hore Mudane C/qaadir Sh. Cali Diini, ku soo dhaweeyey Wasaaradda Wasiirka Cusub, isagoo ku soo wareejiyey dhammaan qeybaha uu ka kooban yahay Dhismaha Xarunta Wasaaradda

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ayaa Xafiiskiisa ku qaabilay R/wasaare ku xigeenka Wadanka Turkiga oo maanta soo gaaray magaalada Muqdisho ee Caasimada Soomaaliya.

Mudane Maxamed C/laahi “Farmaajo” Madaxweynaha Jamhuuriyadda Soomaaliya iyo Mudane Veysi Keynak R/wasaaraha Wadanka Turkiga ayaa waxay ka wada hadleen xiriirka u dhaxeeya labada dal ee Turkiga iyo Soomaaliya.

Madaxweyne Farmaajo ayaa R/wasaaraha Turkiga uga mahadceliyay Booqashada uu maanta ku yimid Magaalada Muqdisho, iyo taageerada Ballaaran ee dowladda Turkiga ay siiso Soomaaliya.

Veysi Keynak ayaa sidoo kale maanta Xafiisyadooda wuxuu kula kulmay R/wasaaraha Dalka Mudane Xasan Cali Khayre iyo Guddoomiyaha Golaha Shacabka Mudane Maxamed Sheekh Cusmaan Jawaari.

Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Yuusuf Garaad Cumar, Wasiiru dowlaha Cabdulqaadirr Axmed-Kheir Cabdi, Wasiir kuxigeenka. Mukhtar Mahad Daa’uud, Xoghayaha joogtada, Agaasimayaasha Waaxyaha, Safiirada, Qunsulada guud , Lataliyeyaasha Wasaaradda iyo dhammaan Saraakiisha Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga waxa ay tacsi u dirayaan ehellada, asxaabta iyo Ummadda Soomaaliyeed geerida ku timid Allah u naxariistee Danjire Nuur Faarax Xirsi, Wasiirkii hore ee Wasaaradda Dekedaha iyo Gaadiidka Badda oo maanta oo ah Axad, kuna beegan April 02, 2017 ku geeriyooday Isbitaal ku yaalla Magaalada Muqdisho, waxaanu u geeriyooday xanuun la soo gudboonaaday dhammaadkii bishii hore ee March.

Marxuum Amb. Nur Faraah Xirsi oo si qotodheer u bartay xiriirka caalamiga, ayaa ahaa diblomaasi ku xeel dheer hogaaminta iyo wadaxaajoodka, waxa uu Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ku biiray bishii February 2013, isaga oo aqoontiisa ugu deeqay da’yar diblomaasiyiin ah oo Wasaaradda ka howlgasha.

Bishii March, 2014 waxaa loo magacaabay inuu safiir ka noqdo dalka Malaysia, waxaana uu si rasmi ah uga howlgalay Caasimadda Kuala Lumpur kadib markii warqadaha laga gudoomay bilowgii April, 2014, waxa uu dib u habeyn iyo horumarin ku sameeyay howlaha shaqo ee Safaaradda Soomaaliya.

Bishii January 27, 2015 waxaa loo magacaabay Wasiirka Dastuurka, balse Golaha Wasiirada oo uu hogaaminayay Ra’iisul wasaarihii hore Cumar Cabdirashiid Cali Sharma’arke ayaa baqdin uu ka qabay in Golaha Shacabka codka kalsoonida u diido xukuumadiisa, ayaa waxa uu golihiisa ku sameeyay isbadal degdeg ah, waxaana February 06, 2015 loo magacaabay Wasiirka Dekadaha iyo Gaadiidka Badda, xilkaasi oo uu ku shaqeynayay tan iyo geeridiisa.

Allah u naxariisto, Danjire Nuur Faarax Xirsi waxa uu ahaa halyey wadani ah, jecel qarannimada, u adeegay dadkiisa iyo dalkiisa, marna aanay cabsi gelin qaraxyada iyo weerarada argagaxiso ee lagu beegsaday goobo uu ku sugnaa oo ay ka soo gaareen dhaawacyo fudud.

Marxuum , Danjire Nuur Faarax waxaa lagu xasuusan doonaa dadaalkiisa xoojinta midnimada gobollada waqooyi iyo koonfur ee dalka Soomaaliya, qorshihiisa horumarineed ee dekadaha dalka iyo kaalintiisa wax ku ool ee Safaaradda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ee dalka Malaysia.

Haddaba, annagoo ka murugeysan , kana tiiraanyeysan geerida Marxuumka , ayaa waxaan Allah uga baryeynaa inuu u naxariisto, qabrigiisana nuur iyo neecaaw udgoon ku siiyo, hoygiisana ka dhigo Jannada sare ee Alfardows , qoyskiisa , ehelladiisa iyo asxaabtiisana samir iyo iimaan ka siiyo – Aamiin.

INNAA LILLAAH WA INNAA ILEYHI RAAJICUUN

Wefdi uu hoggaaminayo Ra’iisul wasaare ku xigeenka dalka Turkiga, ayaa soo gaaray magaalada Muqdisho, iyadoo ay ku soo dhoweyeen masuuliyiin uu horkacayey Ra’iisul wasaare ku xigeenka Xukuumadda Soomaaliya.

Turkiga Vyesi Kaynak Ra’iisul wasaare ku xigeeka dalka, Turkiga garoonka Muqdisho waxaa ku soo dhoweeye, mudane Mahdi Axmed Guuleed, Wasiirka Arrimaha Dibedda Yuusuf Gaaraad Cumar iyo diblomaasiyiin isugu jirta Soomaaliya iyo Turkiga.

Turkiga Vyesi Kaynak Ra’iisul wasaare ku xigeenka, ayaa u kuurgeli doona xaaladaha abaaraha iyo sidii dowladda Turkiga ay sii xoojin lahayd dedaalkeeda ku aaddan gurmadka abaaraha Soomaaliya ka taagan.

waxaa la filayaa in masuuliyiinta sare ee dalka uu la kulmo wefdigaasi ballaaran ee Turkiga ka socda.