Muqdisho (SONNA) Toddoba dhalinyaro Soomaali ah oo dhameystay xukunno 8 sano ah oo xabsi ah  ayaa deeq dhar ah oo dhiirri gelin ah, waxaa gaarsiiyay sii hayaha safaaradda Soomaaliya ee wadanka Kenya, ahna Qunsulka guud ee safaaradda mudane Cali Maxamed Sheekh (Cali Bagadi).

Dhalinyarada ayaa marka hore warbixin ka siiyay Cali Bagadi muddada ay Xabsiga Kamtiti ee duleedka magaalada Nairobi ku jireen iyo waxyaabaha ay kala kulmeen, iyagoo ka mahadceliyay booqashada uu ugu tagay sii hayaha safaaradda Soomaaliya ee wadanka Kenya ahna Qunsulka guud ee safaaradda.

Qaar ka mid ah Dhalinyaradan oo lagu eedeeyay falal burcadbadeednimo ah ayaa muujiyay sida ay ugu faraxsanyihiin iney xoriyaddooda dib u helaan,  iyagoo aad uga mahadceliyay booqashada Cali Bagadi iyo deeqda uu gaarsiyayba.

Mudane Cali Maxamed Sheekh (Cali Bagadi) sii hayaha safaaradda Soomaaliya ee dalka Kenya, ahna qunsulka guud ee safaaradda  ayaa sheegay in tani aysan aheyn markii u horreysay oo uu maxaabiis Soomaaliyeed ku booqday xabsigan.

Muqdisho (SONNA)  Wasiirka Wasaaradda Qorsheynta Maalgashiga iyo Horumarinta Dhaqaalaha Xukuumadda Soomaaliya Mudane Jamal Xasan Maxamed oo ay wehliyaan Xoghayaha Joogta ah ee Wasaaradda Abdi diirshe iyo Agaasimaha iskaashiga Horumarinta ee Wasaaradda Qorsheynta Maxamaed Daahir Faarax, ayaa gaaray Magaaladda Baarliin ee Dalka Jarmalka, Halkaasi oo ay kulamo kula qaateen Masuuliyiin ka tirsan Dowladdaasi.

Madaxda labada dowladood ayaa ka wada hadlay xariirka ka dhaxeeyo labada dal iyo sidii loo xoojin lahaa, iyagoo kala saxiiday heshiiskii ugu horreeyay  oo toos ah muddo ku siman 30 ka dib, waxaana heshiiskan uu ku saabasan yahay barnaamijyada Horumarineed ee Soomaaliya, kaasi oo lagu tixraacayo Qorshaha Horumarinta Qaranka Soomaaliyeed, Heshiinkan ayaana ah mid u daneeynayo  labada dowladdood  ee Soomaaliya iyo  Germany .

Wasiirka Wasaaradda Qorsheynta Maalgashiga iyo Horumarinta Dhaqaalaha Jamaal Xasan Maxamed, ayaa sheegay in Hishiiskan uu yahay mid taarikhi ah Ummadda Somaaliyeedna ay ka faa’iideysan doonta mashaariicda ku dhax jira heshiiska.

“Heshiinkan waa mid xoojinaya maalgashiga labada dal waxaana ka faa”iideysan doona labada Shacab, dalkeena waa mid hadda soo korayo kuna wanaagsan in maalgashi  lagu sameysto waa dal ku yeelo meel wanaagsan. Wasiir Jamaal ayaa sidaasi yiri.

Dr Stefan Oswald oo Wasaaradda iskaashiga dhaqaalaha iyo Horumarinta Dalka Germany u qaabilsan  Qaaradda Africa  ayaa  boggaadisay horumarka ay Soomaaliya ay ku tilbaasatay sanadahii ugu dambeeyay dhinacyadda  horumarinta Amniga, kaabayaasha Dhaqaalaha, iyo dib u dhiska, waxaana ay intaasi ku dartay in soomaaliya ay hadda mareyso meel wanaagsan loogana baahan yahay in  maalgashi lagu sameysto.

Soomaliya iyo jermalka ayaa waxaa ka dhaxeeya Saaxiibtinimo soo jireen ah, waxaana dowladda Jarmalka Dalka ay ka hirgalisay Mashaariic badan.

WQ/ C/rashiid Nuur Ibraahim

Muqdisho(SONNA) Shirkani wadatashiga ah  oo ka furmay magaalada Muqdisho kuna saabsan hindise sharciyeedka shirkadaha Waxaa ka qeybgalay Wasiirada Ganacsiga iyo Warshadaha Dowladda Federaalka Soomaaliya, Dowlad Goboleedyada, Garyaqaanka Guud ee Qaranka, Xubno ka socday Bangiga Adduunka quburo, agaasimaha guud ee Wasaradda Ganacsiga iyo Warshadaha iyo Xoghayaha Joogtada ah.

Marwo Khadro Axmed Ducaale, Wasiirka ganacsiga iyo Warshadaha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya oo si rasmi ah u furtay shirkan wadatashiga ah oo uu taageerayo Banggiga Adduunka ayaa sheegay in ujjeedka uu yahay sidii looga tashi gelin lahaa dhammaan dadka uu quseeyo ka hor inta aan la horgeynin hay’adaha Dastuuriga ah.

“Waxaan maanta halkani isugu imaanay in aan ka wadatashano sharcigan shrikadaha oo la soo diyaariyay, ka hor inta aan loo gudbinin Golaha wasiirada iyo Baarlamaanka, run ahaantii dalkan anagaa iska leh anaga ayuu naga dhexeyaa in aan wax wada qabsano oo siwada jir ah u shaqeyno,d adka qurba joogta ah iyo kuwa gudaha intuba, taasi ayaan horumar ku gaari karnaa”, ayey tiri Wasiirka Ganacsiga

Mxamed Diiriye Khaliif wasiir ku xiggeenka Wasaaradda Ganacsiga iyo Warshadaha Soomaaliya ahna mudane katirsan Baarlamaanka ayaa ujeediyay wakiiladda Dowlada Goboledyada iyo Ganacsatada in ay taageeraan sharcigan maadaama uu muhim u yahay Dalka.

Garyaqaanka Guud ee Dowladda Soomaaliya Dr Cusmaan Cilmi Guuleed oo shirkaasi hadal ka jeediyay ayaa faah faahiyey ahmiyadda ay leedahay sameynta sharciyada muhiimka u ah dalka, wuxuuna sheeegay in loo baahan yahay in dhammaan sharciyadii Dalka uu lahaa dib loo soo celiyo.

Maalinta berri ah ayaa lagu wadaa in laga soo saaro qodobo muhiim ah shirkan oo labo maalin soconaya.

Muqdisho (SONNA)  Madaxweynaha JFS Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo iyo wafdi uu hogaaminayey ayaa goor dhow ka ambabaxay garoonka diyaaradaha ee Aadan cadde ee magaalada Muqdisho, isaga oo u dhoofay dalka Suudaan halkaas oo ay uga bilaabaneyso booqasho rasmi ah oo labo maalmood qaadaneyso.

Safarkan waxaa Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka ah ee Soomaaliya  ku wehliya Marwada koowaad ee dalka iyo Xubno ka tirsan Golaha Wasiirrada, Xildhibaanno iyo Taliyaha Ciidanka Booliiska Soomaaliyeed.

Madaxweynaha ayaa la filayaa in marka uu gaaro Suudaan uu kulamo la qaato madaxda dalkaasi, iyaga oo ka wada hadli doona iskaashiga labada dalka iyo in si wadajir ah looga shaqeeyo dhinacyada Amniga, Siyaasadda iyo Waxbarashada.

Madaxweynaha Soomaaliya waxaa safarka uu ku aaday Sudan ku wehlinaya xildhibaano iyo wasiiro katirsan xukuumadda federaalka ah ee Soomaaliya.

Booqashada Madaxweynaha ayaa la qorsheeyey iney qaadato muddo labo maalin ah, waxaana lagu wadaa in sidoo kale Madaxweyne Farmaajo uu la kulmo Soomaalida kunool Sudan.

Shirkani wadatashiga ah  oo ka furmay magaalada Muqdisho kuna saabsan hindise sharciyeedka shirkadaha Waxaa ka qeybgalay Wasiirada Ganacsiga iyo Warshadaha Dowladda Federaalka Soomaaliya, Dowlad Goboleedyada, Garyaqaanka Guud ee Qaranka, Xubno ka socday Bangiga Adduunka quburo, agaasimaha guud ee Wasaradda Ganacsiga iyo Warshadaha iyo Xoghayaha Joogtada ah.

Marwo Khadro Axmed Ducaale, Wasiirka ganacsiga iyo Warshadaha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya oo si rasmi ah u furtay shirkan wadatashiga ah oo uu taageerayo Banggiga Adduunka ayaa sheegay in ujjeedka uu yahay sidii looga tashi gelin lahaa dhammaan dadka uu quseeyo ka hor inta aan la horgeynin hay’adaha Dastuuriga ah.

“Waxaan maanta halkani isugu imaanay in aan ka wadatashano sharcigan shrikadaha oo la soo diyaariyay, ka hor inta aan loo gudbinin Golaha wasiirada iyo Baarlamaanka, run ahaantii dalkan anagaa iska leh anaga ayuu naga dhexeyaa in aan wax wada qabsano oo siwada jir ah u shaqeyno,d adka qurba joogta ah iyo kuwa gudaha intuba, taasi ayaan horumar ku gaari karnaa”, ayey tiri Wasiirka Ganacsiga

Mxamed Diiriye Khaliif wasiir ku xiggeenka Wasaaradda Ganacsiga iyo Warshadaha Soomaaliya ahna mudane katirsan Baarlamaanka ayaa ujeediyay wakiiladda Dowlada Goboledyada iyo Ganacsatada in ay taageeraan sharcigan maadaama uu muhim u yahay Dalka.

Garyaqaanka Guud ee Dowladda Soomaaliya Dr Cusmaan Cilmi Guuleed oo shirkaasi hadal ka jeediyay ayaa faah faahiyey ahmiyadda ay leedahay sameynta sharciyada muhiimka u ah dalka, wuxuuna sheeegay in loo baahan yahay in dhammaan sharciyadii Dalka uu lahaa dib loo soo celiyo.

Maalinta berri ah ayaa lagu wadaa in laga soo saaro qodobo muhiim ah shirkan oo labo maalin soconaya.

Wasiirka Wasaaradda Qorsheynta Maalgashiga iyo Horumarinta Dhaqaalaha Xukuumadda Soomaaliya Mudane Jamal Xasan Maxamed oo ay wehliyaan Xoghayaha Joogta ah ee Wasaaradda Abdi diirshe iyo Agaasimaha Xafiiska Ogolaanshaha Mashaariicda ee NOA Maxamaed Daahir Faarax, ayaa gaaray Dalka Germany, Halkaasi oo ay kulamo kula qaateen Masuuliyiin ka tirsan Dowladaasi.

Madaxda labada dowladood ayaa ka wada hadlay xariirka ka dhaxeeyo labada dal iyo sidii loo xoojin lahaa, iyagoo kala saxiiday heshiiskii ugu horreeyay  oo toos ah muddo ku siman 30 ka dib, waxaana heshiiskan uu ku saabasan yahay barnaamijyada Horumarineed ee Soomaaliya, kaasi oo lagu tixraacayo Qorshaha Horumarinta Qaranka Soomaaliyeed, Heshiinkan ayaana ah mid u daneeynayo  labada dowladdood  ee Soomaaliya iyo  Germany .

Wasiirka Wasaaradda Qorsheynta iyo Iskaashiga Caalamiga X. F. S. Jamaal Xasan Maxamed, ayaa sheegay in Heshiiskan uu yahay mid taarikhi ah Ummadda Somaaliyeedna ay ka faa’iideysan doonta mashaariicda ku dhax jira heshiiska.

“Heshiinkan waa mid xoojinaya maalgashiga labada dal waxaana ka faa”iideysan doona labada Shacab, dalkeena waa mid hadda soo korayo kuna wanaagsan in maalgashi  lagu sameysto waa dal ku yeelo meel wanaagsan. Wasiir Jamaal ayaa sidaasi yiri.

Dr. Stefan Oswald oo Wasaaradda iskaashiga dhaqaalaha iyo Horumarinta Dalka Germany u qaabilsan  Qaaradda Africa  ayaa  boggaadisay horumarka ay Soomaaliya ay ku tilbaasatay sanadahii ugu dambeeyay dhinacyadda  horumarinta Amniga, kaabayaasha Dhaqaalaha, iyo dib u dhiska, waxaana ay intaasi ku dartay in Soomaaliya ay hadda mareyso meel wanaagsan loogana baahan yahay in  maalgashi lagu sameysto.

Soomaaliya iyo Jermalka ayaa waxaa ka dhaxeeya Saaxiibtinimo soo jireen ah, waxaana dowladda Jarmalka Dalka ay ka hirgalisay Mashaariic badan.

Wasiirka Wasaaradda Beeraha iyo Waraabka Xuukuumadda F. Somaaliya Mudane Saciid Xuseen  oo safar shaqo ku jooga dalka Turkiga ayaa kulan la qaatay xarunta dhaxe ee hay”adda Tika, Guddoomiyaha Hay”addaaasi, sidoo kale waxaa goob joog ka ahaa Danjiraha Soomaaliya ee Turkiga  Jaamac Cabdulaahi Caydid.

Wasiirka Beeraha Soomaaliya iyo Dr.Serdar Cam, Gudoomiyaha Heyadaha Horumarinta Caalamiga ee loo soo gaabiyo TIKA, ayaa kulanka ay yeeshan waxaa ay ugu wada hadleen  iskaashiga ka dhaxeeyo labada dal, sidii  kor loogu qaadi lahaa  isla amrkaana sare loogu qaadi lahaa Mashaariicda horumarineed oo Hay”adda TIKA  ka waddo Soomaaliya.

Mudane Saciid Xusen  Wasiirka Beeraha ayaa uga  mahad celiyay Dowladda Turkiga iyo gaar ahaan Heyadda TIKA mashaariicda badan ee ay ka fuliyeen Soomaaliya kuwaasoo isugu jira dhinacyada caafimaadka,Waxbarashada iyo kaabayaasha dhaqaalaha.

Wasiirka Beeraha ayaa bogaadiyay Hay”adda TIKA sida ay kaalin muuqata uga qaadatay la dagaalanka cunto yaraanta iyo wax soo saarka dalagyada beeraha.

Gudoomiyaha TIKA Dr.Serdar ayaa dhinaciisa muujiyay siday ay  diyaar  ugu   yihiin kordhinta mashaariicda horumarineed ee Soomaaliya, isagoo sheegay in Beerahu ay ahmiyad gaar ah u leeyihiin dib usoo kabashada dhaqaalaha Soomaaliyed.

Gaba gabadii ayaa  labada Mas’uul ku heshiiyeen in la sii wado qorshaha iskaashi ee labada dhinac.

Madaxweynaha J. F. S. Mudane Maxamed Cabdullaahi “Farmaajo” iyo wafdi uu hogaaminayey ayaa goor dhow ka ambabaxay garoonka diyaaradaha ee Aadan cadde ee magaalada Muqdisho, isaga oo ku sii jeeda dalka Sudan.

Madaxweynaha ayaa la filayaa in marka uu gaaro Sudan uu kulamo la qaato madaxda dalkaasi. iyaga oo ka wada hadli doona iskaashiga labada dal iyo in si wadajir ah looga shaqeeyo dhinacyada Amniga, Siyaasadda iyo Waxbarashada.

Madaxweynaha Soomaaliya waxaa safarka uu ku aaday Sudan ku wehlinaya xildhibaano iyo wasiiro ka tirsan xukuumadda federaalka ah ee Soomaaliya.

Booqashada madaxweynaha ayaa la qorsheeynayaa iney qaadato muddo labo maalin ah, waxaana lagu wadaa in sidoo kale Madaxweyne Farmaajo uu la kulmo Soomaalida ku nool Sudan.

Goof-gaduud Buuraay (SONNA) Ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed iyo kuwa maamulka degaanka Goof-gaduud Buuray ee gobolka Baay ayaa maanta oo Arbaco ah waxa ay howlgallo qorsheysan ku qaadeen tuulooyin badan oo hoostaga degaankaasi.

Howlagalka oo ay fulinayeen Ururka 46-aad ee ciidanka xoogga dalka iyo maamulka deegaanka Goof-gaduud Buuraay ayaa lagu qaaday deegaan War-gaduud Shanta oo 35-km u jirta magaalada Baydhabo ee xarunta gobolka Baay, halkaasi oo ay ku sugnaayeen Maleeshiyaadka Al-shabaab

Siidow Cali Guddoomiyaha deegaanka Goof-gaduud Buuray ayaa SONNA u sheegay in ciidanku ay la wareegeen deegaanka, islamarkaana dib ay usoo celiyeen xoriyadda dad shacab ah oo Al-shabaab ay u heysteen in si qasab ah ay uga qaataan lacago baad ah.

“Waxaan Al-shabaab kala wareegnay deegaanka ay ku dhuumaaleysanayeen oo dad shacab ah ku dhibaateynayeen, qaar kamid ah dadka wan kasoo sii deynay, qaar kalena duurka ayey la galeen walina wan ku daba jirnaa”ayuu yiri guddoomiyaha.

Gudoomiye Siidow Cali ayaa intaasu ku daray in ay sii wadi doonaan howlgalada ka dhan ka ah Al-shabaab ee ka socda deegaanada gobolka Baay.