Shirka oo Qodobo muhiinm ah maanta diirada lagu saari doona ayaa la filayaa in go’aan meel marin ah laga qaato.
Qodobbada ku jira ajandaha Shirka maanta waxaa ka mid ah:
Qorshaha Horumarinta Qaranka.
Tiirarka Barnaamijka Xukuumadda.
Xiriirka Wada shaqeyneed ee Xukuumadda iyo hay’adaha kale ee dowladda.
Daahfurnaanta iyo Isla xisaabtanka hay’adaha kala duwan ee dowladda.
Ugu Dambeyn Shirka ayaa lagu wadaa in maalinta berri ah la soo gabogabeeyo iyadoona laga soo saari doono Qodobada wax qabadka dowlada boqolka maalin ee soo aadan.
Hay’adda maareynta musiibooyinka dalka Turkiga ayaa sheegtay maanta oo Arbaco ah in tirade dadka ku dhintay dhulgariirkii ka dhacay magaalada Izmir ee Turkiga ay gaartay 114 ruux.
Hay’adda ayaa intaas ku dartay in dadka ku dhaawacmay dhulgariirkii Jimcadii dhacay ay gaarayaan 1,035 qof (kun soddon shan) kuwaas oo 898 ka mid ah ka baxeen isbitaallada halka 137 qof oo kale ay wali ku jiraan isbitaallada kala duwan ee dalkaas.
Hay’adda ayaa sheegtay in wali la wado dadaallada lagu baadi goobayo dad kale, iyadoo lasoo gabagabeeyay howlihii samatabixinta ee ka socday 15-dhismo oo ka mid ah dhismooyinkii waxyeeladu kasoo gaartay dhulgariirka.
Washington (SONNA)- Doorashada madaxtinimada Maraykanka ayaa lagu wadaa in dhawaan si rasmi ah loo shaaciyo, waxaana haatan soo baxday natiijada codadka ay shacabka iyo Ergada matalaysa gobollada dalkaasi ay ka dhiibteen doorashada 3-da November 2020.
Musharaxa xisbiga Jamhuuriga Donald Trump oo ah madaxweynaha xilka haya wali iyo Joe Biden musharaxa xisbiga Demoqoraadiga oo madaxweyne ku xigeen u ahaa Obama ayaa mid walba sheegay saacaddii u dambaysay inuu ku horreeyo codadka ilaa hadda la tiriyey.
Codadka electoral college oo ah 538, ayaa hadda waxaa Biden uu ka helay 238-cod, halka Trump uu helay 213-cod, taas oo muujinaysa inuu Biden horreeyo, waxaana guulaysanaya qofka hela 270-cod.
Trump oo goor dhaw hadlay ayaa xusay inuu guul wayn ka gaaray gobolka Pennsylvania oo leh ahmiyad wayn iyo gobollo kale, uuna gaaray guul wayn, balse ay doonayaan in doorashada la xado, waxaana uu xusay in maxkamadda sare joojin doonto dhammaan tirinta codadka, si looga digtoonaado qaladaad loo bareeray.
Ilhan Cumar ayaa mar kale ku guuleysatay xubinnimada Aqalka Wakiillada Mareykanka, kaddib markii ay la tartantay musharrax ka socday xisbiga Jamhuuriga.
Musharaxiin kale oo Soomaali ah una tartamayay kuraasta golaha deegaanka ee gobolka Minnesota ayaa sidoo kale guulo ka gaaray doorashadii shalay.
Ilhaan Cumar ayaa ku guuleysatay kursigeeda koongareeska Mareykanka waxeyna markii labaad ka mid noqoneysaa senator ka tirsan dalkaas.
Cumar Faatax ayaa noqday Soomaaligii ugu horreeyay eek amid noqda aqalka sare ee gobolka Minnesota,wuxuuna ka guuleystay musharaxiin badan oo ka soo horjeeday.
Hodon Xasan iyo Maxamed Nuur ayaa iyana ku guuleystay kamid noqoshada aqalka hoose ee gobolka Minnesota.
Tirinta doorashada Madaxweyne-nimada dalka Mareykanka ayaa weli socta waxaana xilal kala duwan ku guuleystay Soomaali badan oo ku nool dalkaasi.
Maamulka Gobolka Banaadir ayaa shir deg deg ah ka yeeshay xaaladihii ugu dambeeyay roobabkii ka da’ay caasimada kuwaasi oo saameyn ku yeeshay isu socodka Magaalada iyo dadka danyarta ah ee ku dhaqan magaalada Muqdisho.
Ku simaha Gudoomiyaha gobolka banaadir ahna gudoomiye ku xigeenka maamulka iyo maaliyadda Axmed Xasan Iimaan oo ay wehliyaan kuxigeenada Howlaha guud iyo Bulshada ayaa warbixin la xariirta Xaalada Roobka ka dhageytay Gudoomiyayaasha Degmooyinka Gobolka banaadir.
Warbixinada ka dib ayaa loo sheegay in juhdi badan lagu bixiyo la tacaalida xaaladaha deg deg ah ee ay sababaan roobabka.
Dhanka kale Maamulka ayaa balan qaaday in ay gurmad u fidin doonaan dadka shacabka ah ee ay waxyeelada ka soo gaartay Roobabka waxaana sidoo kale Ganacsatada Dalka loogu baaqay in ay qeyb ka noqdaan gurmadka Shacabka.
Afhayeenka Maamulka Gobolka Banaadir Saalax Cumar Xasan oo warbaahinta la hadlay ayaa ka warbixiyay Ajandaha Shirka waxuuna tilmaamay in shirku ahaa mid deg deg ah islamarkaana looga hadlay wax ka qabashada Xaalada Roobabku uu ka geysteen Gobolka iyo gurmadka loo fidinayo Dadka uu saameeyay dhinaca nolosha.
Ugu dambeyn waxaa uu maamulka sheegay in loo diyaar garoobayo roobabka xiga ee laga yaabo in ay da’aan si loo yareeyo saameynta faraha badan ee uu geysan karo.
Magaalada Jowhar ee caasimadda Hirshabeelle oo maanta laga damreemayo Mashquul aad u badan ayaa lafilayaa in ay ka dhacdo doorashada gudoomiyaha baarlamaanka maamulka Hirshabeelle iyo labadiisa ku xigeen.
Ilaa 6 Musharax oo u taagan xilka guddoomiyaha Baarlamaanka Hirshabeelle iyo ku xigeennadiisa ayaa Shalay Khudbaddo ka hor jeediyay Xildhibaanada waxaana si xowli ah u socda maanta Ololaha Doorashada Gudoonka oo ay u taaganyihiin.
Xildhibaan Cabdixakiin Luqmaan Xaaji Maxamed & Xildhibaan Maxamed Maxamuud Ibrahim (Goodir) oo u tartamaya jagada Guddoomiyaha Baarlamaanka Hir-Shabeelle.
2: Xildhibaan Saadaq Salaad Warsame iyo Xildhibaan Siraaji Sheekh Isxaaq Cabdulle oo u tartamaya xilka Guddoomiye ku xigeenka 1-aad ee Baarlamaanka Hirshabeelle
Xildhibaan Mahad Xasan Cusmaan iyo Xildhiban Marwo Canab Axmed Ciise oo u tartamaya Guddoomiye ku xigeenka 2aad ee Baarlamaanka Dowlad Goboleedka Hirshabeelle.
Si kastaba Ciidamada ammaanka ayaa si weyn u adkeeyay amniga magaalada Jowhar, Waxaana laga dareemayaa Magaalada qaban qaabada doorashada guddoonka Baarlamaanka inkastoo Shacabku ay aad uga war sugayaan Natiijada Doorashada.
Taliska Booliska Gobalka Bari ee Maamulka Puntland ayaa shaaciyay in gacanta lagu dhigay labo rag ah oo qirtay dilka Gabar Yar oo lagu magacaabi jiray Marxuumad Naciimo Cabdi Maxamed oo 24-10 laga helay meydkeeda Xaafada Raf & Raaxo ee duleedka Magaalada Bosaaso.
War kasoo baxay Taliska Booliska Gobolka Bari ayaa waxaa lagu sheegay in baaritaano socday muddo oo ay ka qeyb qaateen Ciidamada booliska gobalka bari iyo laamaha kala duwan ee danbi baarista ay u suurta gashay in ay gacanta ku soo dhigaan ragii ka danbeeyay falkaas lagula kacay gabadha, kuwaas oo ku dhuumalesanayay Bariga Magaalada Boosaaso.
Labada Nin ee loo xiray kufsiga Gabadha Yar oo Warbaahinta la hadlay ayaa waxaa ay qirteen inay kufsi u geysteen Gabadha, kaddibna ay Ceejo ku dileen, iyagoo u adeegsaday Cimaamad.
Xeer Ilaaliyaha Maxkamadda Gobolka Bari ayaa sheegay in raggan qiray falka kufsiga iyo dilka Marxuumad Naciimo Cabdi Maxamed Maanta oo arbaco ah Maxkamadda Gobolka Bari la soo taagi doono si ay Cadaalad u marsiiso.
Waxaa uu ugu baaqay Bulshada Gobolka Bari in cid kasta oo dhibaato u geysaneysa Shacabka ay Ciidamada kusoo wargeliyaan kalana Shaqeeyaan sidii looga hoortegi lahaa dhibaatada.
Taliyaha qeybta Booliska Gobolka Bari G/Sare Xuseen Cali Maxamuud ayaa dhankiisa u mahad celiyay Ciidamada & Bulshada Magaalada Boosaaso oo iska kaashada sidii gacanta loogu soo dhigi lahaa ragga kufsiiga & dilka u geystay Gabadha Yar oo 14 jirka aheyd.
Degaano ka tirsan Bartamaha iyo Koonfurta Soomaaliya ayaa waxaa Dhawaanahan kusoo badanay falalka kufsiga & dilka ah ee loo geysanayo Gabdhaha Yar yar, waxaana jira dad badan oo loo xiray falalkaas.
Waaxda bulaacadaha dowladda hoose ee Xamar ayaa xalay howl lagu hagaajinayo goobaha biya mareenka ah (Bulaacad) ka fuliyay qaar kamid ah waddooyinka magaalada Muqdisho oo biyo ay dhigeen roobabkii ka da’ay caasimadda.
Dhallinyaro loo carbiyay ka shaqeynta arrimaha bulaacadaha ayaa bilaabay inay dib u furaan bulaacadaha xirmay si biyuhu ay uga baxaan waddooyinka oo aysan u fariisan xiiliyada roobka.
Si kasataba Maamulka gobolka Banaadir ayaa dadaal xooggan ku bixinayo sidii loo soo celin lahaa bilicda Caasimadda, islamarkaana biyaha looga saari lahaa waddooyinka magaalada oo isticmaalkooda ay adagtahay waqtigan uu dalku galay Xilli roobaadka Dayrta.
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble ayaa sheegay in Xukuumaddiisu ay ku shaqeyn doonto qorshaha horumarinta qaranka ee 9-aad iyo natiijadii ka soo baxday shirarkii madaxda Qaranku ay ku yeesheen Samareeb iyo Muqdisho.
“Barnaamijka Xukuumadda ee aad qaybta ka tihiin wuxuu ahmiyadda koobaad siinayaa qabsoomidda doorashada dalka, maadaama waddanku uu galay xilli doorasho, waxaa loo baahan yahay in si wadajir ah aan u xaqiijinno qabsoomidda doorasho daah furan isla markaana aan habacsanaan ku keenin hawlaha dowladda”.
Banbaxa Golaha Wasiirrada maanta furmay ee halku dhiggiisu yahay “Daah Furnaan iyo Doorashooyin” ayuu tilmaamay Ra’iisul Wasaaruhu in wasaaradaha oo dhan laga rabo barnaamijkooda in ay ka soo dhex saaraan qorshe howleedka 100 maalmood ee soo socda, taa soo lagula xisaabtami doono Wasaarad kasta.
Ra’iisul Wasaaraha ayaa xusay in Xukuumaddiisu ay ka hortagayso wax walba oo keeni kara habacsanaan ku yimaada howllaha dowladda xiliga doorashooyinka, si taas looga hortagana golaha wasiirrada laga rabo in si miisaan leh u fuliyaan howlaha kaga aaddan doorashooyinka iyo waajibaadkooda shaqo ee kale.
Shirka Banbaxa Golaha Wasiirrada oo soconaya muddo saddex cisho ah ayaa waxaa ka qeybgalay Guddoomiyaha Golaha Shacabka Mudane Maxamed Mursal Sheekh Cabdiraxmaan oo Golaha kula dardaarmay in ay hirgeliyaan qodobada saldhigga u ah barnaamijka Xukuumadda ee golaha shacabku ansixiyeen.