Ku dhawaad 120 maxaabiis ah oo in muddo ah kujiray xabsiga dalka Itoobiya ayaa maanta laga soo dejiyaya garoonka diyaaradaha ee magaalada Muqdisho kuwaasi oo u badan dhalinyaro.

Waxaa ku soo dhaweeyey  garoonak diyaaradaha ee magaalada Muqdisho, wasiiro, xildhibaano iyo mas’uuliyiin kale kuwaasi oo sheegey in talaabo wanaagsan ay tahay siideynta maxaabiistaasi oo ay sii dyasay Dowladda Itoobiya.

Markii ay ka soo degeen garoonak diyaaraha magaalada Muqdisho, waxaa shir jaraa’id wada qabtay Danjiraha Itoobiya u fadhiya Soomaaliya Jamaalidiin Mustaf Cumar

kaasi oo sheeegey in siidaynta maxaabiistani ay qeyb ka tahay xoojinta xiriiraka wanaagsan ee ka dhexeeya Dowladaha Soomaaliya iyo Itoobiya.

“Danjire Kamaalidiin Danjiraha Itoobiya ee Soomaaliya ” maxaabiistani waxay ahaayeen qaar kood kuwo lagu xukumayy 20 sano oo xarig ah, siideynttodana waxay muujinaysaa wadashaqeynta ka dhaxeysa labada dal”

Max’ed Cali Nuur oo ah safiirka Soomaaliya u fadhiya dalka Itoobiya ayaa sina uga mahadceliayay Dowladda Itoobiya sida ay wanaagsan oo maxaabiistaasi ay u soo deysay, isagoo bogaadiyay xiriirka ka dhexeya labada dal.

Dhawaan ayaa dalka Itoobiya waxaa booqasho ku tagay ra”iisal wasaaraha Soomaaliyaxiligaasi oo Dowladda Itoobiya ay wefdiga ra”iisulwasaaraha ku wareejisay mas’uuliyadda maxaabiistaasi.

Wasaaradda waxbarashada Xukuumada federaalka Soomaaliya ayaa degmada Cadale ee gobolka Shabeela dhexe waxaa ay ka hirgalisay dugsi hoose iyo dhexe kasoo ay wax ka baran doonaan carruurta Soomaaliyeed ee ku nool degmadaasi.

Iskuulka oo ka kooban dugsi hoose iyo dhexe isla markaana si lacag la’aan ah wax loogu bari doono caruurta degaanka ayaa laga hirgaliyay magaalada Cadale ee gobolka Sh/dhexe oo aan hore u laheyn goobo waxbaarsho tan iyo bur burkii dowladii dhexe,waxaana dhismaha dugsigan iska kaashaday Midowga Yurub iyo hay’adda ADRA oo ka shaqeysa horumarinta waxbarashada oo gacan ka helaya wasaaraaradda waxbarashada dowladda federaalka ah.

Waxaana  munaasabadda furitaanka dugsiga ay ka qeybgaleen mas’uuliyiin ay kamid yihiin Wasiirka Waxbaarshada dowlad goboleedka Hirshabelle,gudoomiye ku xigeenka maamulka iyo maaliyadda gobolka Sh/dhexe maamulka degmada Cadale iyo qeybaha kala duwan ee bulshada ku nool halkaasi.

Guddoomiyaha degmada Cadale Muxudiin Suudi Macalin oo ka hadlay munaasabadda ayaa sheegay in dadka ku nool degmada ay si weyn uga faa’iideysna doonaan iskuulka loo furay  oo ah mid si lacag la’aan ah wax looga baranayo.

Dhanka kale Wasiirka Waxbarashada Dowlad goboleedka Hirshabelle Cabdulaahi Abuukar Sheikh ayaa xusay in horumarinta iyo dhiirigelinta waxbaasrhada ay qeyb tahay waxyaabaha uu mudnanata siinayo maamulka Hirshabelle.

Wasiir ku  xigeenkii  hore Wasaaradda Xanaadada  Xoolaha marna  ahaa Xildhimaan ka tirsanaa Golaha  Shacabka Soomaaliya C/naasir Gaarane oo wareysi gaara siiyay Radio Muqdishu Codka Jahmuuriyadda  Soomaliya ayaa sheegay inay tahay mid laga xumaado Dagaalada ka dhacay magaalada Xeraale ee Gobolka Galgaduud kuwaa soo u dhaxeeya beelo wada daga Xeraale.

C/naasir Gaarane ayaa tilmaamay in looga baahan yahay dhinacaya dirirtu u dhaxayso inay qaataan nabada iyo deganaashaha Xeraale ayna ku didaalaan in xal laga gaaro colaada sababtay dhimashada iyo  dhaawac soo kala gaaray labada dhinac.

Wuxuu ugu baaqay Dowlada Federaalka Soomaaliya iyo Maamulka galmudug Inay ka qeyb qaataan sidii loo damin lahaa colaada deegaanka Xeraale ee gobolka galgaduud taasoo dhalisay dhimasho,dhaawac iyo barakac.

Waxaa uu hadalkiisa ku daray inaan loo dulqaadan karin inay gobolada kasoo cusboonaadaan Dagaalo ay dad ay  ku dhintaan maadaama Dalku u ku tilaabsaday horumar la taaban karo oo ku aadan Dowladanimada.

Danjiraha Ingiriiska David Concar oo galabta ka hadlay xarunta dhaqanka ee Harggeysa International Book fair, xaflad loogu dabaal dagayo dhaqanka Soomaalida, hidaha iyo fikradaha,Danjire Concar ayaa sheegay in UK ay tahay deeq bixiyaha ugu weyn ee caalamiga ah ee Somaliland,  waxaana taageerada soo jireenka ah ee UK siiso  Somaliland abuuray qurbojoogta iyo xidhiidhka taariikhiga ah.

Danjire Concar sidoo kale wuxuu iftiimiyey in fursadda doorashada November ee madaxweynaha ay ka dhigantahay in ay Somaliland dib u xaqiijiso ‘sumcadeedii dhinaca dimuquraadiyada’ iyadoo ku qabanaysa wakhtigii loo qoondeeyey si cadaalad ah, loo dhanyahay, taasoo keenaysa in natiijada doorashada ay aqbalaan dadka reer Somaliland.

Waxa uu sheegay in saxafiyiintu ay ka ciyaareen door muhiim ah dimuquraadiyad kasta, dhiirigaliyeenna dood siyaasadeed iyo ixtiraamka xoriyadda warbaahinta.

Danjiruhu Wuxuu walaac ka muujiyey abaaraha mandaqadda.

“ Waa xaq” ayuu yirii in la xasuusto abaarta daran ee joogtada ah ee ku abuurtay dhibaatada dadka reer Somaliland. Si loo caawiyo dadka ay abaartu Saamaynta xoogan ku yeelatay, UK waxay kordhisay gargaarka degdega ah in ka badan $200 m.

Taageeradan ayaa illaa hadda waxa wax ka tartay helitaanka biyo nadiifa iyo cunto illaa 1 milyan oo qof, iyo daryeel caafimaad oo degdeg ah Inka badan nus malyuun qof, oo ay ku jiraan tobanaan kun oo reer Somaliland ah. ‘Wakhti dhawna waxaan soo arki doonaa waxqabadkan’.

Danjiruhu waxa kale oo uu  la kulmay wasiirka arimaha dibada Somaliland Dr Sa’ad shire’ Inta uu booqashadiisa ku guda jiro Danjiruhu waxa kale oo uu la kulmi doonaa madaxweyne, Axmed Mohamed Silanyo,  Musharaxiinta xisbiyada siyaasadda iyo aqoonyahanadii ka qalin jabiyey barnaamujka deeqda waxbarasho ee ay UK bixiso (Chevening Scholarship Program).

Britain  waxay taageeraysay diyaargarawga dhinaca farsamada ee doorashooyinka Somaliland, oo ay ku jiraan, dhamaystirka geedi socod loo dhanyahay ee diwaangalinta codbixiyayaasha.

Wasaaradda arrimaha Dastuurka Xukuumadda Soomaaliya ayaa dadaal xoogan ugu jirta sidii dib u eegis loogu sameyn lahaa dastuurka dalka, iyadoo lala tashanayo maamulada iyo qeybaha bulshada.

Wefdi ka socoda wasaaradda arrimaha dastuurka oo uu hogaaminayo wasiirka wasaaradaasi mudane C/raxmaan Xoosh Jibriil iyo mas”uuliyiin kale ayaa wada kulamo wadatashi ah oo ku saabsan sida loo wajihi karo dib u eegista dastuurka dalka.

Wariyaha warbaahinta Qaranka ee magaalada Kismaayo Aadan Max’ed Salaad ayaa ku soo waramayaa” in wefdigan ay  lakulmeen madaxweynaha Jubbaland Axmed Max’ed Islaam Axmed Madoobe ayagoo kawad hadlay sidii maamulka Jubbaland uu bulshada ugu wacyigelin lahaa kaalinta ay ku leeyihiin in aragtidooda ay ka dhiibtaan.

Wefdiga aya sidoo kale waxaa lagu wadaa in ay la kulmaan xildhibaanada baarlamanka mamaulkaasi, si talooyin ku aadan habka ugu wanaagsan oo loo wajihi karo dib u eegista dastuurka, ayagoo intaasi kadib ay lakulmaan ururada bulshada.

Kulamadaan ayaa daba socda kulamo kale oo lagu qabtay qeybo kamid ah gobolada dalka Soomaaliya, waxaana la filayaa in ugu dambeyn la gaarsiyo bulshada Soomaaliyeed in fursad ay u helaan ka qeyb galka afti loo qaado dastuurka dalka oo dadalkiisa ay waddo Dowladda Soomaaliya.

Ra’isal Wasaare ku xigeenka Dalka Mahdi Maxamed Guuleed Khadar ayaa sheegay in dowladd Soomaaliya ay wado dadaaladii ugu dambeeyay ee dhameystirka manhajka Waxbarasho ee dalka.

Waxa uu sheegay in dowladdu ay ka hortageyso fikradaha qaldan ee laga bixinayo Waxbarashada Dalka isla markaana aysan aqbali doonin in si qaldan loo sii isticmaalo.

Waxa uu tilmaamay in ay dhiira gelinayaan waxbarashada dhalinyarada Soomaaliyeed oo ay xooga saari doonaan sidii waxbarasho mideysan oo tayo leh loo heli lahaa.

Wasaarada Waxbarashada ee Xukuumada Soomaliya ayaa wada dadaaladii ugu dambeeyay ee dhameystirka manhajka Waxbarasho ee dalka iyo sharciyada u gaarka ah waxbarashada.

Nabadoonada Gobolka Galgaduud ee bartahmaha Soomaaliya ayaa ku baaqay in la jojiyo dagaalada ka soo cusboonaaday deegaanka Xeraale ee Goblkaas , nabadoon Cadceed Shiiqdoon oo la hadlay Radio Muqdisho ayaa waxaa uu tilmaamay in si sharuud la’aan ah loo joojiyo Colaada Xeraale.

Waxaa uu  sheegay nabadoon cadceed inaan loo dulqaadan Karin dhibaatada Xeraale taasoo ay  Dad ku dhinteen kuwa kalena dhaacmeen kuwana ku barakaceen.

Dowlada Federaalka Soomaaliya,Odoyaasha dhaqanka,waxgaradka iyo Aqoon yahanada ayaa waxaa ay si wada jida u dalbadeen in la joojiyo Colaada Magaalada Xeraale.

Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Hirshabelle  Dr Cali Cabdullahi Cosoble iyo Xubno ka tirsan labada Gole ee Maamulka ayaa ka qeyb galay
islamarkaana daawaday Ciyaar aad u xiisa badneyd oo dhex mareysay Kooxaha Kubada Cagta ee Waaberi iyo Raadeerka oo ah laba kooxood oo
kala matalayay laba xaafadood oo ku yaala Magaalada Beledweyne, waxaana garoonka ciyaarta ay ka socotay oo ku yaala Magaalada
Beledweyne u soo daawasho tagay Boqolaal dadweyne ah oo ka kala yimid Xaafadaha Magaalada.

Dr  Cali Cabdullahi Cosoble ayaa koobka guddoonsiiyay Kabtanka Kooxda Kubadda cagta ee Raadeerka oo ah kooxda qaaday horyaalka Magaalada
Beledweyne, iyadoo kaga adkaatay 2-3 Kooxda Waaberi, waxaana tartankani oo waayihii dambe socday wada ciyaaray 20-kooxood oo kala
matalayay xaafadaha Magaalada Beledweyne.

Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Hirshabelle  Dr Cali Cabdullahi Cosoble Oo halkaasi kula hadlay Ciyaartoyda iyo Dadweynihii u soo daawasho
tagay Ciyaartaa ayaa sheegay In uu ka faraxsanyahay in uu kala soo qeyb galo ciyaartaasi Finalka eheyd, waxaana uu ku tilmaamay tartanada
noocaan oo kale in ay qeyb ka yihiin barnaamijyada isdhex galka bulshada, ayna dar dar galin doonaan misana ay horumarin doonaan
Sportiga.

Madaxweyne Cosoble oo sii hadlay ayaa sheegay garoonka lagu ciyaarayay in ay horumarin doonaan oo garoon casri ah ay ka dhigi doonaan oo
darjiimo, iyo roog Coos ah lagu qurxin doono, waxaana uu xusay in ciyaartoyda Hirshabelle tababaro lagu horumarinayo isportiga u sameyn
doonaan mishaaraadna ay heli doonaan si loo dhiira galiyo Dhalinyarada Kubada Cagta ah, waxaana uu u hambalyeeyay kooxdii Koobkaasi hantisay
ee Raadeerka.