Shirkii caadiga ahaa ee Golaha Wasiirada Xukuumadda dawladda Federaalka ah ee Soomaaliya oo uu shir-guddoominayay Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre ayaa looga dooday heshiiskii ay Wasaaradda Arrimaha Dibadda la gashay haa’aaydda “MIGA” ee bankiga aduunka, Hirgalinta barnaamijka xakamaynta iyo qoondaynta ee dhaqaalaha dawladda, Ansixinta heshiisyadii hore ee loo gudbiyay Gollaha, Warbxin ku saabsan ceelasha biyaha, Amnigga iyo arrimo kale oo Muhiim ah.

Ugu horayn Wasiirka Amnigga Gudaha Soomaaliya Maxamed Abuukar Islow Ducaal, ayaa laga dhagaystay warbxin soo koobaysa xaaladda guud ee amanigga dalka gaar ahaan amaanka Muqdisho. Waxuuna wasiirku cadeeyay in ay jiraan baabuur kuwa raaxda ah oo lagu soo xiray qalabka waxyaabaha qarxa ay ku jiraan si loogu dhibaateeyo bulshada, isagoona u digay shacabka Soomaaliyeed in ay ka fogaadaan gaarigaas hadii ay arkaan ay ku soo wargaliyaan laamaha amnigga.

Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya Abdiraxmaan Ducaale Bayle, ayaa gollaha usoo bandhigay barnaamijka xakamaynta iyo qoondaynta dhaqaalaha dawladda (Commitmenta Control) kasoo ay dajisay xukuumaddu si loo ogaado dhaqaalaha soo gala iyo kan baxa dawladda Soomaaliya. Waxuuna tilmaaamay in dhaqan galinta barnaamjkan uu meel fiican marayo, dhammaan wasaaradihii ay khusaysana ay fuliyeen.

Wasiir Bayle ayaa intaas ku daray in ay Soomaaliya ka mid noqotay 10-ka dal ee uu soo wanaagsanaaday nidaamkooda maaliyadeed, isagoona taas u sababeeyay dadaalka ay xukuumaddu ugu jirto la dagaalanka musuq maasuqa, sidoo kalena ay tahay guul usoo hoyotay dawladda Soomaaliya.

Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Dibadda Soomaaliya Axmed Ciise Cawad, ayaa ka warbixiyay heshiis ay wasaaraddu la gashay hay’adda “MIGA” ee hoostimaada bankiga aduunka, taas oo maalgashiyo badan ka hirgalisay dalka. waxuuna tilmaamay in heshiiskan uu faa’iido wayn uu uleeyahay Soomaaliya. Waxuu kaloo sheegay wasiirku in heshiiskaas ay saxiixayn 82-wadan, aduunkuna uu isku raacay in ay Soomaaliya gaartay horumar wayn, ayna tahay in lala galo heshiiyo maalgashi oo caalami ah.

Wasiir Dawlaha Wasaaradda Gaashaandhiga Maxamed Cali Xagaa, ayaa ka warbixiyay howlgaladda ay ciidanka Soomaaliya ka wadaan dhammaan degmooyinka iyo goboladda dalka, waxuuna tilmaamay in ay meel fiican marayaan dhawaana Alshabaab laga sifayn doono guud ahaan dalka.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre ayaa caawa kulan soo dhawayn ah la yeeshay Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Turkiga Hakan Cawuş oglu iyo wafti ballaaran uu hogaaminiyey.

waxa uuna Soomaaliya u yimid dardargalinta mashaaariic horumarineed oo dalkaTurkigu uu ka fuliyo Soomaaliya iyo xoojinta heshiisyo ganacsi oo ay wada galayn labada dawladood.

Ra’iisul Wasaare Khayre ayaa sheegay in uu ku farxsan yahay booqashada uu Soomaaliya ku joogo Ra’iisul Wasaare ku xigeenka Turkiga oo wadankiisa labaad yimid.

waxuuna sidoo kale u mahed celiyay shaqaalaha safaaradda iyo safiirka Turkiga u qaabilsan Soomaaliya, sida ay marwalba ula shaqayaan dawladda Soomaaliya iyo sida ay uga qayb qaataan xaaladaha deg deg ah ay marar qaar la kulmaan shacabka Soomaaliyeed.

Hakan Cawuş oglu Ra’iisul Wasaare ku xigeenka Turkiga ayaa ka warbixiyay socdaalkiisii uu ku marayay qaarada Africa iyo booqashadiisa Soomaaliya, isagoona maanta dhagax dhigay jid isku xiridoona magaalada Muqdisho iyo xarun lagu tobaboro ciidamada oo ay dhismaheeda hirgaliyeen Turkiga.

aad baan u bogaadinayaa Goloha midowga ee wasiiradda dhaqaalaha labada dal, heshiiska Kulluumaysiga ee Soomaaliya, Xoojinta Amnigga, kobcinta dhaqaalaha dalka iyo dardargalinta siyaasada loo dhanyahay oo dhamaantood ay ku guulaystay Xukuumadda haatan jirta.

Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya ayaa dalka Turkiga ka codsaday in la fuliyo heshiiskii dhaqaalaha ee ay wada saxiixdeen labada dal iyo in bangiyada dalka Turkiga ay xarumo ka furtaan Soomaaliya iyo sidoo kale in la balaariyo xarunta ay Turkigu ku tobobaraan ciidmada Soomaaliya.

Sidoo kale Ra’iisul Wasaare Khayre ayaa waftiga la wadaagay in ay ka caawiyaan habkii ay biyo xirayn ugu samayn lahaayeen Wabigga Shabeelle oo haatan qalallay.

Riisul Wasaare Khayre ayaa cadeeyay in shacabka Soomaaliyeed ay dadyowga kale ka dhawaystaan walaalahooda reer Turki, taasina ay tahay dareen ay ku abuurteen qalbiyada dadka Sooomaaliyeed waligoodna ma iloobi doonaan sidii aad u garab istaagtayn wakhti ay dawladnimadoodu daciif ahayd.

Wafdi uu hogaaminayo Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Turkiga Hakan Cawuşoglu ayaa goordhow soo gaaray magaalada Muqdisho,waxaana si weyn loogu soo dhoweeyay Garoonka diyaaradaha Aden Cadde ee magaalada Muqdisho.

Mas’uuliyiin Dowladda ka tirsan oo uu horkacayo Ra’iisal wasaare ku-xigeenka dalka Soomaaliya Mahdi Maxamed Guuleed ayaa Garoonka diyaaradaha Adan cade ku soo dhoweeyay Ra’iisal wasaare kuxigeenka dalka Turkiga iyo Wafdiga uu hogaaminayo.

Hakan Jaush Ogolo raiisul Wasaare kuxigeenka Turkiga iyo wafdigiisa oo uu wehliyo dhigiisa Soomaaliya ayaa booqday saldhigga Militari ee Turkiga uu ku tababaro Ciidamada Xoogga dalka Soomaaliya ee ku yaalo deegaanka Jazeera ee duleedka Muqdisho.

Mas’uuliyiintani ayaa waxaa ay kormeer ku sameeyeen qeybaha uu saldhigaasi ka kooban yahay, iyagoo u kuurgalaya sida ay u socdaan howlaha tababarka Ciidanka Xooga Dalkaoo qeyb ka ah taageerada Turkigu uu u fidinayo Soomaaliya.

Waxaa halkaasi hadalo ka jeediyay R/wasaare kuxigeenada Soomaaliya iyo Turkiga, iyagoo si weyn uga hadlay ahmiyada ay leedahay xoojinta xiriira walaaltinimo ee u dhexeeya Soomaaliya iyo Turkiga.

Sidoo kale,Ra’iisal wasaare Ku-xigeenka dalka Turkiga ayaa inta uu ku sugan magaalada Muqdisho la kulmi doono madaxda Dowladda Soomaaliya.