Wasiirka Shaqada iyo Arrimaha Bulshada Xukuumadda Federaalka ah ee Soomaaliya, Mudane Sadiiq Xirsi Warfaa oo ku sugan magaalada Washington, D.C ee dalka Marekanka ayaa la kulmay  madaxweyne ku-xigeenka bangiga Adduunka,Havez Ghanem.

Kulanka ayaa inta uu socday waxaa looga hadlay taageerada uu bangiga adduunku siiyo Soomaaliya, gaar ahaana mashruuca Ilaalinta Bulshada iyo shaqo abuurka.

Mashruuca Ilaalinta Bulshada oo wasaaradda Shaqada iyo Arrimaha Bulshada uu ku taageerayo bangiga adduunka, ayaa sannadkan gaaraya 200,000 (labo boqol oo kun) oo qoys, waxaana lagu wadaa inay ka faa’iideystaan 1.2 milyan oo bulshada nugul ah, wuxuu si gaar ah diiradda u saaraya qoysaska reer miyiga ah iyo kuwa ku nool xeryaha barakacayaasha.

“Kullankeenna wuxuu ahaa mid miro-dhal ah, bangiga adduunka waxaan uga mahadceliyay taageerada uu siiyo dalkeenna, waxaan si gaar ah uga codsaday sidii uu ku sii socon lahaa tan iyo inta dalka deymaha laga cafinayo isku filnaasho dhaqaalana aan ka gaareyno, mashruuca Ilaalinta Bulshada kaas oo taageero dhaqaale ay ku helayaan qoysaska nugul iyo kuwa miyiga ku nool” ayuu yiri wasiir Sadiiq oo inta ku daray ” Madaxweyne ku-xigeenka bangiga adduunka wuxuu ballanqaaday sii soco-shada mashruucan,wuxuu caddeeyay sannad dheeraad ah inay ku dari doonaan.”

Docda kale, wasiirka Shaqada iyo Arrimaha Bulshada wuxuu ka qeybgalay kullan heer wasiirro oo ay ka qeybgaleen ku dhowaad saddex boqol oo wakiillo caalamka ka socday ah oo looga hadlay daryeelka bulshada iyo shaqo abuurka, kullan dooddeedka ayuu wasiirka ku soo bandhigay dadaallada ay dowladda wado iyo sida ay xilligan uga go’antahay in si furan dalka loogu soo dhaweeyo maalgashadayaasha.

Muddada uu dalka Marekanka ku suganyahay wasiirka Shaqada iyo Arrimaha Bulshada, waxaa uu kullamo la qaadan doonaa mas’uuliyiin dalkaas iyo deeq bixiyayaasha oo shaqo abuurka iyo taageerada bulshada uu kula hadli doono.

Madaxweynaha Dowlada Goboleedka Puntland Mudane, Siciid C/laahi Deni oo ku hadlaya Magaca goleyaasha kala duwan ee Dowlad Goboleedka Puntland iyo kan Shacabka Puntland wuxuu tacsi u dirayaa ehelada iyo qaraabada dadkii ku geeriyooday waxyeelada ka dhalatay Fatahaadda Webiga Shabeelle, wuxuuna illaahay uga baryay inuu Jannatul Fardowsa geeyo, eheladoodiina Samir iyo iimaan ka siiyo.

Puntland iyo Shacabkeeda waxay la qeyb sanaysaa dhibka iyo xanuunka ay wajahayaan walaalaha Soomaaliyeed ee waxyeelada lixaadka leh ay ka soo gaartay fatahaadda webiyada Shabeelle iyo Jubba, waxaana la garab taaganahay taageero iyo gurmad ay waajib tahay inaan bixinno.

Ugu danbeyntii Madaxweynaha Dowladda Goboleedka Puntland Mudane, Siciid Cabdullaahi Deni wuxuu ugu baaqay cidkastoo gacan ka geysan karta in la sameeyo waxkasta oo suuragal ah si dadkaasi ay u helaan caawimaad bani’aadanimo oo deg deg ah.

Waxaa sidoo kale lama huraan ah in laga tabaabusheysto sidii looga gaashaaman lahaa fatahaadaha soo noq-noqda oo geysta khasaaro nafeed iyo mid dhaqaale oo baaxad leh.

R/Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali Khayre ayaa maanta xafiiskiisa kula kulmay Danjiraha cusub ee Dowladda Sweden u fadhiya Soomaaliya, Staffan Tillander.

Kulanka ayaa looga hadlay xoojinta xariirka soo jireenka ah ee ka dhexeeya labada dowladood iyo labada shacab, iyo sii wadidda taageerada dowladda Sweden ay qaybta uga qaadato dib u kabashada Soomaaliya.

Sweden waxa ay kamid tahay dowladaha saaxiibka dhaw la ah Soomaaliya oo waqtiga dheer qaybta ka ahaa dadaallada lagu horumarinayo mustaqbalka ummadda Soomaaliyeed.

Madaxweyne Maxamed C/llaahi Maxamed Farmaajo ayaa October 16, 2019 warqadaha safiirnimo ka guddoomay danjire Staffan Tillander oo bedelay safiirkii hore ee Sweden, Andreas von Uexküll.

Wabiga Shabeelle ayaa fatahaad hor leh ka geystay deegaano ka tirsna Gobolka Shabeellaha Dhexe oo hoos-taga magaalooyinka Jowhar iyo Mahadaa, iyadoo inta badan dadkii deegaanka ee ku sugnaa isaga barakaceen.

Tuulooyin ku dhow 10 Tuulo ayuu saameeyay fatahaada wabiga Shabelle, waxaana ka mid ah Buurfuule, Buulo Sabuun, Muriyaale, Lama-Waab, Xudur Ciise, Kulmis Weyne, sidoo kale xaafado ka tirsan degmada Mahadaay ayuu wabiga ku soo fatahay.

Guddoomiyaha Tuulada Buurfuule C/llaahi Yuusuf ayaa sheegay in illaa 300 oo qoys ay ku barakaceen fatahaada, waxaana uu ugu baaqay Madaxda Hirshabeelle in gurmad degdeg ah lala soo gaaro qoysaska ku barakacay fatahaada.

Waxaa laga cabsi qabaa in fatahaada wabiga ay goyso wadada isku xirta Muqdisho iyo Jowhar, kaddib markii daadadka ka dhashay fatahaada wabiga ay gaareen duleedyada magaalada Jowhar.

Fatahaadaha Wabiga Shabelle ayaa ka dambeeyay roobabka xilligan da’aya iyo wabiga oo biyo badan keenay, taasoo keentay inuu karkaar jabsado oo uu ku fataho deegaanada uu maro oo ka tirsan Gobolada Hiiraan, Shabellaha Dhexe iyo Shabellaha Hoose.

Munaasabadaan oo ay soo qaban qaabiyeen Ururka Haweenka Qaranka Soomaaliyeed ujeedkeeda ahaa wacyigelinta bulshada iyo isdhexgalka ayaa lagu qabtay magaalada Muqdisho.

Ururka Haweenka Qaranka ayaa munaasabadda ku soo bandhigay Ciyaaraha Hidaha iyo Dhaqanka Soomaaliyeed, Ruwaayado iyo heeso ka turjumayo ahmiyadda ay bulshada u leedahay Nabadda.

Safiyo Maxamed Cali oo ah Guddoomiyaha Ururka haweenka Degmada Shibis ayaa waxaa ay uga mahadcelisay ururka haweenka Qaranka dadaallada wacyigalineed ee ay wadaan, waxa ayna sheegtay in haweenka Degmada Shibis iyo kuwa degmooyinka kale ay diyaar u yihiin  ka shaqeynta isdhexgalka bulshada.

Guddoomiyaha Ururka Haweenka Qaranka Soomaaliyeed Batuulo Sheekh Axmed Gabale ayaa ka warbixisay wacyigalinta ay mudooyinkaan wadeen Ururka haweenka, iyadoo sheegtay in waajibaad gaar ah uu ka saaranyahay wacyigelinta bulshada maadaama haweenku ay yihiin kuwa xog ogaal ah ahna lafdhabarka bulshada

Ciidammada Difaaca  Soomaaliya iyo saaxiibbadooda ayaa duqeyn ku burburiyey Baabuur ay Al-shabaab ku soo diyaariyeen Qaraxyo ay la damacsanaayeen caasimadda.

Saraakiil ka tirsan hey’adaha amniga ayaa xaqiijiyey in duqeyntan ay dhacday habeennimadii Axadda, waxaana laga geystay xaafado ku yaalla degmooyinka Saakoow iyo Bu’aale oo ka tirsan gobolka Jubbada Dhexe.

Duqeynta ayaa sidoo kale lagu burburiyey laba xarumood mid qaraxyada lagu farsameynayey iyo xarun malleeshiyada Al-shabaab lagu tababari jiray.

Dad goob-joogayaal ah ayaa laga soo xigtay in ay maqleen dhawaaqa ilaa 7 Gantaal iyo rasaas, sidoo kalena degmada Bu’aalle laga arkayey holaca ay sideen Gantaallada oo bartilmaameed gaar ah lahaa.

Wararkii u dambeeyey ayaa sheegaya in Al-shabaab khasaaraha gaaray uu ballaaran yahay, ayna jirto dhimasho iyo dhaawac daran.

Guddiga gurmadka fatahaadaha ayaa baaq udiray bulshada Soomaaliyeed ee Ku dhaqan gobollada Galmudug,Puntland iyo Soomaaliland maadaama garoonkii Baladweyne aysan diyaaraduhu ka dagi karin in kaalintooda ay ka qaataan in dadka dhibaateysan la garsiyo  gargaarka looga samatabixiinayo dhibta ka dhaltay Fataahadda Wabiga.

Guddiga ayaa ka  dayriyay xaaladda magaalada Berdaale ee gobolka Baay maadaama aysan magaaladaasi lahayn garoon diyaaradeed ayna ka mid tahay goobaha culeyska badani uu ka jiro.

Guddoomiyaha guddiga Xamsa Saciid ayaa sheegay in hadda ay heleen hal diyaarad oo Hilicopter ah oo ay maanta tagi doonto Baladweyne laakiin aysan Ku filneyn inay daboosho baahida jirta.

Wasiirka waxbarashada hiddaha iyo tacliinta sare Cabdullaahi Goodax barre oo guddiga ka tirsan ayaa sheegay in guddigu go’aamiyay in maxkamad guurta la sameeyo taas lagu xakameyn doono cid kasta oo hunguriyeysa gargaarka dadka dhibaatadu soo gaartay.

“

Wararka laga helayo gobolka Hiiraan ayaa sheegaya in Doon ay sarnayeen Mas’uuliyiin ka tirsan gobolka iyo kuwa degmada ,dad shacab ah ay ku gadoontay  fatahaada biyaha Wabiga ka dhashay.

Dadka Doonta la socday ayaa ku dhawad garaya 30 ruux oo u badnaa mas’uuliyiin ka tirsan maamulka Hirshabeelle, Duqii degmada Beledweyne, guddoomiyihii hore ee gobolka Hiiraan Askar iyo dad shacab ah ayaa la sheegay in ay ku sii jeeda deegaanka Ceeljaalle oo ah halka ay u barakaceen dadkii ka hayaamay  Fatahaadda Wabiga Shabeelle.

dadka la soo badbaadiyay ay ka mid yihiin Duqa degmada Beledweyne Safiye Sheekh Xassan Cali Jimcaale iyo Guddoomiyihii hore ee gobolka Hiiraan Cabdifitaax Xassan Afrax.

Dhanka kale waxaa ilaa iyo hada biyahay lagu la’yahay dad ka badan 10 ruux oo ay ka mid tahay La taliyihii dhinaca Haweenka ee madaxweynaha dowlad gobolleedka HIrshabeelle

Fatahaaddauu sameeyay Wabiga Shabeelle ayaa saameyn xooggan ku  yeeshay xaafadaha magaalada Baladweyn, iyadoo ay jiran dad wali ku  go’doonsan biyaha dhaxdooda.

.

Shir wadajir ah oo ku saabsan dib-u-eegista Dastuurka ayaa uga furmay Wasaaradda Arrimaha Dastuurka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Guddiga Lasocdka dib- u- eegista Dastuurka, Guddiga Madaxabannaan iyo Guddiyada Dastuurka Baarlamaanada dowlad goboleedyada ee u xilsaaran dib-u-eegista dastuurka ayaa maanta magaalada Istanbul uga furmay shir toban maalin socon doona laga bilaabo 27 Octoobar 2019 ilaa 5ta Nofeebar 2019, wuxuuna ku saabsan yahay dib-u-eegista 15ka Cutub Dastuurka ee la soo dhameeyay.

Ugu horayn, waxaa shirka ku soo dhaweeyay dhamaan ka qaybgalayaasha, islamarkaana sharaxay ujeedooyinka shirka gudoomiyaha Gudigga la-socodka ee Dib-u-eegista Dastuurka ee labada gole Mudane Cabdi Qaybdiid.

Wasiirka Arrimaha Dastuurka ee XFS Mudane Saalax Axmed Jaamac ayaa hogaaminaya wafdiga dowladda ee dib-u-eegista Dastuurka.gabagabadii shirkaan ayaa muhiimad ugu fadhiyo dib-u-eegista dastuurka gaar ahaan 15 ka cusub ee soo dhamaaday, taasoo la doonayo in mudadan tobanka cisho lagu turxaan bixiyo wixii sixitaan yar yar u baahan ee ku saabsan dhanka farsamada.