Ra’iisul Wasaaraha XFS Xasan Cali Kheyre iyo Madaxweyneyaasha Dowlad Gobaleedyada Soomaaliyeed ee Hirshabelle iyo Koofur Galbeed ayaa gaaray magaalada Garowe ee caasimada maamulka Puntland.

Madaxweynaha Puntland Siciid Cabdullaahi Deni ayaa garoonka diyaaradaha ku soo dhoweeyey Ra’iisul Wasaaraha DFS Mudane Xasan Cali Khayre iyo madaxda kale ee la socotay.

Wafdiga uu horkacayo Xasan Cali Khayre ayaa waxa ay halkaasi kaga qeyb galayaan aaska Ra’iisul wasaarihii hore ee Soomaaliya Marxuum Xasan Abshir Faarax.

Mudane Xasan Cali Khayre, ayaa saaka ka kicitamay magaalada Dhuusamareeb oo uu ku sugnaa maalmihii u dambeeyay munaasabadda Aaska oo ka dhacaya Garowe waxaa ka qeyb galaya madaxweyneyaasha dowlad goboleedyada oo dhan sida Madaxweynaha Jubbaland, Galmudug, Hirshabeele, Koonfur Galbeed.

Dabkaan oo ka kacay guri ay deganaayeen qoys danyar ah oo ku yaalla magaalada Boosaaso ee xarunta Gobalka Bari,ayaa waxaa ka dhashay khasaaro dhimasho ah iyo burbur hantiyadeed.

Wararka aan ka heleyno magaalada Boosaaso ayaa sheegaya in dabka ay ku geeriyoodeen afar carruur ah oo saddex ka mid ah ay walaalo yihiin, iyo gurigii ay daganaayeen oo gebi ahaanba gubtay.

Gaadiidka dab-damiska oo ay kala leeyihiin dowladda Hoose ee degmada Boosaaso iyo Shirkadaha Isgaarsiinta Deegaannada Puntland ayaa markii dambe ku guulaystay in ay demiyaan dabka.

Masuuliyiin ka tirsan maamulka magaalada Boosaaso oo goobta gaaray ayaa wado dadaallo lagu qiimeynayo khasaaraha rasmiga ah ee ka dhashay debka.

Ma cadda illaa hadda waxa sababay dabka waxeysa wararka qaar sheegayaan in debku uu ka dhashay koronto.

Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Puntland mudane Saciid C/laahi Deni ayaa magaalada Garowe ku soo dhaweeyay guddoomiyaha Aqalka sare ee Baarlamaanka Soomaaliya mudane Cabdi Xaashi Cabdullaahi oo gaaray halkaas si ay uga qeyb galaan aaska Qaran oo loo sameeyay Madaxweynihii hore ee Dowlad Goballeedka Puntland Marxuum Maxamed Cabdi Xaashi Oo Dhowaan  Ku geeriyooday Dalka Kenya.

Wafdiga oo ka ambabaxay magaalada Muqdisho ayaa waxaa si diiran halkaasi ugu soo dhoweeyay Mas’uuliyiin ay ka mid yihiin Guddoomiyaha Golaha Wakiillada Puntland C/rashiid Yuusuf Jibriil iyo labada Guddoomiye ku-xigeen ee Baarlamaanka Puntland, masuuliyiin ka tirsan Goleyaasha, Saraakiil Ciidan iyo masuuliyiin kale.

Aaska marxuumka oo ka dhacay magaalada Garowe ayna ka qeyb galeen gebi ahaan madaxweyneyaasha Dowlad Goballeedyada iyo Guddoomiyaha Aqalka Sare Ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya iyadoo aas qaran loogu sameeyay meydka Allaha u naxariistee Maxamed Cabdi Xaashi, Madaxweynihii hore ee Puntland oo Dhowaan ku geeriyooday dalka Kenya.

Wasaaradda Shaqada iyo Arrimaha Bulshada Xukuumadda Federaalka Soomaaliya iyo Wasaaradda Caafimaadka ayaa maanta wada-hadallo ka yeeshay bad-qabka Shaqaalaha Rayidka ee Dowladda, iyadoo daba-gal lagu sameynayo sida ay hay’adaha Dowladda u dhaqangaliyeen fariimaha caafimaadka ee la xiriira ka hortagga caabuqa Covid-19.

Wasaaradda Caafimaadka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa lagu xoojiyay si dhaqso ah inay ugu dhammeystirto xarumaha hay’adaha Dowladda agabka lagama maarmaanka u ah ka hortagga Coronavirus.

Guddoomiye Ku xigeennada Maamulka iyo Maaliyadda Gobalka Banaadir Mudane Axmed Xasan Iimaan iyo Guddoomiye Ku-xigeenka Arrimaha Bulshda Gobalka Banaadir Marwo Basma Caamir Axmed ayaa maanta soo xiray imtixaanka Fasalada 8-aad oo Afartii Maalin ee la soo dhaafay ka socday Gobolka Banaadir oo ay u fariisteen ku dhowaad 27,000 oo Arday, kaa soo ay maamulayeen maamulka Gobalka Banaadir.

Masuuliyiintaan ayaa maanta kormeer ku sameeyay goobaha ay imtixaanaadka ay ka socdeen iyagoo dhirigalinyay ardayda waxaana ay in tabadan ku dhiiri galiyeen inay xoogga saaraan waxbarashada.

“Waxaan u hambalyeynayaa Ardayda nasiibka u yeeshay in imtixaanka ay si nabad ah ku dhameystaan iyadoo dalka uu wali xoogga saarayo xakameynta cudurka safmarka ah ee Covid-19, sidoo kale Gobolka Banaadir waa ka go,antahay in kor loo qaado heerka waxbarashada gobolka .ayay ku dartay guddoomiye Basmo.

Guddoomiyaha Gobalka Banaadir ahna duqa caasimada Cumar Maxamed Maxamuud (Cumar Filish) ayaa 11-kii bisha furay Imtixaanka fasalada 8-deedaad Gobalka Banaadir iyagoo ay sanadkaan fadhiisteen in ka badan 27,000.

Wasaaradda Shaqada iyo Arrimaha Bulshada Xukuumadda Federaalka Soomaaliya waxaa ay maanta kala wareegtay Hay’adda Iskaashiga Caalamiga ah ee Jarmalka (GIZ) agab iyo qalab xafiiseed loogu talo galay Waaxda Farsamada Gacanta iyo Tababarrada ee Wasaaradda. Taageerradan ayaa door ku yaallanaysa dedaallada lagu horumarinayo xirfadaha iyo tababarada.

GIZ waxaa ay ka mid tahay hay’adaha caalamiga ah ee Iskaashiga wanaagsan la leh Wasaaradda Shaqada iyo Arrimaha Bulshada , iyadoo Wasiirka Shaqada iyo Arrimaha Bulshada Mudane Sadik Warfa uu dhowaan sheegay in diiradda la saarayo sidii lagu horumarin lahaa xirfadaha si loo dhimo shaqo la’aanta ay wajahaan dhallinyarada.

Wasiirka Boostada iyo isgaariista XFS mudane ENG Cabdi Canshuur Xasan ayaaa maanta ka qeybgalay Kulanka Guddiga Maamulka (Board) ee Hay’adda Isgaarsiinta Qaranka (HIQ).

Wasiirka Canshuur ayaa xubnaha Guddiga la wadaagay waxyaabaha ay Dowladdu ka fileyso kulankan oo ay ugu muhiimsan tahay dhaqan-gelinta go’aamadii ka soo baxay shirkii la qabtay la qabtay 15-kii Juun ee ay ka soo qeyb galeen shirkadaha Isgaarsiinta bixiya (MNOs), HIQ, Wasaaradda iyo Garyaqaanka Guud ee Qaranka, kuwaas oo ah in go’aamada ka soo baxaya HIQ la marsiiyo hannaanka uu sharcigu dhigayo sida kulankan oo kale, ka dib marka lagala soo tashto dhammaan dhinacyada ay khuseyso.

Sidoo kale wasiirka boostada ayaa shegay Xilligan Wasaaradda iyo xukuumadda guud ahaanba in ay ah ahmiyad gooni ah u leedahay bixinta rukhsadaha isgaarsiinta si shirkadaha looga dhigo kuwo ku shaqeeyo nidaam sharciyeed, kadibna ay u qaataan rukhsadaha kale ee khuseeya sida rukhsadda lacagaha taleefoonka lagu gudbiyo ee uu diyaariyey Bangiga Dhexe ee Dalka (MMT).

Bixinta rukhsadaha Isgaarsiinta waa halbeeg muhiim u ah qorshaha deyn-cafinta dalka, waxaana idinka filanaynaa in aad howshaan ku soo gabagabeyn doontaan waqti kooban.
Wasiir canshuur “Go’aamada ka soo baxa kulankiina waxa aad la soo wadaagi doontaan Wasaaradda Boostada, Isgaarsiinta iyo Teknolojiyada, taas oo ka dib kala tashan doonta Wasaaradda Maaliyadda arrimaha khuseeya qiimayaasha.

Ugu danbeeyn Wasiirka Boostada iyo isgaariista XFS mudane ING Cabdi Canshuur Xasan ayaa kula dardaarmay Guddiga iyo Maamulka Hay’addaba inay dadajiyaan hawlaha horyaalla si loo dhammeystiro nidaaminta suuqa isgaarsiinta Soomaaliya oo ahmiyad u leh shacabka iyo dowladda Soomaaliyeed intaba.

Wasaaradda Caafimaadka Iyo Daryeelka Bulshada Dowlad Goboleedka Galmudug ayaa maanta agab caafimaad oo loogu talagalay ka hortaga iyo xakameynta cudurka Covid-19 gaarsiisay magaalada Cadaado ee Gobolka Galgaduud.

Agabkaan oo ka koobnaa guud ahaan qalabka nadaafada sida maaska afka lagu xerto,gacmo gashi,dareeraha gacmaha lagu dhaqdo,joodariyaal iyo kuwa kale oo muhiim ah daryeelka dadka uu soo rito xanuumka Covid19 ayaa waxaa loogu talagalay bulshada ku nool degmada Cadaado iyo deegaannada ku agdhow.

Wasaaradda Caafimaadka Iyo Daryeelka Bulshada Galmudug ayaa waxaa ay agabkaan ka heshay wasaaradda caafimaadka iyo daryeelka bulshada ee xukumadda federaalka Soomaaliya oo kaashaneysa xafiiska midowga Yururb ee Soomaaliya.

Masuuliyiinta maamulka degmada Cadaado oo la wareegay qalabka ayaa ka warbixiyay baahida ay u qabeen maadaama ay ka mid tahay meelaha uu sida xooggan usaameeyay cudurka Karoona Feyrsuka.

“Waa mid ka mid baahiyaha aan qabnay inaan helno agabkaan maxaa yeelay waayahaan waxaa sii kordhayay tirada dadka uu soo ridanayo cudurka, mana aheyn waxa aan awoodno ka maamul ahaan ayuu yiri Madaxa Caafimaadka degmada Cadaado Dr. Cabdi Xasan Cali oo la hadlay warbaahinta.

C/laaahi C/raxmaan Xuseen oo ah Guddoomiyaha Degmada Cadaado ee Gobalka Galguduug ayaa uga mahadceliyay Wasaaraddaha Caafimaadka ee Dowladda Dhexe iyo tan Gamudug doorka ay ka qaadanayaan la dagaalanka cudurka iyo xakameynta sida uu bulshada usaameeyay.