Munasabadaan  oo lagu  xusayey maalinta Calmiga ah ee Umulisooyinka Adduunka isl markaana ay ku qalin jabinayeen  gobdho bartay  Cilmiga  umulisanadda  ayaa manta lagu qabtay xaruunta  tababarka Ciidanka Soomaaliyeed ee  Gen Kaahiye  ee Magaladda Muqdisho .

Munasabada o ay soo qaban qaabisay wasaaradda  Caafimaadka iyo Daryeelka bulshada  ayaa waxa ka qayb galay  Ra’iisul Wasaaraha Xukumadda Federaalka ah ee Soomaaliya Wasiirka Caafimaadka, Wasiru Dowlaha  Xafiiska Ra’isiul Wasaaraha  Cabduulahi Xamud  , Xildhibaano ,  Dhaqatiir iyo  Marti Sharaf kale .

Wasiirka Caafimaadka ee Xukuumadda Federalka ah ee Soomaaliya  Fowsiya Abiikar  Nuur   ayaa  uga mahad celisay Ra’iisul Wasaaraha Xukumadda  ka soo qaybgalk munasabadaan.

Ra’iisul Wasaaraha Xukumadda Federaalka Soomaaliya  Mudane Xasan Cali kheyre  ayaa  ugu horayn  hambalyo iyo dar-daaran u diray  gabdhaha  bartay cilmiga Umulinso-nimada  waxa uuna  cadeeyey in haweenka  soomaliyeed ay hormuud ka ahaayeen  bad-baadinta  umadda  Sooomaaliyeed xiligi adkaa ee dalka soo maray .

Mudane Xasan Cali Kheyre Ra’iisul wasaaraha dalka ayaa  ugu baqayn haweenka soomaalieed in ay horseed an daalin u noqdaan   horumarka dalka.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya iyo Wafdi uu hogaaminayo oo Safar dhanka Dhulka ah ku gaaray Magaalada Afgooye ee Gobolka Shabeelaha hoose ayaa hadda kulan la leh qeybaha kala duwan ee bulshada ku dhaqan Degamada Afgooye .

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Fedreaalka Soomaaliya Mudane Maxamed C/laahi Farmaajo ayaa hadda kulan la leh qeybaha ka duwan ee Bulshada ku dhaqan Degamada Afgooye ee Gobalka Shabeelaha hoose,isagoo dhageysanayo Fikradaha iyo Talooyinka ay u hayaan Dowaladda.

Faafaahinta Warkan iyo Sawirrada Naga filo goor-dhow Insh-allah

Wasaaradda Arrimaha Dastuurka ayaa shir wadatashi ah la yeelatay ururada dadka baahiyaha gaarka ah qaba oo ku saabsanaa sidii loo dhageeysan lahaa taladooda ku qotonta dhameeystirka Dastuurka.

Wasiirka Wasaaradda oo ka hadlay shirka ayaa sheegay in Wasaaraddu ku dhiiragelinayso dadka naafada ah in ay ka qaybgalaan Ololaha Geedi-socodka dib u eegista Dastuurka.

“Waxaa tihiin muwaadiniin xaq u leh waxa muwaadiniinta kale xaq u leeyihiin, waxa aan hubin doonnaa in Dastuurka uu noqdo mid idiin daryeela islamarkaana xuquuqihiina tilmaama” ayuu yiri Wasiir Cabdi Xoosh.

Dhanka kale, ka soo qaybgalayaasha ayaa Wasaaradda ugu mahadceliyay sida ay ugu dhiiratay in ay kulankan la qaataan oo ay taladooda dhageystaan, waxa ayna ku dhiirageliyeen Wasiirka iyo dhamaan shaqaalaha Wasaaradda in ay qareen u noqdaan dadka baahiyaha gaarka ah qaba.

Kadib markuu iclaamiyaya Wasiir Avv Cabdi Xoosh Olole loogu magacdaray Sheeko Qarameed ayeey Wasaaradda bilawday qabashada kulama wadatashi ah oo dhamaan qaybaha kala duwan ee bulshada la la sameeynayo.

Ugu dambeyn, Wasiirka ayaa ballan qaaday in dhamaan Maamul Goboleedyada dalka la gaarsiin doono kulamadan wadatashiga ah si dadka ay ugu dhiiradaan in taladooda ay uga qaybqaatan ololaha hanaanka dib u eegista Dastuurka oo Wasaaraddu ay ka go’antahay in uu noqdo mid daah-furan.

—–DHAMAAD—–

32-ka mid ah Howlwadeennada Warbaahinta Qaranka ayaa ka faa’iideystay Tababarkaan oo socday mudo Shan maalmood ah oo ay bixinaysay hay’adda Vikes ee wadanka Finland.

Macalimiinta bixinayay Tababarkaan oo u dhashay Waddanka Finland ayaa sheegay Gaba gabadii siminaarkaan in cashiro muhiim ah lagu bartay sidoo kalana ay ka faa’iideesteen dadkii qaatay.

Agaasimaha Waaxda Shaqaalaha iyo Tababarada ee Wasaaradda Warfaafinta Mudane C/raxiin Ciise Caddow iyo Agaasimaha Tvga Qaranka Mudane Liibaan Cabdi Cali oo ka hadlay Tababarkaan ayaa sheegay inuu muhiim u ahaa Warbaahinta Qaranka ayaga oo u mahadceliyay Macalimiinta waqtigooda galiyay inay Aqoon kororsi u sameeyaan Shaqaalaha Wasaaradda Warfaafinta.

Ku simaha Agaasimaha Guud ee wasaaradda Warfaafinta iyo Hanuuninta dadweynaha Mudane C/rixmaan Sheekh Yuusuf Cadaala ayaa kula dar daarmay Howlwadeennada Tababarka qaatay inay dhaqan galiyaan wixii ay barteen.

Wasiirka Warfaafinta xukuumadda Soomaaliya Mudane Eng. C/rixmaan Cumar Cusmaan Yariisow ayaa asna gaba gabadii sheegay Wasaaradda ay abaal wayn kaga hayso Hay’adda Vikes dadaalka ay u samaynayso hormarinta shaqaalaha Wasaaradda.

Madaxda Sare ee dalka ayaa waxa ay xalay ka qeyb galeen xaflad lagu soo xirayey Kalfadhigii Kowaad ee Aqalka Sare ee Baarlamaanka Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya.

Madaxda xaflada Ka qeyb gashay ayaa waxaa ka mid ahaa Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka ah ee Soomaaliya , Ra’isul  Wasaaraha Dalka , Gudoomiyaha Golaha Shacabka  , Gudoomiyaha Aqalka Sare iyo Madax kale oo ka tirsan Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya.

Gudoomiyaha Golaha Shacabka ee Baarlamaanka Soomaaliya iyo Gudoomiyaha Aqalka Sare ee Baarlamaanka ayaa waxa ay si wadajir ah uga hadleen  Muhiimada uu lahaa kafadhigii baarlamaanka ee la soo xiray iyagoo sidoo kale ka hadlay howlaha horyaal baarlamaanka Soomaaliya iyo shaqada adag ee laga sugaayo.

Emmanuel Macron ayaa noqday Madaxweynaha Faransiiska, kadib markii uu kaga guuleystay doorashada Madaxtinimo ee dalkaasi Haweeneyda la tartameysay ee Marine Le Pen.

Macron  oo 39 jir ah, ayaa helay codadka 65.5%  halka Marine ay heshay  34.5%, sida uu sheegay guddiga doorashada.

Madaxweynaha oo jeediyay qubadda guushiisa ayaa yiri “beej cusub ayaa furmay oo taariikhi ah, waxaan doonayaa in aan soo celiyo rajada iyo kalsoonida Faransiiska”

Waxa uu sheegay  isaga oo hadalkiisa sii wata, in uu garab taagan yahay Dadka jilicsan, isaga oo carabka ku dhuftay in uu damaanad qaadayo Ammniga Umadda.

“waxaan ka dagaalami doonaa kala qeybinta, waxaana difaaci doonaa masaalixda Shacabkeyga, waxaan kale oo aan difaacayaa wadajirka iyo midnimada Midowga Yurub”

Midowga Yurub ayaa ku sifeeyay dooarshada Marcon, in ay ka dhigan tahay Shacabka Faransiiska ay doorteen mustaqbal ay kaga sii mid ahaanayaan Midowga Yurub.

Madaxweynaha Mareykanka Donald Trum ayaa bogiisa twitterka ku qoray in uu hambalyeenayo Madaxweynaha cusub, islamarkaana uu layeelan doono wada shaqeyn.

Guusha Emmanuel Macron waxa ay ka dhigan tahay in uu noqday Madaxweynihii sideedaad ee soo mara Faransiiska, isaga oo sidoo kale ah ninkii ugu da’da yaraa ee Madaxweyne ka noqda Dalkaasi.

Sidoo kale Mr Macron waa Madaxweynihii ugu horeeyay  ee ka soo baxa xisbi aan ahayn labada Axsaab ee ugu waaweyn Faransiiska tan iyo sanadkii 1958.

Tababarkan oo socday mudo laba maalmood ah ayaa loo qabtay dhalinyaro ka kala socotay 17-ka Degmo  ee uu ka koobanyahay Gobolka Banaadir waxaana si wada jir ah usoo qaban qaabiyey Maaamulka Gobolka banaadir iyo Hay’adda Ifraax Foundation.

Wasiirka Dhalinyarradda Iyo Isboortiga Khadiijo Maxamed Diiriye iyo Gudoomiyaha Gobolka Banaadir Mudane Thaabit Cabdi Maxamed ayaa kasoo qeyb galay munaasabada Xiritaanka tababarkan loo sameeyey Dhalinyaradda Gobolka Banaadir oo looga hadlayey fahamka nabadda iyo xalinta khilaafaadka.

Gudoomiyaha Gobolka Banaadir Ahna Duqa Magaaladda Muqdisho Mudane Thaabit Cabdi Maxamed ayaa sheegay in dhalinyaradda Gobolka Banaadir ay si siman uga faaideysan doonaan haddii gobolka uu helo fursado Shaqo.

Sidoo kale Wasiirka Dhalinyaradda iyo Isboortiga oo ka hadashay Munaasabadda ayaa xustay muhiimada ay dhalinyaradda Soomaaliyeed u leeyihiin horumarka dalka ee loo baahanyahay maanta iyo weliba kan mustaqbalka fog.

Kulankani oo ku saabsanaa daah furka diyaarinta qorshaha doorashooyinka dalka ka dhacaya 2020-2021-ka ayaa waxaa furay Ra’iisul Wasaare ku-xigeenka Soomaaliya mudane Mahdi Maxamed Guuleed, iyadoo ay ka qeyb galeen Wasiirka Arrimaha gudaha, Xildhibaanno ka socday labada Aqal, Mas’uuliyiinta guddiyada madaxa bannaan ee doorashooyinka, xuduudaha iyo Federaalka.

Xoghayaha Joogtada ah ee Wasaaradda Arrimaha gudaha Yaxye Cali Ibraahim ayaa sheegay in shirka maanta uu daah fur u yahay hanaanka loo marayo doorashooyinka sanadka 2021-ka.

Guddoomiyaha Guddiga Madaxa Banaan ee doorashooyinka Xaliimo Ismaaciil Ibraahim (Xaliimo Yareey) ayaa sheegtay diyaarinta doorasho qof iyo hal cod ah ay noqon doonto mid muhiimadsiisa shacabka Soomaaliyeed.

Abuukar Sheekh Cabdi oo ah Guddoomiyaha guddiga Madaxa Banaan ee Xuduudaha iyo Federaalka ayaa kulanka ka sheegay halka ay marsiinayaan fahamsiinta bulshada nidaamka Federaalka.

Guddoomiyaha Ururka Haweenka Qaranka Marwo Batuulo Sheekh Axmed Gabale oo ku hadlaysay magaca ururada bulshada ayaa sheegtay in ay tahay tallaabo horey loogu qaaday daah furka qorshaha doorashooyinka.

Xildhibaan Fowsiyo Yuusuf Xaaji Aadan ayaa madasha ka muujisay sida ururrada siyaasaddu ay ugu faraxsanyihiin in la helo hanaankii loo mari lahaa doorashada.

Xildhibaan Cismaan Xaaji iyo Xildhibaan Muxudiin Sheekh Jaamac oo ku hadlayay magaca labada aqal ee Baarlamaanka ayaa sheegay in Wasaaradda Arrimaha Gudaha ay kala shaqeyn doonaan sidii looga dhabeyn lahaa in dalka ay ka dhacdo doorashooyin qof iyo cod ah.

Wasiirka Arrimaha Gudaha ee Soomaaliya Cabdi Faarax Siciid Juxa ayaa xusay in sharciyeynta doorashooyinka dalka ay tilmaameyso sida loogu gudbay Nidaam dimoqraadiyadeed.

Ra’iisul Wasaare ku-xigeenka Soomaaliya mudane Mahdi Maxamed Guuleed oo kulanka soo xiray ayaa sheegay in Xukuumadda ay ka go’antahay ka mira dhalinta in dalka la gaarsiiyo doorashooyin xor ah.

Dowladda ayaa looga fadhiyaa in dalka ay gaarsiiso doorasho qof iyo cod ah sanadka 2021-ka

Wasiirka Dekadaha iyo Gaadiidka Badda oo ay wehliyaan Wasiir ku-xigeenka Wasaaradda, Agaasimaha guud iyo xubno kale ayaa kormeerka ay ku tegeen xarunta hay’adda cilmi baarista badaha Soomaaliyeed ayaa waxaa halkaasi ku soo dhaweeyay guddoomiyaha hay’adda iyo howlwadeeno, waxaana ay ka dhagesysteen warbixino la xiriira sida ay ku shaqeyso hay;adda iyo caqabadaha heysto.

Intaas kaddib kulan ay wada qaateen Mas’uuliyiinta Wasaaradda iyo maamulka hay’adda ayaa waxaa looga hadlay wasaqaynta badda, bur burinta xeebaha caasimadda iyo dhibaatada burcad badeedda, iyadoo intii uu socday shirka lagu soo bandhigay buugaag ay ku qoranyihiin sharciga badda iyo sida looga faa’iideysan karo kheyraadka badda oo ay diyaariyeen maamulka Hay’adda.

Guddoomiyaha Hay’adda Cilmi Baarista badaha Soomaaliyeed Admiral Faarax Axmed Cumar (Faarax-Qare) oo kulanka kaddib la hadlay Warbaahinta Qaranka ayaa sheegay in Mas’uuliyiinta Wasaaradda ay ka wada hadleeen sidii loo horumarin lahaa howlaha ay Hay’addu u heyso bulshada Soomaaliyeed, isagoo ka codsaday in ay helaan xarun u gaar ah oo ay ku shaqeystaan.

Wasiirka Dekadaha iyo Gaadiidka Badda Maryan Aweys Jaamac ayaa tilmaamtay in hay’adda cilmi baarista badaha Soomaaliya ay Qaranka u heyso howlo muhiim ah, ayna xoojin doonaan wada shaqeynta kala dhexeyso Mas’uuliyinta Hay’adad iyo tan Wasaaradda, si loo horumariyo ka faa’iideysiga kheyraadka badda.

Maryan Aweys Jaamac ayaa sidoo kale sheegtay in Wasaaraddu ay dhawaan dhagax dhig ku sameyn doonto xaruntii hore ee Wasaaradda, maadaama iminka ay Wasaaraddu ku shaqeyso xarun KMG ah.

Wasiirka Dekadaha iyo Gaadiidka Badda oo ay wehliyaan Wasiir ku-xigeenka Wasaaradda, Agaasimaha guud iyo Guddoomiyaha hay’adda Cilmi baarista ee badaha Soomaaliya ayaa sidoo kale waxa ay kormeereen xaruntii hore ee Wasaaradda dekadaha.

Iyadoo ay jirto diyaar garoow loogu jiro imtixaanaadka mideysan ee dugsiyada sare ee dalka ayaa waxaa maanta qalab loogu tala galay sara u qaadista waxbarashada aradayda dugsiyada sare ay ku wareejisay wasaarada waxbarashada dowlad gobaleedka soomaaliyeed ee Galmudug oo gacan ka heleysa ururka Caalamigaa ee USAID iyo Hay’adda Mercy Cop qaar ka mida dugsiyada sare ee ku yaala magaalada Gaalkacyo ee xarunta gobalka Mudug.

Qalabkaan oo ka mid ah alaab dhameystiran oo loogu talagalay in ardaydu ay ka faa’iideeystaan maadooyinka sayniskaa ayaa waxaa munaasabadii lagu wareejinayay oo ay ka qeyb galeen masuuliyiin ka socatay Wasaaradda Waxbarashada, waalidiin, arday iyo maamulka dugsiga sare ee S.Y.L oo qalabkaan loogu deeqay, waxaa ugu horeyn ka hadlay isku duwaha Wasaaradda Waxbarashada Gobalka Mudug Axmed Jaamac Aadan (Qoodey)  waxaana uu sharaxaad ka bixiyay qalabkaan cidda ku caawisay Wasaaradda iyo danaha ay Wasaaraddu ka leedahay.

“Qalabkaan wuxuu ugu danbeeyay sidaad wada ogtihiin howshii horumarinta Waxbarashada ee laga hayay iskuulkaan oo ay ka mid aheyd balaarintii, qalabayntii buugaagtii hadana waxa na horyaalaa waa laabkii loogu tala galay in loo isticmaalo maadooyinka sayniska, marka waa arin farxad mudan silsiladda ceynkaas ah oo hadba qeyb aad ka faa ideeysaneyseen” ayuu yiri Axmed Jaamac Aadan (Qoodey)

Sheekh Muxyadiin Yuusuf Barre oo ku hadlayay magaca gudiga waxbarashada iyo maamulka dugsiga sare ee S.Y.L oo isna munaasabada ka hadlay ayaa ugu mahad celiyay wasaarada waxbarashada Galmudug iyo Hay’addaha ka gacan siiyay.

Ugu danbeyna Agaasimaha Guud ee wasaarada waxbarashada Galmudug Axmed Nuur Cismaan Cali ayaa sheegay in looga baahan yahay ardayda Dugsiga sare ee S.Y.L  in ay noqdaan kuwo kasoo dhalaala kaalinta looga fadhiyo maadaama maanta ay nasiib uyeeshen in ay helaan qalab aysan wali nasiib u yeelan in ay helaan aradayda wax ka barata dugsiyada sare ee iyaga la mid ah ee ku yaala Deegaanada Galmudug.

Wasaaradda Waxbarashada Galmudug oo kaashaneysa Ururka Caalamiga ah ee USAID iyo Hay’adda Mercy cop ayaa qeyb weyn ka qaatay dhismaha iyo horumarinta Waxbarashada ee Dugsiga sare ee S.Y.L, iyadoo qalabkaan maanta la siiyay uu noqanayo kii u danbeeyay oo ay ugu deeqaan dugsigaasi wasaarada waxbarashada dowlad gobaleedka soomaaliyeed ee Galmudug  iyo Ururka Caalamaigaa ee USAID iyo Hay’adda Mercycop.

Wariye C/risaaq Maxamed Axmed (Galkacyo)