Waalidiinta ayaa mas’uuliyad weyn iska saara sidii ay ubadkooda ay ugaga farxin lahaayeen si gaara xiliyada ciidaha ‘Soon Fur & Ciidul-Adxa’, oo ah labada ciidood ee uga weyn bulshada Soomaaliyeed ee Muslim-ka ah u dabaal degaan, balse waxaa ka dhasha khatar dhaw oo muuqan karta iyo mid mustaqbal oo saameyn xun yeelan karta.
Dhamaan agabka ay carruurta ku ciyaaraan ayaa leh khatar, fursado niyad dhis iyo ka farxin ah, mid maaweelo iyo ciyaaro kala duwan, waana ay u wada baahan yihiin balse waxaa muhiim ah in bulshada is-weydiisa waxyaabaha ka dhalan kara.
Sawirka-1-aad: Carruur ku ciiday dhulka Al-Shabaab maamusha
Waxaa sawirka idinkaga muuqda carruur sidata hub caag ka samaysan, waxana uu qaabkooda u muuqdaa in yaraantoodaba lagu ababinayo dagaalka fikriga ah ee ay kooxda Al-Shabaab ku jirta, kaasi oo ay culimada ku sheegeen in uu yahay mid khaldan oo diin raad ku lahayn, sidaas darteedna ay carruurtan laga yaabo in ay ku bar-baaraan oo ay maraan wadada ay kooxdaasi ku joogto oo ah dagaal, xabbad, dil iyo mustaqbal xumo oo ka fog raaxo, nolol adduun oo is fahan leh iyo nabbad gelyeyn ku dhisan iyo mid Aakhiro u tabaabshi qaadadkeeda.
Sawirka-2aad: Carruur wakhti ku qaadanaysa meelaha ay dawlada Soomaaliya maamusha.
Carruurtan ayaa sidoo kale aad loogu iibiyaa oo qaata hubka caaga ah oo halistiisa leh,balse waxaa ay u dheer tahay in loo damaashad geeyo meelo ay ganacsato Soomaaliyeed ay maal-geshi ku sameeyeen oo loogu tala-galay in xilliga ciidaha ay carruurta wakhti ku qaataan halkaas oo ganacsataduna ka sameeyaan lacag badan.
Carruurtan ayaa iga ku dhiiran in ay ridaan rasaasta ka dhacda hubkaas(Bistoolad, Baaruuda & Qori) waxayna isugu ridaan mid mid ama koox-koox iyaga dhexdooda ah, waxaana ka dhalata khasaaro ah in ay dadweynaha ka nixiyaan, in ay iyaga indhaha iska tuuraan, ama halis kale oo dhinaca amniga ah wajahaan kadib marka ciidanka amaanka ka shakiyaan dhawaqa hubkaasi.
Waxaa sidoo kale ay carruurtan khatar ka wajahaan badda, waxaana la saara doomo aan la lahayn (Safety jackets) jaakadaha badbaadada haddii ay leeyihiina aan damaanad haysan sida uu ku waramaya C/qaadir Maxamed Cadde oo isaga ka tirsan Wakaaladda SONNA oo ay indhihiisa qabteen arrintan.
Khatar dhinaca amaanka
Tifaftiraha Wakaaladda SONNA, C/raxman Kanafa ayaa qaba in jiilkan Soomaaliyeed ee labada daan kala jooga ay yihiin kuwa u jihaysan hal jaanib(dhinac) oo ah in ay noqdaan askar, ha noqdeen kuwa Shabaab ama kuwa maleeshiyo oo dagaal la deris ah.
Waxaa xaqiiq ah oo dhacday in carruur badan ay naftooda geliyeen khatar kadib markii baaruuda ay kharxiyeen, waana halis weligeed baaqi noqon doonta haddii aan loo helin xal lagu xakamayn kara agabka ay carruurta ku ciyaaraan.
Xalka arrintan
Alaabta ay carruurta ku ciyaaraan ayaa ka soo dega dekaddaha ay dawladda Soomaaliya iyo maamul gobaleedyada dalka gacanta ku haya, waxaana sahal ah in loo jeesto wax ka qabashada waxa ka soo dega ee khatar-ta ku ah jiilka Soomaaliyeed,waxaana ay dawladda kala hadli kartaa ganacsatada iyo culimada oo yeelanaya door wacyi gelineed oo ku aadan khatar-ta ay leeyihiin waxyaabaha qaar ee carruurteen loo soo dhoofiyo.
Waxaa kale oo ay dawladda sameyn kartaa in canshuurta ku kordhisa kaliya agabkaas ay carruurta khatar u horseedi kara iyadoon la mamnuucin waana hab ay dawladaha wax u uga qabtaan badeedacaha qaar ee aan dalka faa’idada u lahayn ee lagala soo dego dalka.
Geba-gebo
Waxaa ila quman in waalidka ay door feejignaan leh ka qaataan arrintan, ganacsataduna gartaan in aysan noo keenin agab aan carruurta waddanka ay inooga keenaan ku ciyaarin oo ay fiirsan dano dhaqaale, balse door ku yeeshaan dhaqanka suuban ee dhalaankeena, waxaan qabaa in carruurta aad looga farxiyo balse xad yeelato heerka la gaarsiinayo ka farxinta carruurta.
Waa inaan ku ababinin wadddo khaldan oo mustaqbalkooda xumayn kara.
W/Q: Maxamed Cisman Cabdi “Black Cobra”
Tifatiraha Q. English-ka Wakaaladda SONNA
E-mail: Cobrasonna@gmail.com
