Muqdisho(SONNA) Munaasabad lagu xusayay maalinta caalamiga ah ee AIDS-ka Adduunka ayaa lagu qabtay Hotel SYL ee Magaalada Muqdisho, taasoo ay kasoo qayb-galeen masuuliyiin ka tirsan ee dowladda, xildhibanano, mas’uuliyiin ka socday haya’daha Caalamiga ah ee ka howlgala Dalka iyo Gudiga ka hortagga Xanuunka HIVee Koonfur iyo Bartamaha Soomaaliya SCAC, Culummo, Dhallinyaro, Haween, dadka la nool HIV/ADIS-ka iyo marti-Sharaf kale.
Munaasabadda oo ay soo qaban-qaabiyeen guddiga ka hortagga HIV/AIDS ee SCAC, iyo Wasaaradda Caafimaadka Xukuumadda Soomaaliya ayaa waxaa warbixin ka jeediyay guddoomiyaha guddiga SCAC, Axmed Maxamed Jimcaale isagoo si faahfaahsan ugu warbixiyay waxyaabihii u qabsoomay sannadkii la soo dhaafay iyo caqabadihii ka hor-yimid, isagoo sheegey in dadka la nool xannuunka HIV ay u baahan yihiin daryeel dheeraad ah,
Sidoo kale, Jimcaale ayaa intaas ku daray in guddiga uu dajiyay qorashaal la doonayo in wax loogu qabto dadka la nool xanuunkan qorshahaas oo uu ku sheegay inuu yahay in ay Dhamaato Faquuqa lagu hayo Dadka la nool Xanuunka HIV wuxuuna si gaar ah uga Codsadey Dowlada in ay dadkaa Caawiyaan
Mr Axmed Maxamed Jimcaale waxaa uu sheegey in Haalku dhiga sanadkaan la isla qaatey uu yahay in “QOF WALIBA UU HELO CAAFIMAAD” waxaa uu sheegey inm Guddigha ka hortagga xanuunka HIV uu dhawaan uu bilaabi doono Barnaamijyo wacyigelin ah oo ku saabsan in gabi ahaan dalka laga joojiyo Xadgudyada loo geysnayo Dadka la nool Xanuunkaas
Xafladda waxaa kaloo ka Hadley Guddoomiyaha Dadka la nool Xanuunkaas Shiikh Sayid Shiikh Abba waxana uu sheegey in dowlada federaalka Soomaaliya aysan meel-marin ballan-qaadyo ay hore u sameysay oo ah in la caawiyo dadka la nool xannuunkan, wuxuuna si gaar baaq ugu jeedisay ganacstada Shirkadaha, Hay’adaha Samafalka Xukuumadda iyo Xildhibaannada Baarlamaanka Soomaaliya inay garab-is-taagaan dadkaas.
Madaxa Agaasinta Caafimaadka ee Wasaaradda Caafimaadka Soomaaliya qaybteeda Xanuunka HIV/AIDS-ka, Sacdiya Cabdisamad oo ka hadashey Munaasabadaas ayaa waxay ballan-qaaday in wax laga qaban doono cabashada ka soo yeertey dadka la nool xannuunkaas, gaar ahaan sidii loo daryeeli lahaa sidoo kale ku boorisay qaybaha bulshada Soomaaliyeed inay u gar-gaaraan dadka la nool xannuunka HIV/AIDS-ka.
Sanator Cismaan Maxamuud Dufle oo ka mid ah Xildhibaanada Aqalka Sare ah oo isagana halkaas ka hadlay ayaa yiri; “Weli horumarku waa mid gaabis ah, waxaa loo baahana yahay in Dowlada Federaalka iyo Hayadaha Samafalka ay ka qayb-qaadato sidii gaabiskaas loo dhameystiri lahaa si dadka la nool xannuunka HIV/AIDS-ka ay u helaan daryeel guud maadaama ay yihiin kuwa ugu nugul bulshada.”
Xubnhii kale ee Kulankaas ka Hadley waxaa ka mid ahaa Gudoomiyaha Dalada Bulshada Rayidka SOSCENSA Diini Maxamed Diini waxaa uu sheegey in Dadka Soomaaliyeed ay aad ugu Dhiban yihiin sidii ay daryeel Caafimaad u heli lahaayeen , isagoo ka Codsadey Wasaarada caafimaadka in ay isbedel weyn oo Dhinaca Caafimaadka ah la timaado
Maxamed Cabdulaahi Yuusuf iyo Cabdiraxmaan Cabdulaahi Maxamed oo labadooda ka socdey Wasaaradda caafimaadka ayaa waxay Sheegeen in Baaris la sameeyey lagu ogaadey in weli ay jirto Faquuq lagu hayo Dadka la nool Xanuunka HIV,iyagoo ugu baaqey Qaybaha kala duwan ee Bulshada in ay u istaagaan sidoo loo joojin lahaa Faquuqaas
Gunaanadkii waxaa kulanka ka hadashay Wasiirada Caafimaadka iyo Daryeelka Bulshada Drs Fowsiyo Abiikar Nuur ayaa u mahad-celisay intii isku soo dubaridday Munaasabaddaan, gaar ahaan waxay u mahad-celisey guddiga ka hortagga HIV/AIDS SCAC oo ay sheegtay inay qabteen hawl muhiim ah.
“Marka la fiiriyo Koonfurta iyo Bartamaha dalka Soomaaliya waxaa la nool xanuunka AIDS-ka dad fara badan sidaa darteed waxaa jira baahi dhinaca wacyi-gelinta ah sidaa darteed dowladda Soomaaliya waxaa ka go’an inay wax u qabato dadka la nool xannuunkan” waxayna halkaa ka balan qaadey in ay Xooga saari doonto sidii loo Caawini lahaa Dadka la Nool Xanuunka HIV.
Wasaaradda Caafimaadka Xukuumadda Soomaaliya iyo Guddiga ka hortagga HIV/AIDS ee SCAC ayaa Munaasabadaas ku Daahfurey Barnaamij Bulshada looga wacyigelinayo sidii loo joojin lahaa Faquuqa (Stigma) lagu hayo dadka la nool Xanuunka HIV-ga.
