Agaasimaha Guud ee wasaaradda Waxbarashada Hiddaha iyo Tacliinta Sare ee XFS Mudane Maxamed Caabbi Xasan ayaa maanta kulan la yeeshay Agaasime waaxeedyada Wasaaradda Waxbarashada Hiddaha iyo Tacliinta Sare.

Kulanka oo ku saabsanaa horumarinta Waxbarashada dalka gaar ahaan qorshayaasha nidaamka imtixaanaadka Sanad dugsiyeedka 2020/2021.

Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Waxbarashada Mudane Maxamed Caabbi Xasan ayaa Agaasime waaxeedyada Wasaaradda kula dardaarmay in ay dar dar galiyaan islamarkaana qorshe ka keenaan qaabka ugu haboon ee si hufan imtixaanka lagu maamuli karo.

Wasiiru dowlaha Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, Mudane Balal Cusman , ayaa  xafiiskiisa   ku qaabilay Wakiilka Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobey u qaabilsan Arrimaha Soomaaliya (SRSG) ahna Madaxa Howlgalka Kaalmaynta Qaramada Midoobay ee Soomaaliya (UNSOM), Mudane James Swan, waxa uu kala hadlay xoojinta iskaashi wadaagga iyo kordhinta kaalmooyin waxtar leh oo ah mid bani’aadannimo iyo horumarin iyadoo la taageerayo barnaamijyada Dowladda Federaalka Soomaaliya ee ku aadan in doorashooyinka baarlamaaniga iyo madaxtinimada lagu qabto waqtiga loo qorsheeyay.

Wasiiru dowlaha Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ayaa caddeeyay in Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ay hirgelinayso qorshe dib-u-habeyn ah oo ku qotoma amniga, caddaaladda, dhaqaalaha iyo mashaariicda horumarineed si loo daboolo baahiyaha iyo himilooyinka shacabka, isagoo daaha ka qaaday in dowladdu ay latashiyo la yeelatay Madaxweynayaasha dowlad goboleedyada iyo daneeyayaasha kale, taas oo ah horumar siyaasadeed oo gudaha ah. Wasiiru dowlaha ayaa xusay in ay muhiim tahay in la tixgaliyo muddo xileedka dastuurku qeexayo si hore loogu socdo, loogana fogaado waqti luminta, qas iyo qalaanqal-abuuridda iyo is-hortaagidda horumarka ay Soomaaliya ka sameyneyso dhanka nabadda iyo barwaaqada.

Kulanka ayaa waxaa goob-joog ka ahaa Xoghayaha Joogtada Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, Mudane Danjire Maxamed Cali-Nuur Xaaji.

Ciidamada ilaalada deegaanka dowladda hoose Xamar ayaa bilaabay howlo lagu qaadayo ama lagu furayo wadooyinka xiran ee sida sharci darada ah looga ganacsado ee laga dhistay sandaqadaha iyo gaari ganacanada lagu iibiyo alaabaha iyo dharka noocyadiisa kala duwan.

Howlaahan lagu furayo wadooyinka dhex mara suuqa degmada Xamarweyne ee gobolka Banaadir ayaa ujeedadiisu tahay sidii wadooyinka sida sharci darada ku xiran looga furi lahaa shacabka iyo in la baneeyo marshibiyeeriga iyo wadooyinka dhexdooda ee ay ku ganacsanayaan ganacsatada soomaaliyeed.

Mudooyinkan danbe ayaa qaar ka mid ah suuqyada magaalada Muqdisho waxaa ka jiray ciriiri fara badan taasi oo keentay wadooyinka dexdooda iyo mirshibiyeeriyaasha oo ay ganacsiyo ka sameysteen ganacsatada yar yar waxaana ciidamada ilaalada deegaanka ay wadeen howlo lagu furayo wadooyin dhex mara suuqyada.

Waaxda Jidadka iyo Bulaacadaha ee Dowlada Hoose ee Xamar ayaa diyaar garow adag ka gashay sidii loo carro bixin lahaa dhuumaha qaado biyaha roobka ee magaalada dhexeeda.

Waaxda oo kaashaneyso madaxda sare ee maamulka Gobolka Banaadir ayaa diyaar garow ugu jiro ka hortaga daadad ka dhalan karo roobabka la filaayo bilaha nagu soo aadan.

Shaqaalaha Waaxda Jidadka iyo Bulaacadaha ee Dowlada Hoose ee Xamar ayaa dadaal xoogan ku bixinaayo shaqo aad u adag si looga hortago burbur ku yimaado qaar ka mid ah wadooyinka magaalada Muqdisho.

Diyaarad rakaab oo laga leeyahay dalka Indonesia oo ay la socdeen 62 qof ayaa ku dhacday badda markii ay ka kacday caasimada Jakarta, sida ay masuuliyiintu sheegeen maanta oo Sabti ah.

Wasiirka Gaadiidka ee dalka Budi Karya Sumadi ayaa sheegay in diyaaradda Sriwijaya Air ee SJY 182 waxaa saarnaa 50 rakaab ah, oo ay ku jiraan 10 caruur ah, iyo 12 shaqaale ah, waxaana markaasi ka dib ciidamada Badda iyo laamaha gurmadku u hawlgaleen inay raadiyaan diyaaradda

Ciidanka Badda Indonesia ayaa sheegay inay heleen burburka diyaaradda oo ku kala firirsanaa afar goobood oo ku yaal biyaha Badda Java, waxaana ay sheegeen in cimiladu aad u liidato aagga diyaaraddu ku dhacday.

Wakaaladda raadinta iyo samatabbixinta Qaranka ayaa sheegtay in goobta ay diyaaradda ku dhacday ay qiyaastii 1.5-2 mayl u jirto labada jasiiradood, ilaa iyo hadda ma soo bixin faah faahin ku saabsan dadkii saarnaa diyaaradda.

Diyaaradda ayaa ka baxday caasimadda Jakarta, waxaana ay ku sii jeeday Pontianak, oo ah caasimada gobolka West Kalimantan, waxaana ay lumisay khadka isgaarsiinta wax yar ka dib markii garoonka ay ka duushay, markaas oo saacaddu ahayd 2.40 pm. waqtiga maxalliga ah (0740GMT), ayey sheegtay afhayeenka Wasaaradda Gaadiidka Adita Irawat.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble oo kulan la qaatay haweenka labada Aqal ee Baarlamaanka Soomaaliya oo ay hoggaamineyso Wasiirka Haweenka iyo Horumarinta Xaquuqda Aadanaha ayaa sheegay in Dowladda Soomaaliya ay ka go’an tahay sidii loo Xaqiijin lahaa qoondada 30% ee Haweenku ay ku leeyihiin Golayaasha Qaranka.

Wasiirka Haweenka Marwo Xaniifo Maxamed Ibraahim ayaa dadaal xoogan ugu jirta sidii loo xaqiijin lahaa qoonddada haweenka ee siyaasadda, kulankan maanta waxaa uu qeyb ka yahay dadaaladaas wasiirka hormuudka u tahay.

Dowlada Indonesia ayaa sheegtay in uu socdo baadi goob xoog leh oo lagu raadinayo diyaarad ay laheyd shirkada Sriwijaya Air.

Wasaarada gaadiidka dalka Indonesia ayaa sheegtay in baadigoobka uu bilowday kadib markii isgaarsiinta diyaarada la waayay wax yar kadib markii ay ka duushay garoonka magaalada caasimadda ah ee Jakarta.

Diyaarada ayaa ku jeeday gobalka Pontianak ee gobalka West Kalimantan ee dalkaasi Indonesia.

Dadka ku nool jasiirad u dhow halkii diyaaradu ku libirtay ayaa sheegay in ay arkeen walxo ay aamisan yihiin in ay yihiin burburka diyaarada.

Shirkada diyaarada iska leh waxay sheegtay in wali uruurineyso xogta la xiriirta diyaarada sidoo kalana ay ehelka dadkii saarnaa ay wargalineyso.

Diyaarad rakaab ah oo laga leeyahay dalka Indonesia taas oo maanta oo Sabdi ah ka duushay garoonka magaalada caasimadda ah ee Jakarta ee dalka Indonesia ayaa la la’yahay.

Diyaar rakaab ah oo laga leeyahay dalka Indonesia.

Diyaaradan oo siday rakaab ka badan 50 qof ayaa isgaarsiinta ka maqan.

Diyaarada ayaa ah Sriwijaya Air Boeing 737

Ilaa 40 xubnood oo ka tirsan ciidanka Uganda ee ka mid ah kuwa Amisom ayaa la siiyay taba bar ku saabsan sida looga hortago waxyaabaha qarxa iyo miinooyinka.

Ciidankan oo ah kuwa saldhiga ku leh deegaanka Carbiska ayaa waxaa la baray sida loola tacaalo miinooyinka macmalka ah ee loo yaqaan IEDs kuwaas oo kooxaha argagaxisada adeegsadaan.

Tababarka oo socday shan isbuuc ayaa waxaa kaloo ciidanka lagu baray sida waddooyinka looga nadiifiyo waxyaabaha qarxa iyo talaabooyinka loo baahan yahay in la sameeyo.

Col, Jimmy Nabiyu Musoke, oo ah taliyaha guutada dagaalka ee ciidanka Uganda ee Amisom ka tirsan ayaa goob joog ka ahaa munaasabadda tababarka lagu soo xirayay.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Xuseen Rooble oo kulan la qaatay Madaxweyneyaasha Dowlad Goboleedyada Galmudug Axmed Cabdi Kaariye Qoorqoor, Koonfur Galbeed Cabdicasiis Xasan Maxamed Laftagareen, Hirshabeelle Cali Guudlaawe Xuseen iyo Guddoomiyaha Gobolka Banaadir ahna duqa Muqdisho Cumar Maxamuud Maxamed Filish, ayaa ku dhawaaqay in Xukuumaddu ay go’aansatay in la guda galo hirgelinta doorashooyinka, si aan wakhti kale looga lumin shacabka Soomaaliyeed.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa soo bandhigay dadaalkii uu ku bixiyay sidii loo xallin lahaa kala aragti duwanaashaha ku saabsan arrimaha doorashooyinka ee ay qabeen qaar kamid ah Dowlad Goboleedyada iyo siyaasiyiinta Soomaaliyeed.

“Waxaan marar badan ku celceliyay in ay albaabadaydu u furan yihiin cid walba oo tabasho qabta, aanna diyaar u ahay had iyo jeer inaan tixgeliyo aragtiyada kala duwan ee la xiriira fulinta heshiiskii doorashooyinka iyo habraacyadii lagu heshiiyay.”

Ra’iisul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble ayaa tilmaamay in Shacabka Soomaaliyeed ay maanta sugayaan in la xoojiyo dowlad dhiskooda iyo horumarka ay xaqiijyeen sanaddihii lasoo dhaafay, si taas looga guul gaaro waa in dhammaanteen aan u istaagnaa sidii dhaqanka dimuqraadiyadeed loo sii adkeyn lahaa.

Madaxweynaha Dowlad-gobleedka Galmudug Mudne Axmed Cabdi Kaariye Qoorqoor oo isna ka hadlay shirka jaraa’id ayaa yiri” Waxaan rabaa inaan halkaan ka caddeeyo in wali aysan wax jawaab ah kasoo noqon saaxiibadayda Puntland iyo Jubaland dhexdhexaadintii aan halkan u imid iyo natiijadii wanaagsanayd iyo tanaasulkii ay ii muujiyeen Madaxda Qaranka”.

Ugu danbeyntii, Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda ayaa ugu baaqay dhammaan shacabka iyo masuuliyiinta Soomaaliyeed in wadajir looga shaqeeyo sidii looga fogaan lahaa waxkasta oo caqabad ku ah fulinta heshiiskii doorashooyinka ee lagu gaaray magaalada Muqdisho 17kii Sebteembar 2020, kaas oo aasaas u ah qabsoomida doorashooyinka iyo si ambaqaadidda hannaanka dimuqraadiyadeed ee dalka.