Hawlgal qorsheysan oo ay fuliyeen Ciidanka Deegaanka jab xooggan lagu gaarsiiyay Khawaarijta, ayaa ka dhacay degmada Ceelgaras ee gobolka Galgaduud.

Hawlgalkaan oo lagu beegsaday fariisimo iyo goobo Khawaarijtu ka joogtay magaalada Ceelgaras ayaa waxaa lagu dilay seddex dhagar-qabe, uu ku jiro horjooge sare oo lagu magacaabo Mirre Cagdheer, halka lagu dhaawacay 6 kale oo ay ku jiraan horjoogihii degmada Ceelgaras oo magaciisa lagu soo koobay Abuu Salmaan iyo Madaxii Maaliyadda Khawaarijta deegaanka Jabriil, kaas oo dhaawiciisa loola cararay magaalada Galhareeri ee gobolka Galgaduud, madaama dhaawiciisa uu ahaa mid adag sida uu warbaahinta Qaranka u sheegay Maxamed Faarax Geedi oo howlgalkaan hoggaaminayay.

Dhawaan ayey ahayd markii howlgal midkaan la mid ah ciidankaan deegaanka ay ka fuliyeen degmada Ceelbuur ee gobolka Galgaduud, halkaas oo xarun weyn u ah Khawaarijta.

Wasiirka Cadaaladda iyo Arrimaha Dastuurka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xasan Macallin Maxamuud, oo kulanka la yeeshay Ururada Haweenka iyo Bulshada Rayidka Soomaaliyeed.

Kulanka ayaa diiradda lagu saaray geeddi-socodka Dastuurka, doorashooyinka iyo kaalinta haweenka ee dhismaha dowladnimada. Wasiirka ayaa uga warbixiyay dadaallada lagu xoojinayo dowlad-dhiska, halka ay marayaan dhismaha hay’adaha garsoorka iyo dib-u-eegista Dastuurka, isagoo carabka ku adkeeyay in Soomaaliya ku jirto marxalad cusub oo taariikhi ah oo muwaadinku si buuxda ula wareegayo samaynta mustaqbalkiisa.

Haweenka Soomaaliyeed ayaa ballan qaaday in ay taageeraan hirgelinta doorasho qof iyo cod ah, iyagoo door muuqda ka qaadan doona wacyigelinta bulshada. Wasiirka ayaa ugu dambeyn ku booriyay wadajirka shacabka iyo ka-qaybgalka bulshada rayidka ah si looga gudbo marxaladda kala-guurka laguna xoojiyo dowladnimada iyo horumarka Soomaaliya.

Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya, Mudane Cabdulqaadir Maxamed Nuur, iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa gaarey magaalada Dooxa ee dalka Qatar, si ay uga qeyb galaan munaasabadda qalin-jebinta 17 arday Soomaaliyeed ah, kuwaas oo soo dhameystay tababar ciidan oo kala duwan, kuwaa oo lagu tababaray dalka Qatar. Tababarkan ayaa loogu tala galay inay ku soo biiraan Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed.

Mudane Cabdulqaadir Maxamed Nuur, wasiirka Gaashaandhigga, ayaa si gaar ah ugu mahad-celiyay dowladda Qatar taageerada ay siisay dhallinyaradaan, isagoo sidoo kale hambalyo u diray 17-kii arday ee qalin-jebiyay, kuwaas oo muujiyeen dadaal iyo adkeysi muddadii ay ku jireen tababarka.

Wasiirka ayaa sidoo kale sheegay in dhallinyaradaan ay si toos ah ugu biiri doonaan Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed, isagoo tilmaamay in ay kaalin muhiim ah ka qaadan doonaan dadaallada dib u xoreynta iyo difaaca dalka. Wuxuu sidoo kale xusay in tababarka ay heleen ay sare u qaadayo tayada ciidamada Soomaaliyeed, isagoo ugu baaqay in ay ku dadaalaan adeegga iyo ilaalinta amniga dalka.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud iyo wafdi sare oo uu hoggaaminayo ayaa booqasho rasmi ah ku yimid magaalada Qaahira ee caasimadda dalka Masar, kaddib martiqaad rasmi ah oo uu ka helay Madaxweynaha Jamhuuriyadda Carabta ee Masar Mudane Cabdulfataax Al-Siisi.

Labada Madaxweyne ayaa ka wada hadli doona xoojinta dadaallada wadajirka ah ee lagula dagaallamayo argagixisada iyo sidii loo dardargelin lahaa iskaashiga amniga iyo nabadgelyada guud ee gobolka.

Sidoo kale, Madaxweyne Xasan Sheekh iyo Dhiggiisa Cabdulfataax Al-Siisi ayaa xoogga saari doona horumarinta dhaqaalaha, kobcinta ganacsiga iyo maalgashiga, iyadoo labada dowladood ay mudnaan siinayaan kor u qaadidda fursadaha is-dhaafsiga ganacsiga iyo maalgashiga.

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa uga mahadceliyey Madaxweyne Cabdulfataax Al-Sisi martiqaadka diirran iyo sida ay dowladda Masar mar walba u garab taagan tahay Soomaaliya, isagoo tilmaamay in xiriirka labada dal uu salka ku hayo walaaltinimo, iskaashi istiraatiiji ah, iyo danaha guud ee labada shacab.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, oo ka qeybgalayey Madasha Sanadlaha ee Dhaqaalaha Adduunka ee Davos, ayaa kulan doceedyo la yeeshay Hoggaamiyaha Golaha Sare ee Liibya Mudane Maxamed Al Menfi iyo Ra’iisul Wasaaraha Dalka Malaysiya Mudane Anwar Ibrahim.

Kulamadan waxaa laga wada hadlay xoojinta xiriirka dalalka kala dhexeeya Soomaaliya, Liibiya, iyo Malaysiya, iyadoo la isla gartay fursadaha iskaashi ee labada dhinac iyo sidii loo horumarin lahaa xiriirka dowlad-dhaqameed iyo bulshada dhexdeeda. Madasha Davos waxay noqotay meel muhiim ah oo lagu xoojiyo xiriirka caalamiga ah, iyadoo ay mudnaanta la siiyey iskaashiga dhaqaalaha iyo horumarinta.

Wasiirka Wasaaradda Qoyska iyo Horumarinta Xuquuqul Insaanka Xukuumaadda Federaalka Soomaaliya, Amb Khadiija Maxamed Al-Makhzoumi, iyo Safiirka Dowladda Canada u fadhiya Soomaaliya iyo Kenya, Amb Christopher Thornley, ayaa si wadajir ah u guddoomiyey kulan muhiim ah oo u dhaxeeya Wasaaradda Qoyska iyo Deeq Bixiyeyaasha Caalamka.

Kulanka ayaa diiradda lagu saaray wada shaqeynta iyo taageerada Wasaaradda Qoyska iyo Xuquuqul Insaanka, iyadoo Wasiirka Khadiija ay safiirrada iyo wakiillada beesha caalamka uga mahadcelisay soo dhaweynta iyo ballan qaadkooda ku aaddan wada shaqeynta howlaha Wasaaradda.

Sidoo kale, Wasiirka ayaa magaalada Nairobi shir guddoomisay kulan heer farsamo ah oo la xiriira shaqooyinka horyaala Wasaaradda, iyadoo la isla gartay in wada shaqeynta hay’adaha caalamiga ah ay noqoto hab waafaqsan qorshayaasha muhiimka ah ee Wasaaradda.

Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Ahna Duqa Magaalada Muqdisho Mudane Maxamed Axmed Amiir, ayaa xafiiskiisa ku qaabilay Danjiraha Boqortooyada Sacuudi Carabiya u fadhiya Soomaaliya Mudane Maxamed Bin Axmed Almuwallad, iyaga oo kawada hadlay xoojinta iskaashiga iyo wada shaqeynta labada dhinac.

Kulankan oo uu goob joog ka ahaa Gudoomiye ku-xigeenka Arrimaha Bulshada Gobolka Banaadir Mudane Cabdicasiis Cismaan Maxamed ayaa looga hadlay qodobo ay kamid sidii loo dardargalin lahaa taageerada mashaariicda lagu horumarinayo Caasimadda, Shaqa abuurka dhallinyarada, hirgalinta xarumaha farsamada gacanta iyo dib u cusbooneysiinta heshiis-yadii horey loo galay ee la xariiray iskaashiga iyo wax is dhaafsiga ee Muqdisho iyo Magaalooyinka Sacuudi Carabiya.

Guddoomiyaha Gobolka Banaadir ahna Duqa Magaalada Muqdisho Mudane Maxamed Axmed Amiir ayaa uga mahadceliyay Boqortooyada Sacuudi Carabiya door keeda muuqda ee ku aadan garab istaaga Dowladda Soomaaliya iyo taageerada mashaariicda horumariineed ee Muqdisho.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, oo kormeer shaqo ku tagey xarunta Guddiga Madaxa-bannaan ee Doorashooyinka iyo Soohdimaha Qaranka, ayaa sheegay in Xukuumadda ay ka go’an tahay fududeynta wax walba oo ay u baahan yihiin, si dalka looga hirgeliyo doorasho qof iyo cod ah oo waafaqsan hannaanka dimuqraadiyadda iyo shuruucda dalka.

“Doorashadu waa xaquuq asaasi ah oo muwaadinku leeyahay, sidaas darteed, waxaad u madax-bannaan tihiin hirgelinta doorasho qof iyo cod ah oo dalkeenna ka qabsoonta”. Ayuu yiri Ra’iisul Wasaare Xamsa oo la hadlayey xubnaha guddiga.

Ra’iisul Wasaaraha, ayaa xusay in Xukuumadda DanQaran ay guddiga gacan ku siineyso fududeynta dhinacyada amniga, wacyigelinta iyo wixii tasiilaad ah oo ay u baahan yihiin.

Madaxweynaha Dowladda Hirshabeelle, Mudane Cali Guudlaawe Xuseen, ayaa maanta shir-guddoomiyay kulanka Golaha Wasiirrada Dowladda Hirshabeelle. Kulankan ayaa looga hadlay arrimaha amniga iyo xasilinta deegaanada Hirshabeelle, xoojinta howlgalada kooxda Khawaarijta looga xoreynayo deegaanada Hirshabeelle, iyo dhameystirka dhismaha goleyaasha deegaanka.

Wasiirka Amniga Gudaha ayaa Golaha Xukuumadda uga warbixiyay xaaladaha guud ee amniga deegaanada Hirshabeelle, sare u qaadista tababarrada iyo tayeynta qeybaha kala duwan ee ciidamada sida booliiska iyo daraawiishta.

Wasiirka Arrimaha Gudaha iyo Dowladaha Hoose ayaa Golaha u faahfaahiyay halka ay mareyso hanaanka maamul daadejinta iyo qorshaha Wasaaradda ee ku aaddan dhameystirka Goleyaasha deegaanka si bulshadu u doorato hoggaanka maamulkooda.

Kulanka ayaa lagu soo bandhigay guulaha laga gaaray barnaamijka xasilinta oo lagu hormarinayo deegaannada iyo degmooyinka Hirshabeelle, oo sanadkii hore ka fuleen mashaariic horumarineed oo muhiim u ah bulshada.

Shirka Golaha Xukuumadda Dowladda Hirshabeelle waxaa maanta kasoo qeybgalay Wasiirka Arrimaha Gudaha Federaalka iyo Dib-u-heshiisiinta Xukuumaadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Cali Yuusuf Cali (Cali Xoosh), oo Madaxweyne Cali Guudlaawe iyo Xukuumadiisa ku bogaadiyay sida ay u xoreysteen inta badan deegaannada Hirshabeelle iyo sidii ay ugu guuleysteen inay deegaannadaasi gaarsiiyaan mashaariic horumarineed oo waxtar leh.

Wasiirka Cadaaladda iyo Arrimaha Dastuurka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xasan Macallin Maxamuud, ayaa ku qaabilay xarunta Wasaaradda, wafdi ka socday Midowga Afrika oo uu hoggaaminayay Guddoomiyaha Guddi-gaarka ah ee Guddoomiye Gudiga Midowga Afrika ee Soomaaliya (SRCC) iyo Madaxa Hawlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (ATMIS), Amb.

Maxamed El-Amin Souef. Kulanka ayaa diiradda lagu saaray horumarinta doorashooyinka dalka, xoojinta cadaaladda, iyo wada-shaqeynta labada dhinac ee Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Midowga Afrika.

Wasiirka Cadaaladda Mudane Xasan Macallin Maxamuud ayaa wafdiga uga warbixiyay horumarka Xukuumadda Dan-Qaran ee dhinacyada doorashooyinka, iyadoo si gaar ah loogu taahayay dadaalka xukuumadda ee ku aaddan qabashada doorasho qof iyo cod ah. Waxa kale oo uu tilmaamay dhammeystirka Dastuurka Soomaaliya iyo horumarka la gaaray, isagoo rajeynaya in la gaaro bisha Diseembar 2025 si loo dhammeystiro hanaanka doorashada dalka.

Mudane Xasan Macallin Maxamuud wuxuu sidoo kale mahadnaq u jeediyay hawlgalka ATMIS, isagoo xusay doorka muhiimka ah ee ay ka qaateen sugidda amniga dalka iyo taageerada dowlad-dhiska Soomaaliya muddadii ay joogeen. Wafdiga Midowga Afrika ayaa soo dhaweeyay horumarka laga sameeyay dhinacyada amniga iyo dowlad-dhiska Soomaaliya.

Kulankan ayaa muhiimad gaar ah u lahaa xoojinta xiriirka iyo wada-shaqeynta Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Midowga Afrika ee dhinacyada amniga, doorashooyinka, iyo dowlad-dhiska.