Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Kheyre ayaa maanta garoonka diyaaradaha Muqdisho kula kulmay Wasiirka Horumarinta Caalamiga ee UK Ms Priti Patel

Kulanka ayaa looga hadlay arrimo ay ka mid yihiin taageerida UK ee Soomaaliya iyo sidii horumarka ay ku tallaabsaday dowladda Soomaaliya loo xoojin lahaa.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa ammaanay doorka UK ka qaadaneyso dib u dhiska iyo horumarka Soomaaliya.

Arrimaha sida gaarka ah ee diiradda lagu saaray waxaa ka mid ah kulanka maalgashiga iyo soo kabashada dhaqaalaha dalka oo dhowaan la qaban doono.

UK ayaa dhowaan marti gelisay shir caalami ah oo looga hadlayay arrimaha Soomaaliya, kaasoo bishii la soo dhaafay ka dhacay magaalada London.

Muqdisho, 17 June 2017….Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Mudane Xasan Cali Kheyre oo weheliyo Wasiirka Qorshaynta iyo Iskaashiga Caalamiga ah mudane Jamaal Xasan ayaa booqday qaar kamid ah dhaawacyadii ay wax yeeladu ka soo gaartay weeararkii ugu danbeeyey ee kooxaha argagixsadu ay ka geysteen Caasimadda iyo qaar kale oo dhaawacyo daran ay ku soo gaareen gobollada dalka, wuxuna Alle uga baryey in uu siiyo caafimaad sareeca intii dhimatayna Naxariistiisa Janno uu ka waraabiyo, isagoona cadeeyey in Soomaaliya ay ku jirto xaalad dagaal oo u baahan in iskaashi guud laga yeesho.

Ra’iisul Wasaaraha ayaa ku soo wareegay qeybaha kala duwan ee ay yaalaan dhaawacyada, wuxuna gaar siiyey deeq, isagoona u sheegay dadkii dhibaatadu soo gaartay in dawladdu ay garab taagan tahay isla markaana aan laga hari doonin kuwii wax yeelada u geystay.

“Runtii dadkan waxaa dhibaateeyey gacan ka xaq daran, mana jirto wax dembi ah oo ay galeen, dawladduna waxay ku howlan tahay sidii dalka looga sifeyn lahaa argagixisada” ayuu yiri Ra’iisul Wasaare Kheyre oo xusay in kooxahan nabad diidku ay marayaan marxaladdihii ugu dambeeyey ee dhamaadkooda.

“Ka sakow dadka dhaawacayadu ka soo gaareen weerarkii Maqaayadda Pizza House ee halkan yaala, waxaa jira kuwa qaba dhaawacyo daran oo ku jira Isbitaalka oo uu kamid yahay wiil 10 jira ah oo xabad ku dhufteen kuwa arxan daran isagoo ciyaaraya banooni magaalada Beledweyne, dhacdooyinkaas xanuunka badan waxay muujinayaan khatarta uu leeyahay hubka nuuc yadiisa kala duwan ee ku baahsan dalkeena, waana qeyb kamid ah qorshaheena an ku ciribtirayno hubka ku jira gacmaha dadka aan mudnayn”ayuu yiri R/Wasaare Xasan Kheyre.

Ugu danabayntii Ra’iisul Wasaaraha ayaa ugu baaqay shacabka Soomaaliyeed inay meel uga soo wada jeestaan kooxdaan xalaalaystay dhiigooda, ayna gacamaha is qabsadaan si looga hortago dhibaatooyin intaa ka badan oo ay maleegayaan kooxaha nabad diidka ah.

—–DHAMMAAD—

Urur Goboleedka Midowga Afrika iyo Qaramadda Midoobay ayaa ka hadlay xaalada kusoo korortay   xiisaddii dalalka Jabuuti iyo Eritarya, kaddib markii ay Ciidamada Eritarya qabsadeen dhulka la isku heysto  ee xuduuda labada dal.

Gudoomiyaha Midowga Afrika Mousa Faki ayaa shaaciyey in uu ka welwelsanyahay xaalad cusub ee kusoo korortay xuduudaha labadda dal ee Jabuuti iyo Eritarya Sidoo kale Afhayeenka Xoghayaha Guud ee Qaramadda Midoobay ayaa soo cusboonasha khilaafka u dhaxeeyo Jabuuti iyo Eritarya ku sheegay in uu soo nooleeyey khilaafka u dhaxeeyo Wadamada Khaliijka.

Labada Dowlad ayaa waxaa horay ugu kala dhaxjiray ciidamo nabad ilaalin ah oo ka socday dalka Qadar ayagoo isaga baxay halkaas kadib markii ay dowladda Eritarya Xiirka u jartay Dowladda Qadar halka ay Dowladda Jabuutina hoos u dhigtay xiriirkii Diblomaasi ee kala dhaxeeyey  dowladda Qadar.

Qaraar kasoo baxay Qaramadda midoobay ayaa waxaa horay labadda dal loogu amray in ay ciidamadooda kala baxaan dhulka la isku heysto ayadoo geysan ciidamadda nabad ilaalinta ah ee ka socday dalka Qadar.

Ra’iisul Wasaaraha Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya Mudane Xasan Cali Kheyre ayaa sheegay in Xukuumadda Soomaaliya ay xooga saareyso Xasilinta Dalka Soomaaliya.

Mudane Kheyre ayaa xusay in waxa uu ugu weyn ee wadanka ka maqan uu yahay amaanka waana sababta ay xukuumadda xooga u saartay sidii lagu soo celin lahaa amni buuxo oo la isku haleyn karo.

Ra’isul Wasaare kheyre ayaa Sheegay in aysan noloshu dhadhan lahayn amaan la’aan xitaa haddii aad lacag badan sameyso qiimo ma yeelaneyso haddii aadan heysan meel nabad ah oo si degan aad ugu isticmaasho.

Ra’iisul Wasaarahe Kheyre ayaa ummadda Soomaaliyeed ku booriyey in ay si toos ah uga qeyb qaataan sidii lagu heli lahaa Soomaaliya ka wanaagsan Soomaaliyada Hadda , waxa uun si gooni ah dhalinyarrada Soomaaliyeed ugu booriyey in ay dhaxda u xirtaan si wadankaan loo hormarin lahaa.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka ah ee Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Maxamed Farmaajo ayaa maanta salaadda Jimcaha kula tukaday boqolaal shacab ah Masjidka Isbaheysiga Islaamka, isagoo shacabka ka dalbaday inay la shaqeeyaan

Madaxweynaha markii salaadda Jimcaha la tukaday kaddib oo la hadlay dadkii masjidka ku sugnaa ayaa ka hadlay dhacdadii xanuunka badneyd ee dhawaan ay argagixisada Al-Shabaab ay ku laayeen dad rayid ah, waxaana uu Madaxweynaha uu xusay in taasi looga hortagi karo in si wada jir ah la isaga kaashado howlgalka ka dhanka ah Al-Shabaab.

Madaxweyne Farmaajo ayaa tilmaamay in ciidamada ku shaqada leh xasilinta amniga caasimadda aysan kaligood waxba qaban karin, haddii aysan helin taageerada Shacabka, kana codsaday inay xoojiyaan la shaqeynta laamaha amniga.

“Sidaad ogtihiin doraad dad masaakiin ah oo meel ka qaxweynaya oo waqti Ramadaan ku jira, ayaa dad sheeganaya dad magac diin ku socday, waxa ay laayeen wax Allaale wixii carruur ah ee meesha joogay oo goob ku afurayay, kuwaasi oo isugu jiray carruur, gabdho iyo dad da’ah, maxay galabsadeen, dadkaasi waxaa lagu laayay magac Muslim., Diintee qabta in la laayo dad maato ah oo naf la xalaaleysto” ayuu yiri Madaxweyne Farmaajo.

“Waxaan rabnaa inaad dowladiina gacan siiyaan oo aad ka hortagtaan qofkasta oo ku soo dhexdhuumanaya ee doonaya inay bulshadooda dhibaateeyaan, waxaan rabnaa in qofka Soomaaliga uu aamino in uu dhulkan uu isagu leeyahay, oo aan difaacano dhulkeena, Badaheena iyo Cirka intuba” ayuu  Madaxweynuhu hadalkiisa ku daray.

Madaxweynaha ayaa hoosta ka xariiqay in dowladdu ay xoogga saareyso sidii shacabkeeda ay ugu adeegi lahayd si daacadnimo ah, balse shacabka looga baahanyahay inay door ka qaataan xaqiijinta amniga oo ay ciidamada la shaqeeyaan, maadaama ay habeen iyo maalin u taaganyihiin difaaca Qaranimadooda.

Mudane Maxamed Cabdullaahi Maxamed Farmaajo oo khudbadiisa ay ka hadlaysay dhinacyo badan ayaa tilmaamay

“Ciidan shisheeye dalkiina ma xoreynayaan ee idinka ayaa la idinka rabaa inaad dalkiina cadowga ka xoreysaan, dadka na caawinaya ee aad arkeysaan Awooweyaashaad ayaad u soo shaqeeyay, marka anagu aan ka shaqeysanayo sidii dadka naga dambeeya aan magac wanaagsan ugu sameyn lahayn. ayuu Madaxweyne Farmaajo khudbadiisa ku soo gabo gabeeyay.

Wasiirka Arrimaha Dastuurka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Cabdiraxmaan Xoosh Jibriil iyo wafdigiisa ee ku sugan magaalada Garoowe ayaa kulan la qaatay Madaxweynaha Dawlad Goboleedka Puntland Mudane Cabdiweli Maxamed Cali Gaas.

Ugu horeeyn, Wasiir Xoosh ayaa Madaxweyne Gaas uga mahadceliyay soo dhaweeynta heerka sare ah ee ay u sameeyeen wafdiga uu hogaaminayo.

“Waxa aan kaaga mahadcelinayaa soo dhaweeynta wanaagsan ee aad noo sameeyseen, waana mid nagu dhiiragelineysa inaan ku soo noqono magaaladan” ayuu yiri Wasiirka.

Dhanka kale, AVV Xoosh iyo Madaxweynaha Puntland ayaa kawada hadlay sidii loo xoojin lahaa wadashaqeynta ka dhaxeysa Wasaaradda iyo Dawlad Goboleedka Puntland.

“Waan ognahay doorkii wanaagsanaa ee ay Puntland ka soo qaadatay Geedi-socodkii ansixinta Dastuurka qabyada ah ee la ansixiyay 1 Aug 2012, hadana waxaan idinka rajeyneynaa kaalintii shalay mid ka sii fiican in aad ka qaadataan Ololaha dib u eegista Dastuurka taasoo ku suurtageli karta in aynu xoojino wadashaqeynta inaga dhaxeysa” ayuu yiri Mudane Cabdiraxmaan Xoosh.

Ugu dambeyn,Madaxweynaha Puntland ayaa wafdiga uga mahdaceliyay booqashadooda, sidoo kale wuxuu ku ammaanay Wasiir Xoosh iyo dhamaan shaqaalaha Wasaaradda sida dardarta leh ee ay kuwadaan hawlaha Wasaaradda, waxa uuna ballanqaaday in Puntland ay qayb lixaad leh ka qaadan doonto hannaanka dib u eegista Dastuurka.

—–DHAMAAD—–

Wasiirka Warfaafinta, Dhaqanka & Dalxiiska Mudane Cabdiraxmaan Cumar Cismaan (Eng. Yarisow) oo ku sugan magaalada Madrid ee dalka Spain ayaa maanta kulan la qaatay Mr Taleb D. Refai, Xoghayaha Guud ee Hay’ada Dalxiiska Adduunka (World Tourism Organization) oo fadhigoodu yahay Madrid.

Wasiir Eng. Yarisow ayaa ugu horreyntii warbixin kooban ka siiyey Xoghayaha Guud xaalada dalka iyo horumarka lagu tallaabsaday dhanka amniga, siyaasada iyo qorsheyaasha dowladda ee ku aadan sidii Soomaaliya looga hirgelin lahaa doorashooyin hal cod iyo hal qof ah 4ta sano ee soo socota. Sidoo kale Wasiir Eng. Yarisow ayaa ka warbixiyey qorsheyaasha dib u soo nooleynta dalxiiska oo muhiim u ah Soomaaliya loona baahanyahay in loo sii diyaargaroowo bacdamaa uu dalku horumar dhanwalba ah uu ku tallaabsanayo.

Mr Taleb D. Refai, Xoghayaha Guud ee Hay’ada Dalxiiska Adduunka (WTO) ee Qaramada Midoobey ayaa Wasiir Eng Yarisow uga mahadceliyey booqashadiisa, soona dhoweeyey dadaalka iyo qorshaha dib u soo nooleynta dalxiiska Soomaaliya. Mr Refai ayaa sheegay in Soomaaliya ay tahay waddan goob istraatejiyad ah ku taal oo ku wanaagsan dalxiiska, haddana ay tahay waqtigii Soomaaliya laga saacidi lahaa dib u soo nooleynta dalxiiska. Mr Refai ayaa caddeeyey in Hay’ada Dalxiiska Adduunka ay diyaar u tahay in wax walba ay la qabtaan Soomaaliya, ha noqoto sidii caalamka loogu bandhigi lahaa qorsheyaasha iyo istraatejiyada Soomaaliya iyo sidii shirkadaha caalamiga ah loogu ololeyn lahaa inay Soomaaliya dalxiiskeeda maalgashi ku sameystaan.

La Taliyaha Arrimaha Dalxiiska ee Soomaaliya Yasir Baffo oo la socday Wasiir Eng. Yarisow ayaa Hay’ada Dalxiiska Adduunka (WTO) u bandhigay warbixin maqal iyo muuqaal ah ee dalxiiska, soona bandhigay goobaha dalxiiska ku habboon. WTO ayaa aad uga heshay warbixinta oo ay soo jeeditay, sheegtayna caalamka in loo bandhigo si ay u ogaadaan in Soomaaliya ay tahay meel ku habboon dalxiiska.

Ugu danbeyntii Wasiir Eng. Yarisow ayaa u mahadceliyey Mr Refai iyo Hay’ada WTO sida ay u soo dhoweeyeen iyo sida ay diyaarka ugu yihiin inay Soomaaliya ka saacidaan dib u soo nooleynta dalxiiska. Eng. Yarisow ayaa sheegay in Soomaalida ay yihiin dad ku wanaagsan dhanka safarka iyo dalxiiska oo ay jiraan in ka badan 2 milyan oo Soomaali ah oo caalamka qurbojoog ku ah, isla markaasna ay Soomaaliya leedahay shirkado diyaaradeed, iyo in Turkish Airlines ay maalin walba aado Muqdisho, sidoo kale FlyDubai iyo Ethiopian Airlines ay Hargeisa aadaan. Isla markaasna ay jiraan shirkado diyaaradeed oo caalami ah oo doonaya inay duulimaadyo ka bilaabaan Soomaaliya.

DHAMAAD

Habeenkii 21-aad tartan cilmiyeedka Warbaahinta Qaranka ee uu maamulka gobolka Benaadir taabagelinayo, waxaa ku tartamay degmooyinka Baydhaba oo ka tirsan gobolka Baay iyo C/casiis oo ka tirsan gobolka Benaadir.

Tartamayaasha labada degmo qeybta hore ee tartanka waxaa la weydiiyey afar su’aal degmada walba, iyadoo qeybta nasashada lagu abaalmariyey Daawadeyaal iyo Dhageysteyaal ka jawaabay su’aallo ay garan waayeen degmooyinkii tartamay habeen ka hor, sidoo kale isbarasho kooban oo labada degmo u dhaxeysa ayaa lagu soo gudbiyey qeybtaasi.

Natiijada Baydhaba

Degmada Baydhaba ee gobolka Baay, waxaa la weydiiyey toddoba su’aal midna kama jawaabin, waxa ay si ka faa’ideysi ah uga jawaabbeen laba su’aal oo C/casiis soo hareer martay, sidaas ayeey ku heleen afar dhibcood ( 4 dhibcood).

Natiijada C/casiis

Degmada C/casiis ee gobolka Benaadir, waxaa la weydiiyey toddoba su’aal waxa ay ka jawaabbeen hal su’aal lix waa ay iska qaldeen, si ka faa’ideysi ah ayeey saddex su’aal oo Baydhaba soo hareer martay uga jawaabbeen waxa ayna uruursadeen siddeed dhibcood (8 dhibcood), degmada C/casiis ee gobolka Benaadir ayaana u gudubtay wareegga saddexaad ee tartan Cilmiyeedka Warbaahinta Qaranka

habeen dambe waxaa tartami doona degmooyin Shangaani iyo Warta-nabadda oo ka wada tirsan gobolka Benaadir.

Wasiirka Warfaafinta, Dhaqanka & Dalxiiska Mudane Cabdiraxmaan Cumar Cismaan (Eng. Yarisow) iyo La-Taliyaha Dalxiiska Yasir Baffo ayaa gaaray magaalada Madrid ee dalka Spain oo si heer sare ah loogu soo dhoweeyey.

Wasiir Eng. Yarisow ayaa kulamo la qaadan doona Xoghayaha Guud ee Hay’ada Dalxiiska Caalamiga ah (Word Tourism Orgnanization) Mr Taleb D. Rifai iyo mas’uuliyiin ka tirsan Dowlada Spain. Ujeedada booqashada Wasiirka ayaa ah dardargelinta Qorshaha dib u soo nooleynta Dalxiiska Soomaaliya iyo sii xoojinta xiriirka Spain iyo Soomaaliya.

Wasiir Yarisow ayaa yiri “Wasaarada Warfaafinta, Dhaqanka & Dalxiiska waxey wadaa qorshihii dib u soo nooleynta Dalxiiska Soomaaliya si bushada caalamka ay ugu soo dalxiis tagaan dalka, tanoo keeneysa maalgashi caalami ah iyo shaqo-abuur ay dhalinyaradu ka helayaan. Bacdamaa uu amniga soo roonaanayo ma aha in la sugo inta wax walba ka hagaagayaan ee waa inaan jiilka cusub u sii diyaarinaa jawi dalku uu kula tartami karo caalamka intiisa kale. Kulanka Xoghayaha Guud ee WTO waa fursad aan dooneyno in Soomaaliya ay door ku yeelato Hay’ada Dalxiiska Caalamiga bacdamaa dalkeenu uu leeyahay fursad qaali ah oo ku habboon dalxiiska.”

Wasiir Eng. Yarisow ayaa inta uu joogo Madrid, Spain waxuu kulamo la qaadan doonaa mas’uuliyiin ka socota dalka Spain si xiriirka labada dal loo sii xoojiyo.
DHAMAAD

Wasaarada Warfaafinta, Dhaqanka & Dalxiiska
media@moi.gov.so