Wasiirka Boostada, Isgaarsiinta & Teknolojiyada, Mudane Eng. Cabdi Cashur Xasan, ayaa sheegay inay muhiim tahay in farsamada casriga ah loo adeegsado arrimaha la xiriira maamulka maaliyadda iyo qandaraasyada ee dowladda, taasoo qeyb ka noqon doonta dadaalka ay Xukuumaddu ugu jirto la-dagaallanka musuqmaasuqa iyo dhiirri-gelinta maamul-wanaagga.

Wasiirka ayaa hadalkan ka sheegay xiritaanka tababar 4 maalmood socday oo loo qabtay shaqaalaha Wasaaradda, oo ku saabsanaa arrimaha maaliyadda iyo maareynta qandaraasyada, kaasi oo ay soo qabanqaabisay Wasaaradda, qaybta Taakuleynta Isgaarsiinta (ICT).

Wuxuu wasiirku kula dardaarmay ka-qeybgalayaashii tababarka inay fuliyaan waxyaabihii ay ka barteen tababarkan, si hantida qaranka aan loo dayicin, iyadoo loo adeegsanayo sida ugu habboon ee ay ku jirto danta ummadda.

Wuxuu wasiirku xusay in nidaamka qandaraasyada oo kharribma uu horseedi karo inaan laga faa’iideysan mashaariicda horumarineed,isla markaana uu kor u kacaya qiimaha mashaariicda horumarineed, taasoo ugu dambeynta dhaawaceysa horumarka dhaqaale ee dalka.

Wasiirka oo hoos ka xarriiqayay baahida loo qabo in la kobciyo awoodda shaqaalaha ee dhinaca teknolojiyada, ayaa sheegay in Wasaaraddani kaalin hormuud ah ka qaadan doono sidii shaqaalaha dawladda ee ka shaqeeya dhinacyada maaliyadda ay u noqon lahaayeen kuwo aqoon u leh oo ku shaqeyn kara farsamada carsiga, si ay ula jaan-qaadi karaan habka maamulka casriga ah.

“Dhibaatadu waxay mar kastaba ka timaaddaa dhanka fulinta. Waa inaad hubisaan in wixii aad barateen loo fuliyo sida ay tahay” ayuu yiri wasiirka oo la hadlayay ka-qeybgalayaasha.

Ugu dambeyntii wuxuu wasiirku qeybiyay shahaadooyinkii loogu talo galay ka-soo-qeybgalayaasha isagoo balanqaadey in wasaaraddu xoogga saarto tababarada noocan oo kale ah.

Muqdisho 30-Apr-17….Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka ah ee Soomaaliya Mudane Xasan Cali Kheyre oo weheliyo Wasiirka Amniga Mudane Maxamed Abuukar Islow (Ducaale) iyo Taliyaha Hay’adda Nabad Sugidda iyo Sirdoonka Qaranka Mudane C/laahi Maxamed Cali (Sanbaloolshe), ayaa kula hadlay Ciidamo iyo saraakiil ka tirsan Hay’adda NISA xaruntii hore ee Xisbiga kuwaas oo ka howlgeli doona sugidda amniga Muqdisho.

Mudane Xasan Cali Kheyre ayaa tilmaamay muhiimadda ay ciidamadani u leeyihiin Amniga Caasimadda, isagoo kula dar-daarmay in gacan buuxda lagu qabto cid walba oo dhibaato ku ah amniga iyo kala danbeynta. Waxana uu ka dalbaday qeybaha kala duwan ee bulshada in ay la shaqeeyaan hay’adaha ammaanka, oo ay garabsiiyaan ciidamada si looga guuleysto cadowga had iyo jeer dhibaatooyinka u geysanaya Shacabka Soomaaliyeed.

“Maanta maalin ay Soomaaliya idiinka baahi badan tahay ma jirto, sugida amniga iyo xaqiijinta dawladnimadda Soomaaliya waa mid ku xiran tayadiina ciidan iyo hadba sidaad isu xilqaantaa,” Ayuu yiri Ra’iisal Wasaaraha oo intaas ku daray.

“qaranimadu maahan wax laysa siiyo, aduunka cid nasiin karta ma jirto anagu inaan dadaal iyo juhdi ku bixino mooyee, waana taas mida aan idin kugu imid maanta oo weliba hubo ka badan in aad mudan tihiin.” Ayuu yiri asagoo dareensiinayay ciidanka hawsha baaxada weyn oo hortaala.

______DHAMMAAD_______

Wasiirka Wasaaradda Warfaafinta Soomaaliya Mudane C/raxmaan Cumar Cismaan “Yariisow” ayaa maanta magaalada Muqdisho tababar uga furay qaar kamid ah Warbaahinta ka howlgasha magaalada Muqdisho.

Wasiirka ayaa tababarka u furay ku dhowaad 30 saxafi oo ka shaqeeya warbaahinta ku taala gobolka Benaadir, iyada oo tababarka ay ku qaadan doonaan casharo la xiriira anshaxa iyo qaabka looga shaqeeyo wadamada lamidka ah Soomaaliya.

Wasiirka ayaa hadal kooban ka jeediyey furitaanka tababarka, waxaana uu dardaaran u jeediyey wariyeyaasha loo furay tababarka.

Waxaa maanta dalka dib ugu soo laabtay sarakiil ka tirsan Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadda oo tababbar aqoon kororsi ah ugu maqnaa dalka Ingariiska ( UK ).

Saraakiishan ayaa waxa ay soo barteen sida loo hubiyo dukumintiyada iyo hababka Socdaalka waxana ay aqoonta ay soo barteen uga faa’ideyn doonaan saraakiisha kale ee Hay’adda ka howlgasha ee aan fursadda u helin inay ka qeyb galaan aqoon kororsigaasi.

Tababbarkan ay sarakiisha ku tageen Yurub ayaa noqonaya tababarki saddexaad ee saraakiil ka tirsan Hay’adda Soccdaalka iyo Jinsiyadda u tagaan dalalka dunida ugu hormarsan, waxana tababarkan Ingariiska ( UK ) ka horeyay tababbaro kale oo lagu qabtay garoomada diyaaraha ee dalalka Norway iyo Denmark.

23-kii bishan ayay saraakiishan u amba baxeen dalka Ingiriiska, kuwaasi oo tababbar aqoon kororsi ah ku soo qaatay Garoomada diyaaradaha dalka Ingariiska, gaar ahaan Garoomada magaalooyinka London ,  Manchester iyo Birmingham.

Madaxweyaha Jamhuuriyadda Federaalka ee Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdulaahi Farmaajo ayaa warqadaha Aqoonsiga Danjirenimo ka guddoomay Safiirka cusub ee Dowladda Itoobiya usoo magacaabatay Soomaaliya.

Mudane Maxamed Cabdulahi Farmaajo ayaa Jamaaludiin Mustafa Cumar waxa uu ka guddoomay warqadihiisa Aqoonsiga danjire Jamaaludiin Mustafa Cumar kadib markii ay dowalda Itoobiya ay dhawaan usoo magcaawaday in uu noqdo Safiirka ku matala Soomaaliya.

Dowladda Itoobiya ayaa ka mid ah dalalka dariska la ah Soomaaliya gaar ahaan kuwa ay ciidamadu nabad ilaalinta ka jogaan Soomaaliya.

Madaxweyne Maxamed C/laahi Farmaajo ayaa horay u qaabilay danjirayaal cusub oo qaarkood loo soo magacaabay Ssoomaaliya si loo xoojiyo Xiriirada Soomaaliya kala dhaxeeya caalamka.

Wasiirka wasaaradda Beeraha ee dowaladda fadaraalka ee Soomaaliya  Md: Saciid Xuseen Ciid iyo wafdi uu hogaaminayo ayaa booqasho shaqo ku tagay dalka Suudaan, isagoo halkaasi kaga qayb galaya shirka Wasiirada Beeraha ee Jaamacadda Carabta.

Wafdigaan ka socda Wasaaradda Beeraha ee Soomaaliya waxaa garoonka diyaaradaha ee Khartoum ku soo dhaweeyay masuuliyiin ka tirsan dowladda Suudaan iyo Danjiraha Safaaradda Soomaaliya ee dalkaasi, Maxamed Cabdullahi Ugaas.

Shirka wasiirada Beeraha ee Jaamacadda carabta  ayaa lagu wadaa in uu ka furmo maanta magaalada Khartoum, waxaana qorshuhu yahay in lagu doorta guddoomiyaha guddiga Beeraha ee Jaamacadda Carabta.

W/D Yuusuf kashmiir-(Kartoum)

Kulankan ayaa ajandihiisu waxa uu ahaa magacaabista Gudiyada Aqalka Sare iyo dhagaysiga warbixin Gudiga Doorashooyinka Qaranka kulanka ayaa ahaa kulankii 1aad kalfadhigiisa 27aad ee Aqalka Sare kulanka waxaa shir gudoominayay Gudoomiyaha Aqalka Sare Cabdi Xaashi Cabdulaahi.

Ugu horayn waxaa la aqriyay magacyada mudanayaasha iyo gudiga lagu qoray qaar ka mid xubnaha aqalka sare ayaa ka hadlay gudiyada lagu qoray .

Intaa ka dib ayaa waxaa goobta soo gaaray oo warbixn xaga shaqadooda laga dhagaystay gudiga doorashooyinka qaranka Sayid Cali Maxamuud oo ah Gudoomiye ku xigeenka Gudiga Doorashooyinka Qaranka waxa uu sheegay in shaqo ay soo qabteen howl badana ay sugayso.

Qaar la mid ah mudanayaasha ayaa su,aalo ay ka mid yihiin in ay suurta gal tahay qabsoomida doorashada 2020 iyo sida xisbiyada ay u diiwaan galinayaan waydiiyay  Guddiga Doorashooyinka Qaranka.

xaliimo ismaaciil ibraahin xaliimo yarey gudoomiyaha gudiga doorashooyinka qaranka ayaa ku jawaabtay “Anaga wixii dib u dhac ah xaga doorashada ah shaqo kuma lihin oo marka xiliga shaqada ay isku raacaan ayaa diyaarinaa ,arinta xisbiyada waxaa jira qodabo dastuurka ah taas ayaana la raacayaa”.

Wasaaradda Arrimaha Dastuurka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa shir ku saabsan ololaha geedi socodka dib u eegista Dastuurka la qaadatay haweenka Soomaaliyeed, kulanka ayaa waxaa ka soo qaybgalay Wasiiro ka tirsan Xukuumadda Federaalka, Xildhibaanada Qaranka, iyo Gudoomiyaha Gobolka Benaadir ahna Duqa magaalada Muqdisho.

Ololahan oo ay Wasaaradda ugu magacdartay Sheeko Qarameed (National Conversation) ayaa waxaa maanta ay haweenka ugu doodeen sidii Dastuurka uu u noqon lahaa mid xoojiya xuquuqda haweenka Soomaaliyeed.

Wasiirka Wasaaradda Mudane Avv. Cabdiraxman Xoosh Jibriil oo shirka furay kuna soo dhaweeyay dhamaan ka soo qaybgalayaasha ayaa si qoto dheer uga hadlay muhiimadda haweenka ay u leeyihiin Qaranka gaar ahaan geedi socodka dib u eegista dastuurka.

Avv Xoosh Jibriil ayaa sheegay in Wasaaradda iyo haweenka Soomaaliyeed ay iska kaashan doonaan shaqooyinka muuhimka ah ee ay Wasaaradda u hayso dalka, sidoo kale Wasiirku waxa uu sheegay in shirarka noocan ah ee loogu magacdaray “Sheeko Qarameed’’ la gaarsiin doono dhamaan maamul goboleedyada dalka.

Wasaardda Arrimaha Dastuurka ayaa dar-dargelisay qabashada kulamada wadatashiga si Dastuurku u noqdo mid dalka u horseeda horumar iyo nabad.

—–DHAMAAD—–

Munaasabaaani daahfurka dhismaha wada Dangorayo eyl waxaa ka sooq ayb galay Madaxwayanah Puntland ,ku xigeenkiisa ,Gudomiyaha Baarlamaanak Puntland ,Golayasha kala duwan ee Dowlada Oday dhaqameedyo culima awdiin  masuu liyiin ka socotay shirkada dhisi doonta wadaani iyo boqolaal qof oo isugu jiray qaybaha kala dwuan ee Bulsahda .

Islaan ciise islaan Maxamed islaan Muuse oo ka mid ah odayasha dahqanka Puntland oo munaasabadda ka hadalay ayaa sheegay inay soo dhawaynayaan dhismaha wadaadni diyaarna u yihiin taagero dhinac kasta ah.

Guddoomiyaha Baarlamaanak Puntland Axmed Cali xaashi oo isna meesha ka hadalay ayaa  ku booriyay bulshada reer Puntland in lag wada sahqeeyo Horumarka Dalka loona wada joosto harumarinta Wadanka.

Gabagabadii Madaxwaynaah Puntland oo xafladaani daahfurka ahayd hadal kooban ka jeediyay ayaa sheegay inay dadaal dheer u galeen sidii wadanku u heli lhaa kaabayaal dahqaale si loo gaaro horuar la taaban karo.

dhismaha wadadaan waxa uu muhiim u yahay kaabayaasha dhaqaale ee dalka iyo dalxiiska iyadoona dagmmada eyl ay tahay dagmo taariikhi ah lehna khayraad kala duwan.

Ra’iisul Wasaraha Xukumadda Federaalka Soomaaliya  MudaneXasan Cali kheyre ayaa  ugu horayn  kormeer ku tagey   Wasaaradda Waxbarashada iyo Tacliinta sare xiligaasi oo ay ka socotay  shaqo maalmeedka Wasaaradda, waxanaa uu warbxino ka dhageystay   mas’uuliyiinta Wasaaradda.

Cabdirahamaan Daahir Cismaan  Wasirka Waxbarashada iyo Tacliinta sare aya Ra’iisul Wasaaraha u sheegay in  Wasaaraddu ay diyaarinayso qabashadda imtixaanka midaysan ee sanadkan oo la qorsheeyey in ay galan 23 kun oo ardey ah, siyaasadda waxbarashada  qorshaha horumarinta  waxbarashada  ee shanta sane ee soo socota iyo hagaajinta Maamulka  Guud ee Wasaaradda.

Ra’iisul Wasaaraha Xukumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Kheyre ayaa  tilmaamay  in  horumarinta Waxbarashada dalka ay  tahay ahmiyadda ugu wayn e lagu gaari karo  in dalkeenu  uu gaaro halka uu hiigsanayo oo ah  horumar  .

Mudane Xasan Cali Kheyre Ra’iisul Wasaaraha dalka  ayaa sidoo kale kormeeray   Wasaaradaha  Beeraha ganacsiga  iyo Xanaanada Xoolaha  oo degan hal xarun, waxa uuna dhamaan maamulada Wasaarada uu ka djhageystay hanaanka ay u shaqeyaan iyo qorshooyinka Wasaraadaha, isagoo  dhiiri  geliyey shaqaalaha Wasaaradaha uu ugu tegay iyagoo ku jira gudashada waajibaadkooda shaqo.

Ra’iisul Wasaaraha Xukumadda Federaalka Soomaaliyaa ayaa  cadeeyey in dowladdu ay bixineyso  xaquuqda shaqaalaha  balse aysan aqbali doonin in  shaqalahu  si wanaasan u gudan wajibaadkoodu , waxa uuna  ku amray Wasaaradda beeraha in 12 shaqale ah oo an  imaan shaqada bilaa cududaar la’an shaqada laga ruqseeyo, booskooduna looga faa’iidaysan doono muwaadiniin kale oo diyaar u ah  inay si wanaagsan dowladda ugu adeego.

Dhinaca kale Ra’iisul Wasaaraha dalka ayaa  isla maanta kormeer ku tagey xarunta Cilmiga,  Fanka iyo Suuganta, isagoo xusay in xaruntaasi  ay door weyn ku leedahay  tayeynta Waxbarashada iyo horumarinta  Dhaqanka.

Ka miro dhalinta qorsha  howleed wanaagsan waxa saldhig u ah  korjoogteyn iyo isla xisaabtan Ra’iisul Wasaaraha Xukumadda Federaalka oo aragtidaa ka duulaya ayaa Ra’iisul wasaaruhu waxa uu kormeer howleed ku tegaa xarumaha hay’adaha dowladda, si looga warqabo howlwadeenada xarumaha uu kormeerayo sida ay bulshada ugu adeegayaan.

Nasra Bashiir Cali