Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, Mudane Cabdisalaan Cabdi Cali, ayaa kula kulmay magaada Rabat, Mudane Nasser Bourita, Wasiirka Arrimaha Dibadda, Iskaashiga Afrika iyo Qurbajoogta dalka Morooko iyaga oo ka wada hadlay xoojinta xiriirka walaaltinimo ee u dhexeeya labada dal iyo qoto-dheereyntiisa.

Intii lagu guda jiray kulanka, labada wasiir ayaa saxiixay tubta iskaashiga oo taabagal noqon doonta inta u dhexeysa sanadaha 2026–2028. Tubtani waxa ay diiradda saari doontaa ballaarinta iskaashiga qaybaha muhiimka ah, oo ay ka mid yihiin beeraha, biyaha, waraabka, kalluumeysiga badda, dalxiiska, tamarta la cusboonaysiiyo, waxbarashada, tababbarka xirfadaha, tacliinta sare, caafimaadka, ammaanka, maalgashiga dhaqaalaha, isbeddelka cimilada, ciyaaraha, iyo dhaqanka.

Heshiisku wuxuu kordhinayaa tirada deeqaha waxbarasho ee sanadlaha ah ee la siiyo ardayda Soomaaliyeed oo la gaarsiiyay ilaa 120. Deeqahani ayaa waxa ay dabooli doonaan waxbarashada heerarka kala duwan ee jaamacadeed.

Labada Wasiir ayaa sidoo kale saxiixay heshiis u dhexeeya dalalka Soomaaliya iyo Marooko oo ku saabsan in labada dowladdood ay ka dhaafaan baasaboorka diblomaasiga shuruudaha dal-ku-galka, si loo fududeeyo socdaalka diblomaasiyiinta iyo booqashooyinka rasmiga ah.

Labada dhinac ayaa waxa ay adkeeyeen muhiimadda ay leedahay isku-duwidda iyo latashiyada siyaasadeed ee arrimaha fagaarayaasha heer gobol iyo heer caalami , iyada oo la isla qaatay in wadashaqayntani ay ka caawinayso in la mideeyo aragtiyada ku saabsan arrimaha labada dal ay wadaagaan, iyadoo la dhowrayo mabda’a nabadda, madax-bannaanida, iyo midnimada dhuleed.

Labada wasiir ayaa waxa ay carabaabeen taageeriddooda madax-bannaanida iyo qarannimada labada dal, iyagoo bogaadiyay go’aanka ka soo baxay Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ee tirsigiisu yahay 2797.

Bayaanka Shirweynaha 3aad ee Culimada Soomaaliyeed

3 – 6 Jamaadul aakhir 1447 24 – 27 Nov, 2025

Muqdisho – Soomaaliya

Shirweynaha 3aad ee Culimada Soomaaliyeed oo ay Wasaaraddda Awqaafra iyo Arrimaha Islaamka ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya si joogto ah u qabato sanand kastauuna taageebliyi Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Dr. Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa waxa ka soo qeyb galay Culimaa’udiin iyo aqoonyahano Soomaaliyeed oo ka kala yimid gudaha dalka iyo dibaddiisa.

Shirweynaha waxaa lagu soo bandhigay cilmi baarisyo kala duwan oo lagu falanqeeyey cinwaanka guud ee shirika oo ahaa (Wadajirka Bulshada iyo Xasiloonideeda.. Tiirarka iyo Caqabadaha) isla markaana hal ku-dheggiisu ahaa qowlka Eebbe Subxaanahu Watacaalaa:

(لَا تَفَرَّقُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ)

Shirku wuxuu xooga saaray sidii loo xoojin lahaa isku duubnaanta bulshada Soomaaliyeed iyo adkaynta xasilloonida dalka, iyadoo laga dooday arrimo la xiriira: ilaalinta qiyamka Islaamka, mideynta bulshada, dib u heshiisiinta iyo xalinta khilaafaadka, xoojinta dowlad-wanaagga iyo hay’adaha dowlada, ka hortagga xagjirnimada iyo xoojinta bedqabka fikirka suubban ee bulshada Soomaaliyeed, faridda wanaagga iyo iska reebidda xumaanta.

Gebagebadii Shirweynaha, Culimada Soomaaliyeed waxay soo saareen bayaan ka kooban qodobbada soo socda:

Midnimada iyo Wadajirka Ummadda

In ay lagama maarmaan tahay in Shareecada Islaamka qiyamkeeda iyo fahamkeeda toosan ay noqdaan tiirarka lagu hago nolosha bulshada si looga fogaado fikirradda iyo falalka xagjirnimada.

Shirweynuhu waxa uu shacabka Soomaaliyeed ugu baaqayaa inay u midoobaan xal u helidda caqabadaha khatarta ku ah midowga siyaasadeed iyo wadajirka bulsheed ee shacabka Soomaaliyeed sida colaadaha sokeeye, qabyaaladda, xagjirnimada, faragelinta shisheeye iwm.

Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed waxa uu si aad ah uga xun yahay dagaal beeleedyada soo cusboonaaday meelo ka mid ah dalka iyo falalka argagixiso ee ka dhashay colaadahaasi sida, ku kala argudashada haweenka iyo carruuta, gubidda dad nool ama jarjarista xubnahooda, iyo u soo bandhigista bulshada falalkaas foosha xun, taas oo ah mid ka baxsan diinta islaamka iyo dhaqanka suubban ee ummadda Soomaaliyeed.

Shirweynuhu waxa uu ugu baaqayaa Dowladda Federaalka Soomaaliya hirgelinta hannaan looga hortago laguna xakameeyo, xal waaraana looga gaaro colaadaha beelaha ee soo noqnoqday iyo xallinta khilaafaadka ka taagan meelo kala duwan oo dalka ka mid ah. Sidoo kale, Culimada waxa ay ku boorrinayaan waxgaradka Soomaaliyeed sida odayaasha dhaqanka, aqoonyahannada, bulshada rayidka iyo dhammaan qaybaha bulshada in ay kaalintooda ka qaataan isku haynta shacabka Soomaaliyeed ee walaalaha ah, nabadeynta iyo horumarinta dalka.

Culimada Soomaaliyeed waxa ay ka digayaan ka ganacsiga maandooriyayaasha, sidoo kale waxay si adag ugu digayaan qolyaheeda sida xun u isticmaala baraha bulshada ayaga oo ugu baaqaya dhamaan kooxahaan in ay ka waantooban una towbad keenaan alle, sidoo kale Culimadu waxay ugu baaqayaan Dowlada iyo Maamulka dalka in ay ka hortagaan arrimahaas.

Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed waxa uu madaxda iyo siyaasiyiinta Soomaaliyeed ugu baaqayaa iyadoo la tixgelinayo duruufaha adag ee uu dalku ku jiro in danta guud ay ka hormariyaan waxa kasta,ayna miiska wada hadalka ku xalliyaan kala aragti duwanaanta dhexooda si uusan cadowga uga faaideysan.

La dagaalanka Khawaarijta

Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed waxa uu mar kale ku celinayaa in Khawaarijta Al-Shabaab, Daacish iyo kuwa la midka ah ay ka mid yihiin cadowga iyo caqabadaha ugu waaweyn ee ku hor gudban nabadda, midnimada iyo wadajirka Ummadda Soomaaliyeed ayna lagama maarmaan tahay in si wadajir loola dagaalamo kooxahaas xagjirka ah.

Shirweynaha Culimadu waxa uu shacabka Soomaaliyeed si gaar ah ugu adkeynayaa in ay waajib tahay inay u midoobaan la dagaalanka Khawaarijta oo banneystay dhiiggooda, sharaftooda iyo xoolahooda.

Culimada waxa ay shacabka Soomaaliyeed u caddeynayaan inay xaaran tahay in xoog, dhaqaale iyo fikirba lagu taageero khawaarijta, waxa ayna kooxaha khawaarijta ugu baaqayaan in ay Alle u towbad keenaanayna joojiyaan daadinta dhiigga shacabka Soomaaliyeed.

Xoojinta Dowlad-wanaagga

Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed waxa uu ku baaqayaa xoojinta dowlad-wanaagga, tayeynta hay’adaha kala duwan ee dowladda iyo hufnaantooda, la dagaallanka musuqmaasuqa, horumarinta dhaqaalaha, abuurista fursado shaqo, la dagaallanka saboolnimda iyo tahriibka, maadaama ay yihiin arrimo saamayn ku leh nolosha iyo xasilloonida bulshada.

Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed waxa uu si buuxda u taageersan yahay dadaallada Wasaaradda Awqaafra iyo Arrimaha Islaamka ugu jirto taageeridda diiwaanka Zakada iyo horumarinta nidaamka awqaafra.

Shirweynaha Culimada Soomaaliyeed waxa uu ka codsanayaa Labada Aqal ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya in ay meelmariyaan xeerarka kala ah: Xeerka Dhismaha Golaha Sare ee Culimada Soomaaliyeed iyo Xeerka Abuurista Diiwaanka Zakada oo ay horay u soo ansixiyeen Golaha Wasiirrada XFS, haatana hor yaalla Baarlamaanka kuwaas oo ka mid ah dadaalada dib loogu dhisayo hay’adaha dowladnimada Soomaaliyeed.

Shirweynuhu waxa uu si buuxda u taageerayaa mowqifka Dowladda Federaalka Soomaaliya ee ku aaddan garab istaagga dowladaha aan walaalaha nahay ee Sudan iyo Falastiin, gaar ahaan difaaca gobannimadooda dhuleed, siyaasadeed, iyo ilaalinta xuquuqdooda sharci ee ay ku leeyihiin nidaamka caalamiga ah.

Culimada Soomaaliyeed iyagoo ka duulaya abaariha iyo roob yarida ka jirta gobollada dalka,waxa ay Dowladda iyo Shacabka Soomaaliyeed ugu baaqayaan in Alle (sw) loo laabto, isla markaana la tukado salaada roobdoonka ah, si Eebbe (sw) noogu furo ilaha raxmadiisa. Sidoo kale culimadu waxa ay ugu baaqayaan Shacabka Soomaaliyeed dal iyo dibadba in ay is taakuleeyaan isuna gurmadaan.

Ugu dambayn, Shirweynuhu waxa uu u mahadcelinayaa Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Dr. Xasan Sheekh Maxamuud, oo sanad kasta taagebgeliyaga martigelinta Shirweynaha ay Wasaaraddfa Awqaafra iyo Arrimaha Islaamka u qabato Culimada Soomaaliyeed meel kasta oo ay joogaan.

Waxaan Eebbe ka baryeynaa inuu nabad, midnimo iyo barwaaqo ku galado dalka iyo dadka Soomaaliyeed.

Wasiirka Wasaaradda Beeraha iyo Waraabka XFS, Maxamed Cabdi Xayir Maareeye, ayaa magaalada Istanbul ee dalka Turkiga uga qeyb galay Madasha Wasiirrada Beeraha Adduunka ee sanadkan, kaasi oo hal ku dhiggiisu ahaa “Ka hortagga luminta cuntada iyo biyaha iyo ilaalinta mustaqbalkeenna”.

Wasiirka waxa uu madasha ka jeediyay khudbad ujeedkeedu ahaa in la qaado tallaabo degdeg ah oo caalami ah si wax looga qabto khataraha isa soo taraya ee amni-darrada cuntada iyo biyo yarida.

Wasiirku waxa uu madasha ka sheegay saameynta sii kordhaysa ee isbeddelka cimilada, wuxuuna tilmaamay in Soomaaliya ay durba la tacaalayso abaaro soo noqnoqda, hoos u dhaca wax-soosaarka beeraha, iyo yaraanta biyaha.

Wuxuu ku adkeeyay in yareynta khasaaraha cuntada iyo biyaha ay maanta tahay waajibaad deegaan, dhaqaale, iyo bini’aadannimo, iyadoo ay Soomaaliya ka go’an tahay hirgelinta Qaraarka Golaha Guud ee Qaramada Midoobay A/RES/74/209, kaas oo ku baaqaya in dunida oo dhan ay xoojiso dadaallada lagu dhimayo khasaaraha cuntada iyo biyaha si loo gaaro horumar waara.

Wasiirka Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib u heshiisiinta XFS Mudane Xildhibaan Cali Yuusuf Cali (Xoosh), ayaa ka qeybgalay shir heer wasiir ah oo dalalka IGAD uga arrinsanayeen Hirgelinta Baaqa Nairobi ee Arrimaha Qaxootiga.

Mudane wasiir Cali Xoosh oo madasha ka hadlay ayaa ku dheeraaday xaaladda Soomaaliya gaar ahaan Qaxootiga, Dadka soo guryo noqday, Barakacayaasha iyo dhibaatooyinka Banii’aadnimada, isbadalka cimillada iyo abaaraha ay keenaan.

“Inkasta oo ay jiraan caqabado, haddana Soomaaliya waxaa si buuxda uga go’an hirgelinta mabaadi’da iyo himilooyinka Baaqa Nairobi. Sanadihii la soo dhaafey, waxaan si joogto ah uga shaqeynay in ballanqaadyadaas loo beddelo xalal wax ku ool ah oo kor u qaada nolosha qaxootiga, barakacayaasha, dadka soo laabanaya iyo bulshadda gudaha dalka” ayuu yiri wasiirka Arrimaha Gudaha ee Soomaaiya mudane Cali Xoosh.

Mudane Wasiir Cali Xoosh waxaa uu ka hadlay oo kale shuruucda ay Soomaaliya sameysay oo howshan xalkeeda qeyb ka ah sida; ansixinta Sharciga Qaxootiga iyo Magangalyo-doonka bishii Sebtembar 2023 iyo Sharciga Barakacayaasha Gudaha (IDP Bill) oo isna la meel mariyay bishan, taas oo nidaamkeenna qaran u dhoweysay heerarka caalamiga ah iyo kuwa gobolka.

Ugu dambeyntii, Wasiirka Arrimaha Gudaha Soomaaliya mudane Cali Yuusuf Xoosh waxuu dalalka IGAD usoo jeediyey in laga wada shaqeeyo amniga gobolka, la iskana kaashado kor u qaadista adeegyada kaabayaasha ee hormarka keenaya.

Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre oo weli ku guda jira howlihii shaqo ee uu u joogay Boqortooyada Morooko, ayaa maanta booqday dekadda Tanger Med, oo ah marsada ugu weyn Qaaradda Afrika iyo Badda Mediteraaniyaanka, kana mid ah dekedaha ugu muhiimsan ganacsiga caalamka.

Dekadda Tanger Med ayaa si istiraatiiji ah isugu xirta ganacsiga Afrika, Yurub, Aasiya iyo Ameerika, waxaana isticmaala in ka badan 20% maraakiibta ganacsiga caalamiga ah, taas oo ka dhigtay xarun muhiim u ah isku xirka dhaqaalaha dunida.

Intii uu kusugnaa Dekadda, Ra’iisul Wasaaraha ayaa kulan miro-dhal ah la qaatay Madaxa Dekadda Tanger Med, Mudane Mehdi Tazi Riffi, iyaga oo ka wada hadlay xoojinta iskaashiga dekedaha, fududeynta ganacsiga, iyo wadaagga waayo-aragnimada horumarinta kaabeyaasha dhaqaalaha ee labada dal.

Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre ayaa sheegay in booqashadan iyo kulanka ay qeyb ka yihiin dadaallada ay Xukuumaddu ku doonayso dhisidda kaabeyaasha muhiimka u ah kobaca dhaqaalaha dalka iyo kor u qaadidda xiriirka iskaashi ee Soomaaliya iyo Morooko.

Wadahadalkan ayaa imanaya xilli horumar baaxad leh ay sameynayaan dekedaha Soomaaliya, iyada oo dhowaan abaalmarino caalami ah ay heleen dekedaha Muqdisho iyo Berbera, xukuumadda Dan Qarana ay casriyeyn ku waddo dekedaha qaar, kuwa cusub oo waaweyna uu qorshaha ku jiro.

1- Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo furay Shirweynaha 3-aad ee Culimada Soomaaliyeed ayaa sheegay in dowladdu ay mas’uul ka tahay ilaalinta arrimaha tiir dhexaadka u ah jiritaanka bulshada oo ay ugu horreeyaan diinta, dhaqanka, afka, amniga iyo kobcinta nolasha shacabka.

2- Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa soo xiray Shirweynaha Labaad ee Warqadda Aqoonsiga Qaranka (NIRA), oo muddo laba maalmood ah ka socday Caasimadda Muqdisho.

3- Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa soo xiray Shirweynaha 1-aad ee Bahda Cadaaladda Soomaaliya, isagoo xusay ahmiyadda ay leedahay ilaalinta sareynta sharciga.

4- Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa qaabilay Garsoore Cumar Cabduqaadir Cartan oo ku guuleystay abaalmarinta Garsooraha ugu fiican Afrika ee sannadka 2025 oo ay guddoonsiiyeen Xiriirka Kubadda Cagta Afrika ee CAF.

5- Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa khudbad ka jeediyey munaasabadda Maalinta Macallinka Soomaaliyeed ee 21-ka Nofeembar oo ka dhacday Garoonka Ciyaaraha Muqdisho.

6- Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa u magacaabay Xildhibaan Aweys Maxamed Cumar inuu noqdo Ergeyga Gaarka ah ee Ka-hortagga iyo La-dagaallanka Fikradda Xagjirka (P/CVE).

7- Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre, ayaa dalka Marooko uga qeybgaley Madasha Sanadlaha ah ee MEdays.

8- Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre, ayaa daah-furay Shirweynaha 2-aad ee Hey’adda Aqoonsiga iyo Diiwaangelinta Qaranka ee (NIRA), kaas oo sannadkan diiradda lagu saarayo horumarinta iyo casriyeynta adeegga muwaadiniinta Soomaaliyeed.

9- Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre, ayaa furay Shirweynaha Koowaad ee Bahda Caddaalladda, oo looga hadlay horumarinta sharciga, isla xisaabtanka, iyo xoojinta kalsoonida ay bulshadu ku qabaan hey’adaha garsoorka.

10- Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre ayaa Axmed Xasan Yuusuf u magacaabey inuu noqdo Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Cadaaladda.

11- Ra’iisul Wasaare Ku-Xigeenka Soomaaliya, Mudane Saalax Axmed Jaamac, ayaa ka qeyb galay Shirweynaha Midowga Afrika iyo Midowga Yurub, oo ka furmay magaalada Luanda ee dalka Angola.

12- Ra’iisul Wasaare Ku-Xigeenka Labaad Mudane Jibriil Cabdirashiid Cabdi, ayaa ka qeyb-galay kalfadhiga 21-aad ee Shirweynaha Guud ee UNIDO oo ka socda magaalada Riyaad ee Boqortooyada Sacuudi Carabiya.

13- Wasiirka Cadaaladda iyo Arrimaha Dastuurka Mudane Xasan Macallin Maxamuud ayaa furay tababar loo qabtay xirfadlayaasha ka shaqeeya nidaamka caddaaladda carruurta.

14- Wasiirka Caddaaladda iyo Arrimaha Dastuurka Xasan Macallin Maxamuud ayaa soo xiray kulan heer sare ah oo ay yeesheen Guddiga Hagista Barnaamijka Caddaaladda iyo Asluubta.

15- Wasiirka Gaashaandhigga Mudane Danjire Axmed Macallin Fiqi ayaa daahfuray Xarunta Luqadaha iyo Tarjumaadda ee Wasaaradda.

16- Wasiirka Amniga Gudaha, Mudane Cabdullaahi Sheekh Ismaaciil (Fartaag), ayaa magaalada Marrakech kaga qaybgalay Shirka 93-aad ee INTERPOL, halkaas oo looga hadlay amniga caalamiga ah, ka hortagga dembiyada xudduudaha, la dagaallanka scam-yada, iyo habraacyada casriga ah ee Interpol.

17- Wasiirka Maaliyadda Mudane Biixi Imaan Cige ayaa si rasmi ah u daah-furay Mashruuca cusub oo lagu magacaabo Somalia Productive, Resilient, and Inclusive Growth (SPRING) oo uu maalgalinayo Bangiga Adduunka.

18- Wasiirka Gaashaandhigga Mudane Danjire Axmed Macallin Fiqi, ayaa si rasmi ah isaga diiwaan geliyay xarunta Guddiga Madaxa Bannaan ee Doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha ee magaalada Gaalkacyo, gobolka Mudug.

19- Wasiirka Amniga Gudaha General Cabdullaahi Sheikh Ismaaciil (Fartaag), ayaa kulan gaar ah la yeeshay Wasiir Ku-Xigeenka Arrimaha Gudaha ee Jamhuuriyadda Turkiga, Mudane Munir Karaloğlu.

20- Wasiirka Maaliyadda Mudane Biixi Imaan Cige ayaa qaabilay Wakiilka Bangiga Adduunka ee Soomaaliya Mr.Hideki Matsunaga.

21- Wasiirka Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib u Heshiisiinta Mudane Cali Yuusuf Cali Xoosh ayaa si rasmi u daahfuray Shirweynaha Xalalka Horumarineed kaasi oo ay soo qabanqaabisay Xarunta Qaran ee Horumarinta Reer Miyiga iyo Xalka Waara.

22- Wasiirka Warfaafinta, Dhaqanka iyo Dalxiiska Soomaaliya, Mudane Daa’uud Aweys Jaamac iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa khudbad ka jeediyay Shirka 55-aad ee Golaha Wasiirrada Warfaafinta ee Jaamacadda Carabta oo ka dhacay magaalada Qaahira, isagoo xusay horumarka Soomaaliya, dooraashooyinka ka dhacaya dalka iyo qadiyadda Falastiin.

23- Wasiirka Dekedaha iyo Gaadiidka Badda Cabdulkadir Maxamed Nuur, ayaa ka qayb galay Kalfadhiga 34-aad ee Golaha Ururka Caalamiga ah ee Badaha (IMO), oo si rasmi ah uga furmay magaalada London.

24- Wasiirka Qoyska iyo Horumarinta Xuquuqul Insaanka Khadiija Al-Makhzoumi ayaa Muqdisho ka furtay ololaha 16-ka maalmood ee la dagaallanka tacaddiyada loo geysto haweenka iyo gabdhaha, kaas oo si xooggan uga socon doona guud ahaan dalka.

25- Wasiirka Tamarta iyo Khayraadka Biyaha Cabdullaahi Bidhaan Warsame, ayaa kormeeray shaqooyinka ka socda xarumaha Waxbarashada ee dowladdu u qorsheysay in lagu siiyo koronto bilaash ah oo laga dhalinayo cadceedda.

26- Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliya iyo Ciidanka degaanka ayaa degaanka Cali Heele ee Galgaduud, ku dilay Axmed Sheekh Cumar Cadow Gacal, oo ka mid ahaa horjoogeyaasha sare ee argaxisada Al Shabab, kadib hawlgal halkaasi ka dhacay.

27- Hey’adda NISA ayaa degaanka Cumar Beere ee Gobolka Shabeellaha Hoose ku dilar horjoogihii argagixisada Al-Shabaab Xasan Siidoow Xuseen iyo saddex ka mid ah ilaaladiisa, kaas oo ka mas’uul ahaa abaabulka qaraxyada iyo weerarrada amni-darrada ee gobolka.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa casho sharaf u sameeyay Culimada Soomaaliyeed ee ka soo qayb-gashay Shirweynaha 3aad ee Culimada Soomaaliyeed, kaas oo maanta ku soo gaba-gaboobay caasimadda dalka.

Madaxweynaha ayaa culimada ku bogaadiyey doorka ay ka qaadanayaan wacyigelinta bulshada, ka hortagga afkaaraha xagjirnimada, iyo xoojinta midnimada ummadda Soomaaliyeed, isagoo xusay in dhaqanka Soomaaliyeed iyo dowladnimaduba ay ku tiirsan tahay talo, hagid iyo baraarujin.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa ka hadlay muhiimadda ay leedahay in si joogto ah loo xoojiyo iskaashiga dowladda iyo culimada, isagoo soo bandhigay in markii ugu horreysay Ciidamada Xoogga Dalka lagu kabay tiro culimmo oo ka mid noqda, si ay uga wacyi geliyaan ciidanka dhaqannada aan wanaagsanayn.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa soo dhaweeyey go’aammada ka soo baxay Shirweynaha 3aad ee Culimada Soomaaliyeed, isaga oo ku adkeeyay in talooyinkooda iyo go’aannada shirku ay door muuqda ka qaadan doonaan xoojinta nidaamka dowladnimo, ilaalinta qiyamka diinta Islaamka iyo ka hortagga fikiradaha gurracan ee argagixisada.

Wasiirka Dekadaha iyo Gaadiidka Badda XFS, Cabdulqaadir Maxamed Nuur, oo ka qeybgalaya shirka 34-aad ee Golaha Hay’adda Baddaha Adduunka (IMO) oo ka socda magaalada London, ayaa kulan doceed la qaatay Xoghayaha Guud ee Hay’adda IMO, Mudane Arsenio Dominguez, isagoo ku wareejiyay waraaqaha rasmiga ah ee caddeynaya ku biirista Soomaaliya ee heshiiska caalamiga ah ee IMSO. kaas oo xoojinaayo dadaallada Dowladda Federaalka Soomaaliya ee ku aaddan amniga badda iyo iskaashiga caalamiga.

Kulankan waxaa goobjoog ka ahaa Maareeyaha Guud ee Dekadda Muqdisho, Danjire Maxamed Cali Nuur (Ameriko), iyo Safiirka Soomaaliya u fadhiya Boqortooyada Ingiriiska, Cabdulqaadir Cabdi Xaashi. Waxaa looga hadlay kulankaan sidii iskaashigan cusub uu gacan uga geysan lahaa amniga badda Soomaaliyeed iyo dadaallada dowladdu ay ku doonayso in lagu casriyeeyo hay’adaha badda, lana xoojiyo sharciyada iyo ilaalinta xeebaha dalka.

Wasiirka Wasaaradda Qoyska Iyo Hormarinta Xuquuqul Insaanka XFS Amb Khadiija Maxamed Al-Makhzoumi ayaa maanta magaalada Muqdisho ka furtay mashruuca Codka iyo Hoggaaminta Haweenka ee la Cusbooneysiiyay ee Soomaaliya (RWVLS).

Barnaamijkan ay maanta furtay Wasiirka Wasaaradda Qoyska iyo Hormarinta Xuquuqul Insaanka XFS Amb Khadiija Maxamed Al-Makhzoumi ayaa muhiimad gaar ah u leh Haweenka Soomaaliyeed ayadoo Mashruucaan uu qeyb ka yahay dadaallada xooggan ee ay Wasaaradda Qoyska iyo Hormarinta Xuquuqul Insaanka Soomaaliya ugu jirto hormarinta Haweenka Soomaaliyeed.

Khudbad dhinacyo badan taabaneysay oo ay Wasiir Amb Khadiija Maxamed Al-Makhzoumi ka jeedisay Munaasabadda furitaanka Barnaamijka Codka iyo Hoggaaminta Haweenka ee la Cusbooneysiiyay ee Soomaaliya (RWVLS) ayey kaga hadashay dadaallada ay Wasaaradda Qoyska waday mudooyinkii ugu dambeeyey iyo muhiimadda uu mashruucaan u leeyahay Haweenka Soomaaliyeed.

“Hindisahan wuxuu ku soo beegmayaa waqti muhiim u ah dalkeenna -mid lagu calaamadeeyay isbeddelka qaranka, fursadaha la ballaariyay, iyo xoojinta hay’adaha, haddana weli lagu garto caqabado si aan sinnayn u saameeya nolosha Haweenka iyo Gabdhaha” ayey khudbadeeda ku tiri Wasiirka Wasaaradda Qoyska iyo Hormarinta Xuquuqul Insaanka XFS Amb Khadiija Maxamed Al-Makhzoumi .

Furitaanka mashruucaan ayaa qeyb ka ah dadaallo xooggan oo ay mudooyinkii ugu dambeeyey Wasaaradda Qoyska iyo Hormarinta Xuquuqul Isnaanka Soomaaliya waday , dadaalladaas oo lagu dhiiri gelinayo islamarkaana lagu hormarinayo Haweenka Soomaaliyeed.